Тўй шахсий масала, бироқ...

    Мамлакатимизда тўйлар халқимизга хос қадриятларни ўзида мужассам этган, эзгуликка йўғрилган гўзал урф-одатларни ўзида қамраб олган ажойиб тантанадир. Халқимиз орасида “Тўйга етказсин!” деган ибора кенг тарқалгани ҳам бежиз эмас.

    Аммо улар билан боғлиқ муаммолар асрлар оша яшаб келмоқда. Жадид боболаримиз тўйлардаги исрофгарчилик ҳақида куйиниб ёзган. Ҳа, исрофгарчилик, дабдабабозлик, сохта обрў орттиришга уриниш каби салбий ҳолатлардан, афсуски, қутула олганимиз йўқ. Йиллаб меҳнат қилиб, топган-тутганини тўй баҳона сочиб юборгани етмагандек, қарз-қавола қилиб, оиласини қийин аҳволга солаётганлар ҳам йўқ эмас. Шу боис, тўйларни тартибга солишга давлат даражасида эътибор қаратиб келинмоқда. Бу борада ҳуқуқий ҳужжатлар қабул қилиниб, тўй ўтказиш билан боғлиқ тартиблар белгиланган. Аммо уларни бажариш, ихчам, исрофгарчиликсиз тўй ўтказишга даъват ва тавсияларга кўпчилик панжа орасидан қараб келмоқда.

    Ваҳоланки, битта тўйга кетган ортиқча маблағ билан ёш оиланинг уй-жойли бўлишига ёрдам бериш, ҳаёт йўлида қоқилмаслиги учун тадбиркорлик бошлашига кўмаклашиш, умуман, келажагига сармоя киритиш мумкин. Ахир дабдабали тўйдан кейин ўзини ўнглай олмаётган, моддий етишмовчилик, қарздорлик каби кўнгилсизликлар туфайли бузилиб кетаётган оилалар борлиги ҳеч кимга сир эмас. Ёхуд ёш оилада фарзандлар туғилгач, уй-жой билан боғлиқ муаммо юзага келиши бор гап.

    Шунинг учун ҳам бу масала яна кун тартибига чиқди. Президентимиз жорий йил 5 март куни Коррупцияга қарши курашиш миллий кенгаши йиғилишида жамоатчиликка мурожаат қилиб, коррупцияга қарши курашиш умуммиллий вазифа, ҳар бир ватанпарвар юртдошимизнинг виждон иши эканини таъкидлади.

    “Ҳаммамиз ягона куч бўлиб ҳаракат қилсак, албатта, катта ижобий самарага эришамиз. Шу боис, маҳалла фаоллари, нуронийлар, зиёлилар, ёзувчи ва шоирлар, санъат ва маданият ходимлари, тадбиркорлар, таниқли шахслар, раҳбарлар, депутат ва сенаторлар — умуман, бутун жамоатчилик бирлашиб, коррупцияга “жамият танасидаги саратон” ­сифатида қараши керак”, деди давлатимиз раҳбари.

    Мажлисда жамиятда коррупцияга қарши кескин курашиш, бу борада очиқ тизим, очиқ муҳит яратиш вазифаси қўйилди. Зеро, тўйлардаги дабдабабозлик замирида коррупция мавжудлигини инкор қилиб бўлмайди. Мансаб ваколатидан, хизмат мавқеидан фойдаланиб порахўрликка қўл ураётганлар, бели оғримай топган пулини ўзини кўз-кўз қилишга сарфлаётганлар миллий тўйларимизнинг асл шаклу шамойили ўзгариб кетишига сабабчи бўлмоқда. Ана шундай дабдабабозликларни кўраётган бошқалар ҳам чираниб бўлса-да, ­бировдан ортда қолмасликка уринаётгани, оқибатда барча тўйлар, айниқса, никоҳ маросимлари ёшларнинг бахтини кўзлаб эмас, балки ота-оналарнинг ўзини элга кўрсатиб қўйиш мусобақасига айланиб бораётир.

    Мазкур йиғилишдан кейин давлатимиз раҳбарининг 2025 йил 21 апрелдаги “Коррупцияга қарши курашиш тизимини янада такомиллаштириш бўйича белгиланган устувор вазифалар ижросини самарали ташкил этишга доир ­чора-тадбирлар тўғрисида”ги фармони эълон қилинди.

    Энди коррупцияга қарши курашишда парламент, миллий ва ҳудудий кенгашлар, фуқаролик жамияти институтларининг роли оширилади. Коррупцияга қарши курашишнинг ҳуқуқий асослари кучаяди. Декларация тўлдириш тартиби жорий этилади. Ноқонуний бойлик орттиришга оид янги тартиблар киритилиши натижасида коррупция омили чекланади. Коррупцияга қарши курашиш агентлиги, ташкилотлардаги ички назорат тузилмалари фаолияти кучайтирилади.

    Маиший коррупцияга қарши курашиш бўйича вазирлик, идоралар раҳбарлари масъулияти оширилади. Давлат хизматлари даражаси аҳоли баҳолайдиган тизимга айланади. Энг ёмон кўрсаткичга эга соҳа раҳбарларига чора кўрилади.

    Муҳими, аҳолининг, айниқса, ёшларнинг ҳуқуқий онги юксалтирилиб, жамиятда коррупцияга қарши курашишга дахлдорлик шаклланади. Президентимиз фармони билан тасдиқланган лойиҳага асосан тўйлар тартибга солинади. Бу мазкур ҳужжат билан тасдиқланган, ишлаб чиқиладиган норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар рўйхати келтирилган. Унда жорий йил августигача тўйлар, оилавий тантаналар, маърака ва маросимлар ўтказилишини тартибга солиш бўйича парламент палаталари кенгашларининг қўшма қарори қабул қилиниши режалаштирилган. Ёшларда тежамкорлик маданиятини шакллантириш бўйича янги механизмлар назарда тутилган.

    Мазкур лойиҳага парламент, Маданият вазирлиги, Оила ва хотин-қизлар қўмитаси, Дин ишлари бўйича қўмита масъул этиб белгиланган. Муҳими, ушбу фармон эълон қилинганидан кейин тўйлар ва оилавий тадбирларни камтарона ва оқилона ўтказишга қаратилган ташаббуслар халқимиз томонидан кенг қўллаб-қувватланди. Оммавий ахборот воситалари, ижтимоий тармоқларда тўй ва бошқа маросимларни тартибга солиш, масалан, тўй кортежларини чеклаш, ортиқча сарф-харажатни камайтириш ва миллий анъаналарга мос ўтказиш бўйича муҳокамалар давом этмоқда. Баъзи ҳудудларда халқ депутатлари маҳаллий кенгашлари томонидан тўйларни ўтказиш тартибини белгилаш бўйича тавсиялар берилмоқда.

    Маданият вазирлиги лойиҳанинг ҳар томонлама пухта ишлаб чиқилиши, келгусида халқимиз манфаатларига хизмат қилиши бўйича зарур чора-тадбирлар кўрмоқда. Етук олимлар, санъат ва маданият намояндаларининг тўйларни ихчам ва чиройли ўтказиш, халқимиз қадриятининг чинакам кўзгусига айлантиришга қаратилган тавсия ва таклифлари асосида ҳужжат мукаммал тайёрланишига муносиб ҳисса қўшилади.

    Сирожиддин ЎСАРОВ,

    журналист

    No date selected
    июн, 2025
    1
    2
    3
    4
    5
    6
    7
    8
    9
    10
    11
    12
    13
    14
    15
    16
    17
    18
    19
    20
    21
    22
    23
    24
    25
    26
    27
    28
    29
    30
    Use cursor keys to navigate calendar dates