Ҳа, шундай кунлар келдики, зиммасига улкан вазифалар юклатилган боболаримизга “халқ душмани”, “миллатчи” деган тамғаларни илиб қўйдик. Лекин биз ўзимиз ёшлар кўнглига ҳақиқатни, ҳаракатнинг моҳиятини англатиш учун тарихни, унда яшалган ҳар бир сонияни биламизми, деган ўй юракни кемиради. Шу юрт фарзандиман, деган инсон борки, аввало, шу саволни ўзига бериши керак. Бугун атрофга қайси кўз билан қараяпмиз?! Бугун ёшларга нимани ўргатяпмиз?! Бугун хатолардан сабоқ чиқариб, уларнинг қалбига ишонч ва муносиблик масъулиятини сингдиришимиз керак эмасми?!
“Ўтмиши буюк бўлмаган халқнинг келажаги ҳам буюк бўлмайди” деган сўзни шу ўринда келтиришни жоиз деб биламан. Бугун ана шу ўтмишни ёшлар ўрганиши керак. Ўтмишдаги изтиробли кунларимиз тарихини билган ёшлар келгусида тинч ва озод, фаровон кунларнинг қадрига етади. Бугун минг шукрки, ёшларнинг буюк боболаримизга муносиб авлод бўлиб шаклланиши учун барча шарт-шароит мавжуд.
Бугун буюк боболарининг муносиб издошлари бўлган ёшлар жаҳон миқёсида улкан ютуқларга эришаётгани ҳам кўнгилларни осмон қадар шодлантиради. Зеро, маърифатли кишилар келгусида нималар бўлишини кўра олади. Лекин биз Фитрат, Беҳбудий, Чўлпон, Қодирийни тўла билмаймиз. Фитрат, Қодирий отилган, Чўлпон эса, манбаларнинг шоҳидлик беришича, тириклай чопилган. Беҳбудий ўлимининг тафсилотлари бир йилдан сўнг маълум қилинган. Мунаввар қори Абдурашидхонов 1929 йилда Москвада қамоққа олиниб, 1931 йилда вафот этган. Абдулла Қодирийнинг тугалланмаган асарлари қўлёзмаларига тамаки ўраб чекилган. Абдулла Қодирийнинг “Амир Умархоннинг канизи” романи қўлёзмаси худди шундай ҳолда куйиб кул бўлган. Буни унутиб бўлмайди.
Бугун биз адабиётга меҳрни ёшлар қалбида янада кучайтиришимиз лозим. Ўз вақтида ўзбек адабиётида Саид Аҳмаднинг “Уфқ” трилогияси жуда машҳур бўлган. 1939 йилнинг ёзида, бор-йўғи 45 кунда қазиб битказилган Катта Фарғона каналининг умумий узунлиги 350 км бўлса, шунинг 283 километри юртимиз ҳудудига тўғри келган. Иншоот қурилишида қатнашган 160 минг киши бир ярим ой ичида 17,8 млн.куб метр тупроқ қазиб, бутун водийни обиҳаёт билан таъминлайдиган тириклик дарёсини бунёд қилган.
Бугун Янги Андижон барпо этилаётган адирликларда юриб, қурувчилардаги шижоатни кўриб, халқимизнинг қаҳрамонлигини ёрита оладиган яна бир Саид Аҳмадга эҳтиёж бор.
Бугун юртимизда фаолият юритаётган ижод мактаблари, ихтисослашган мактаблар, Президент мактаблари ёшлар юрагига ватанга чексиз садоқат, адабиётга меҳрни жойлаш, энг муҳими, аждодларимиз ҳақидаги тарихий ҳақиқатни етказиш, келгусида Ватан учун жонини фидо этадиган фидойи фарзандларни тарбиялашда муҳим аҳамият касб этади.
Азиз ўқитувчилар! Мустақиллик дарсларида ёшлар қалбига эртанги кунга ишонч ва буюк боболарга муносиблик масъулиятини сингдиринг! Токи 1914 йилдаёқ ўқимаган боланинг қандай ҳолга тушишини ўзининг “Падаркуш” асари билан исботлаб қўйган Беҳбудий, “Ўткан кунлар” ва “Меҳробдан чаён”дек шоҳ асарлари билан дунёдаги олтинчи романчилик мактабига асос солган Қодирий, юрт қайғуси деб ёнган Фитрат, эрк ва озодлик куйчиси Чўлпондек буюк боболари борлигидан юрагида фахр ва ғурур туйсин! Эртанги куни янада чароғон бўлишига ишонсин!
Мирзоҳид БОТИРОВ,
Андижон давлат тиббиёт институти проректори
