Бу кўҳна оламда шарафли вазифалар кўп. Аммо киндик қонинг тўкилган муқаддас юрт шаънини улуғлаш, юксакларга кўтариш инсон учун энг шарафли ва улуғ вазифадир. Яқинда ниҳоясига етган Токио Олимпиадасида ғолиб бўлиб келган мард ўғлонларимизнинг оламшумул ғалабалари жаннатмонанд диёримизнинг довруғини етти иқлимга янада машҳур қилди.
Токиода юртимиз вакиллари шижоат ва маҳорат бобида ҳеч кимдан кам эмасликларини яна бир бор исботлади. Ўзбекистон байроғини жаҳон узра сарбаланд кўтарган 21 ёшли спортчимиз Акбар Жўраев ҳам спортнинг оғир атлетика тури энг оғир вазнида иштирок этди ва 430 килограмм тош кўтариб, олимпиада рекордини янгилаган ҳолда, олтин медаль соҳибига айланди.
Мусобақаларни телевизор орқали томоша қилар эканмиз, ўзбекистонлик ҳар бир спортчининг ҳаракатларини катта ҳаяжон билан кузатиб бордик. Лабларимиз пичирлаб, дуолар қилдик, кўзларимиз ёниб ҳар бир чиқишдан фахрландик, улар билан бирга курашгандек, ғолиблик шоҳсупасига ҳамқадам чиққандек тасаввур қилдик ўзимизни.
Ҳа, ғалаба нашидасини сурдик, зафарлар қучдик, қувондик, қўлимиз калта келиб, мағлуб бўлганимизда, астойдил хафа бўлдик, кези келганида йиғлаб ҳам олдик. Аммо ҳар қандай вазият ва ҳолатда ҳам спортчилармизга бўлган ишонч ва ҳурматимизни бир лаҳза бўлса-да, йўқотмадик.
Биз-ку, бир оддий мухлис ва томошабин сифатида ҳамюртларимизнинг чиқишини шунчалик қувонч ва ҳиссиёт билан томоша қилдик, лекин уларнинг ота-оналари, жигарлари кўнглида қандай ҳаяжон кечди?
Чемпионимиз Акбаржон Жўраевнинг онаси ва акасини муборакбод этиш учун Бўстонлиқ туманининг Сойлиқ қишлоғига етиб боргунимизча хаёлан ана шундай ўй-фикрлар ичра кезавердик.
Бу гулларни Президентимиз юборган
Мўъжазгина қишлоқнинг соя-салқин кўчаларида ғолибимизнинг хонадони сари кириб борар эканмиз, қуёшнинг чўғдай қиздиргувчи оташини ҳам унча сезмай қолдик. Қўни-қўшни, қариндош-уруғ билан тўлган гавжум ҳовлида қўлини кўксига қўйиб, танимаса-да, Акбар Жўраевнинг онаси Ҳафиза Норметова минг йиллик қадрдонлардек самимият билан бизни қарши олди.
Ёши улуғ момолар ва юзларидан табассум аримай хандон отиб кулиб турган қариндош-уруғлар қаторидан жой олиб, уларнинг эзгу дуоларига шерик бўлар эканмиз, ўзбекнинг ўзлиги, аслида унинг ана шундай гўзал қадрият ва урф-одатларида мужассам эканига яна бир бор амин бўлдик. Қаҳрамонимизнинг онаси Ҳафизахонни ва уларнинг яқинларини ғалаба билан қутлаш жараёнида, ён-атрофга таралаётган ғоят ёқимли гуллар ифори қаердан келаётган экан дея атрофга алангладим. Шунда кўзим уй тўрида турган, қулоч етмас бир қучоқ қип-қизил атиргулларга тушди.
Зийрак нигоҳли Ҳафизахон эса, кўнглимдан ўтган ўйларни сезди шекилли, ғурур ва ифтихор билан кўзлари порлаб, “Бу гулларни Президентимиз шахсан ўзлари менга юборибдилар”, деди. Бахтли онанинг нурли чеҳрасига боқиб, давлат раҳбарининг ҳурмат ва эҳтиромига сазовор бўлган бу аёлга чин дилдан ҳавасим келди.
Аслида, она Ватан шаънини юксакка кўтарган Акбардек фарзандни вояга етказиб, унга Жалолиддин Мангуберди шижоатини, Амир Темур жасоратини ўргатишдек улуғ вазифани жо қилган Ҳафизахон Президент совғаси ёзуви остида юборилган гулдастага чиндан ҳам муносиб аёл ва она!
10 йил олдин ҳам шундай шароитлар бўлганида эди...
— Биласизми, она учун бу дунёда фарзанди билан фахрланиш, унинг ортидан раҳмат эшитиш ва жигарбандининг яхши кунларига шерик бўлишдан ортиқ бахт йўқ, — дейди Ҳафиза Норметова. — Мен ўғлимнинг чемпион бўлишига астойдил ишонган ва бутун қалбим билан сезган эдим. Негаки, болам туну кун ўз мақсади сари интилди, ҳаракат қилди, бир сония ҳам чемпион бўлиш орзусидан кечмади, тиним билмай спорт билан шуғулланди.
Аллоҳга шукрки, меҳнатлари самарасиз кетмади. Лекин ҳозир кўксимда бир парча олов ёнаётгандай гўё, ҳатто ўзимга сиғмаяпман. Қани эди шу кунларни раҳматли дадаси кўрганида эди... (кўзлари ёшланиб, овози титраб, бир пас ичикиб йиғлади), Давлатимиз раҳбарининг юртимиз ёшларига яратиб бераётган имкониятларини ва чемпионнинг онаси сифатида менга ҳам кўрсатилаётган эъзозни кўрганларида, балки шодликлари дунёларга сиғмасмиди. Бироқ кўнглимнинг бир чеккасида кемтиклик, армон ва алам бордай ўксинаман. Негаки, ҳукуматимиз томонидан Акбар ўғлимга яратиб берилаётган шарт-шароитларнинг ўндан бирини ҳам катта ўғлим Азизбекда кўрмадик. Катта ўғлим ҳам аслида спортчи эди.
Агар, бугунги шароит ва имкониятлар 10 йил илгари бўлганида, тўнғичим ҳам, албатта, Олимпиада чемпиони бўларди. Тўғри, ҳаммаси Аллоҳнинг измида. Бироқ йўқчиликлар, қийинчиликлар, етишмовчиликлар одамнинг юрагини емириб боради. Биз илгари кўп қийналганмиз. Эримнинг битта ойлиги билан рўзғор юритиш ва катта ўғлим Азизбекни спорт мусобақаларига жўнатиш, турли харажатлар, барчаси бўйнимизда эди. Қўполроқ қилиб айтганда, “ўзинг учун ўл етим”, замонлар эди. Ота-оналар фарзандини мусобақаларга ўз ҳисобидан пул тўлаб юборарди. Фақат сўнгги беш йилда ёшларга улкан имкониятлар дарвозаси кенг очиб берилди. Бу учун барча спортчилар оналари номидан бир она сифатида, бир аёл сифатида Президентимизга қўлимни кўксимга қўйиб миннатдорлик бидираман. Ташаккур! Илоҳим умрлари зиёда, тану жонлари соғ, азиз бошлари омон бўлсин!
Бу дунёни асли бир кам дейдилар
Азалдан бу кўҳна дунёни бир кам дейдилар. Демак, Яратганнинг иродаси билан яралган одамзоднинг кўнгли доимо нимадандир ярим бўлиб қолавераркан. Бу кемтикликни тўлдириш, ярим кўнгилни бутун қилиш ва яраларга малҳам бўлиш учун унинг яқинлари, жигарлари бир бўлиб ҳаракат қилади. Шундай шодиёна кунда бу мулоҳаза нега керак, дейсизми? Бу гапларни айтишимизнинг боиси шуки Акбарнинг отаси раҳматли Ҳусниддин Жўраев бир эмас, икки ўғлининг чемпион бўлишини чин юракдан истаган ва бу учун қўлидан келганини қилган. Ўғилларим — Азиз ва Акбар Жўраевлар бўлиб дунёга танилади, деб ният қиларкан.
Аммо инсоннинг орзу-умидлари ҳамма вақт ҳам рўёбга чиқавермайди. Айниқса, қўли калталик, етишмовчилик, оддий тилда айтганда, пулсизлик бу йўлда ҳамиша ғов бўлиб туради. Ҳафиза Норметова ва Ҳусниддин ака ўғиллари машҳур спортчи бўлишига имкон қадар ҳаракат қилган.
Тўнғич ўғли Азиз 17 ёшида ёшлар ўртасида Ўзбекистон ва Осиё чемпиони бўлади. Галдаги чемпионатга тайёргарлик кўриш чоғида қўлидан жароҳат олади. Сўнг оёғидан. Машғулот ва чемпионатларга ўз ҳисобидан пул тўлаб фарзанди келажаги учун жон куйдираётган ота-онани ўша вақтларда ҳеч ким қўлламаган. На моддий, на маънавий кўмак бермаган. Азиз Жўраевнинг оёғидан қилинган жарроҳлик операцияси эса, анча вақт ва маблағни талаб қилган. Ёлғиз ўзи ишлайдиган отанинг топиш-тутиши дастурхонга урвоқ ҳам бўлмай қолган кунлар жуда кўп бўлган...
Турмушнинг муштлари залворли бўлади. Оиладаги етишмовчилик инсоннинг нафақат мақсадларини балки орзуларини ҳам чеклаб қўйишига сабаб бўлади гоҳо. Аммо Азиз Жўраев матонатли ва шижоатли бўлгани учун ҳаёт синовлари олдида довдираб қолмади. Тузалганидан сўнг, гарчанд етти мучаси соғ бўлса-да, уни мусобақа ва чемпионатларга таклиф қилишмади. У эса, укаси Акбарнинг ярмига айланди. Аслида, укасининг спортга меҳр қўйишида унинг ҳиссаси катта. Кичкинтой Акбар акасига ҳавас қилиб, доимо унинг изидан қолмай эргашиб юрар ва шу тариқа спортга кундан-кун боғланиб бораверган. Акбарнинг биринчи устози ва мураббийи ҳам акаси Азиз бўлади.
Укам билан фахрланаман
— Укам билан фахрланаман, — дейди Азизбек Жўраев. — Акбарнинг қалбидаги қувонч ва ўзига бўлган юксак ишонч менга ҳам бир олам куч ва ғайрат бағишлайди. Чунки укажоним Ватан олдидаги ва ота-онам олдидаги фарзандлик бурчини ҳалол бажарди. Менинг ҳам қалбимда бир дунё орзуларим бор эди.
Таиландда ўтказилган ёшлар ўртасидаги Осиё чемпионатида оғир атлетика йўналишида ғолиб бўлгандим. Кейин яна кетма-кет ғолибликка эришдим. Спортда жароҳат олганимдан кейин эса... Тўғри, туман спорт бўлимидан иш беришди, лекин саккиз юз-тўққиз юз минг сўм ойлик билан мен рўзғор тебрата олармидим. Қани эди спортга ва ёшларга илгари ҳам бугунгидай эътибор қаратлганида эди, мен каби жуда кўплаб ёшларнинг юрагида армон қолмасмиди...
Азизнинг сўзларини тинглаб, у қўлга киритган ғолиблик медалларини томоша қилар эканман, “Сиз ҳали ёшсиз, шижоатингизни ва руҳиятингизни сўндирманг. Чунки давлатимиз раҳбарининг эътиборидан ҳеч нарса четда қолмайди”, дедим.
Хушхабарни давлатимиз раҳбарининг ўзи ўқиб эшиттирди
Акбар Жўраев ота-онаси ва акасининг орзуларини рўёбга чиқарди. Унинг олимпия ўйинларида олтин медаль соҳиби бўлгани барчамизнинг қалбимизда ғурур-ифтихор туйғуларини юксалтирди. Бу улкан ғалаба тарих саҳифаларига зарҳал ҳарфлар билан ёзиб қўйишга арзигулик воқеадир.
Олимпиаданинг иккинчи олтин медали ва рекордига оид хабарга давлатимиз раҳбарининг шахсан ўзи эътибор қаратди. Видеоселектор йиғилиши бўлиб, хушхабарни ҳаммага ўқиб эшиттирди. Президентимиз оғир атлетикачи Акбар Жўраевнинг олтин медали ва ўрнатган янги рекордига шахсан муносабат билдирди. Хушхабарни ўрнидан туриб, қарсак чалиб олқишлади, хурсандчилигини видеоселектор йиғилишидагилар билан бирга ошкора баҳам кўрди. Барчани Ўзбекистон Олимпия терма жамоаси Токиода эришган ютуқ билан шахсан табриклади. Шунинг ўзи ҳам жуда катта куч-қудрат, мамлакат мустақиллигининг 30 йиллигига, янги Ўзбекистонга зўр совға эканини таъкидлади.
Яхши ният — ярим давлат
Ғолиб спортчимиз Акбар Жўраев билан мулоқотда у ҳаяжон ва катта фахр билан шундай деди:
— Бу ғалабам истиқлолимизнинг 30 йиллигига тўёнадир. Президентим яратиб берган имкониятлардан унумли фойдаланиб, уни оқлашга жон-жаҳдим билан ҳаракат қилдим ва буни уддаладим.
Юртдошларимиз, олимпиададан қайтишимизни жуда ҳам катта тантаналар билан кутиб олишди. Мен бундай эҳтиром ва ҳурматни кўриб янада ҳаяжонландим. Шу куни Бош вазиримиз Абдулла Арипов ҳамда Олий Мажлис Сенати Раиси Танзила Норбоева Президентимиз совғаси сифатида менга 4 сотих ҳовлига эга 3 хонали коттеж, 200 минг АҚШ доллари ҳамда “Tahoe” автомобилини топширди. Пул мукофоти, хонадон ва машина калитларини уларнинг қўлидан қабул қилиб олар эканман, гўё туш кўраётгандай эдим. Чунки бирон-бир давлатда спортчиларга бундай юксак эътибор, ғамхўрлик кўрсатилганини билмайман.
Токи тирик эканман, танамда жоним бор экан, шу муқаддас юртга муносиб ва содиқ фарзанд бўламан. Онажонимнинг ярим кўнглини бутун қилиш учун бор имконим ва кучимни ишга солиб, Париж Олимпиадасида ҳам ғолиб бўлиб, олтин медаль олишга ҳаракат қиламан. Мени қўллаб турган яқинларим, мураббийларим ва менга мухлислик қилган барчага раҳмат!
Дарҳақиқат, Акбар Жўраев Ўзбекистон байроғини баланд кўтариб, ўз олдига қўйган олий мақсадга эришди — Олимпиада чемпиони бўлди. Ғолиблик шоҳсупасига чиқишида унга мураббийлари Фарҳод Мирзажонов ва Баҳром Мендибоев катта ёрдам берди.
Маълумот ўрнида айтиш жоизки, аслида ота-онаси унинг шифокор бўлишини хоҳлашган, аммо у бошланғич синфдалигидаёқ акаси сингари оғир атлетика йўналишини танлаган, мактабда ташкил қилинган спорт тўгаракларига мунтазам қатнаган. 7-синфда пойтахтдаги Олимпия захиралари коллежига ўқишга қабул қилинган.
Акбар ўтган давр мобайнида оғир атлетика бўйича кўплаб мусобақаларда муваффақиятли иштирок этган. Бугунги кунда у
7 карра Ўзбекистон, 4 карра Осиё чемпиони бўлди, жаҳон чемпионлигини қўлга киритди. 2018 йили Туркманистоннинг Ашхабод шаҳрида бўлиб ўтган жаҳон чемпионатида 19 ёшида жаҳон рекордини ўрнатди.
Яхши ният — ярим давлат, дейди халқимиз. Биз ҳам Сойлиқ қишлоғининг энг ёш полвони Акбаржонни музаффар ғалаба билан табриклаб, келгуси ишларига омад тилаб қоламиз.
Сўнгсўз ўрнида...
Бўстонлиқдан қайтар эканман, кўнглимни қуёш каби илитган хушхабар ва хурсандчиликлар қуршовидан чиқиб бир зум ўйга толдим. Акбар Жўраевнинг акаси 17 ёшида Ўзбекистон ва Осиё чемпиони бўлган, ҳозирда эса 27 ёшни қаршилаган Азиз Жўраевнинг кейинги тақдири билан ҳам спорт соҳаси мутасаддилари қизиқиб қолар...
Гуличеҳра ДУРДИЕВА,
"Янги Ўзбекистон" мухбири
