Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың төрағалығымен өтіп жатқан саммитке Әзербайжан Республикасының Президенті Ильхам Әлиев, Армения Республикасының Премьер-Министрі Никол Пашинян, Беларусь Республикасының Президенті Александр Лукашенко, Қырғыз Республикасының Президенті Садыр Жапаров, Ресей Федерациясының Президенті Владимир Путин, Тәжікстан Республикасының Президенті Эмомали Рахмон, Түркіменстан Республикасының Президенті Сердар Бердімұхаммедов пен ТМД Атқару комитетінің төрағасы – Атқарушы хатшысы Сергей Лебедев қатысты.
Күн тәртібіне сәйкес делегация басшылары ұйым аясындағы көпжақты ынтымақтастықты дамыту және осыған байланысты қол жеткізілген нәтижелер жөнінде пікір алмасып, саяси, сауда-экономикалық және мәдени-гуманитарлық салалардағы қарым-қатынастарды одан әрі кеңейту мәселелерін талқылады.
Мемлекет басшысы өз сөзінде ТМД аясындағы әріптестікті нығайтудың маңызды бағыттары туралы өз көзқарасын білдірді.
Атап өткендей, әлемдегі күрделі жағдай, шиеленістің күшеюі және стратегиялық абстракция тұрақты даму және ТМД кеңістігін барынша тиімді пайдалану үшін күш-жігерді біріктіруді талап етеді.
Достастық елдерінде дәйекті экономикалық өсімге қол жеткізудің маңыздылығы атап өтілді.
Бар тәуекелдерге қарамастан, ТМД шеңберінде барлық салаларда оң өсу қарқынын қамтамасыз етіліп жатқаны сөз болды. Атап айтқанда, Өзбекстанның ұйымға мүше мемлекеттермен тауар айналымы өткен жылдың қорытындысы бойынша 35 пайызға, ал биылғы жылдың басынан бері үштен біріне артты.
Машина жасау, энергетика, химия, фармацевтика, тоқыма және басқа да салаларда ынтымақтастық жобалар сәтті жүзеге асырылуда. Тек соңғы айлардың өзінде ТМД елдеріндегі серіктестермен 800-ден астам жаңа кәсіпорын іске қосылды.
Мәдени қарым-қатынасымыз қарқынды дамып келеді. Фестиваль, концерт, жәрмеңке, спорттық және басқа да іс-шаралар тұрақты түрде өткізілуде.
Сонымен бірге, өзара саудадағы кедергілерді тез арада жою үшін пәрменді шаралар қабылдау қажеттігі айтылды.
Мемлекет басшысы бағаның жасанды өсуіне жол бермеу және инфляцияны тежеу мақсатында ТМД елдеріне азық-түлік тауарларын кедергісіз жеткізу үшін қолайлы жағдай жасаудың маңыздылығын атап өтті.
Өзбекстаннның көлік жүйесіне елеулі қатерлерді ескере отырып, ынтымақтастықта жаңа логистикалық дәліздерді дамыту өте маңызды. Бұл жерде «Термиз – Мазари-Шариф – Кабул – Пешавар» және «Қытай – Қырғызстан – Өзбекстан» теміржолдарының құрылыс жобалары туралы сөз болып отыр. Олар ТМД-ны трансконтиненттік көліктің маңызды тізбегіне айналдыруға көмектеседі.
ТМД-дағы ынтымақтастықтың маңызды бағыттарының бірі мәдени-гуманитарлық сала болып табылады.
Мемлекет басшысы өзара инновациялық ынтымақтастық пен жастар саласындағы қарым-қатынастарды кеңейту мақсатында келесі жылы «Жастар – инновацияның қолдаушысы» ұранымен ТМД елдері жас ғалымдарының бірінші съезін Өзбекстанда өткізуді ұсынды.
Өзбекстанның білім, ғылым, денсаулық сақтау, спорт, мәдениет және өнер салаларында бірлескен жобалар мен бағдарламаларды жүзеге асыруға белсенді түрде көмек көрсетуге және қатысуға дайын екені атап өтілді.
Санкт-Петербург қаласын 2023 жылы ТМД-ның мәдениет астанасы деп жариялау шешімі қолдау тапты. 2024 жылы Самарқанд мәдениет астанасы атануға ұсынылды.
Сонымен қатар, Мемлекет басшысы шахматтан Достастық ашық кубогын жыл сайын өткізуді ұсынды.
Сөзінің соңында Өзбекстан басшысы ТМД Атқару комитетінің төрағасы – Атқарушы хатшы Сергей Лебедевтің өкілеттігін келесі мерзімге ұзартуды мақұлдады және Қырғыз Республикасының Президенті Садыр Жапаровқа 2023 жылда ұйымға төрағалық қызметінде табыс тіледі.
Кездесуде басшылар ТМД аясында қол жеткізілген уағдаластықтарды жүзеге асыру және маңызды ынтымақтастық жобаларын ілгерілету жөнінде пікір алмасты. Мемлекет басшылары кеңесі шешімдерінің орындалуын бақылауда ТМД Парламентаралық Ассамблеясы маңызды рөл атқаратыны атап өтілді.
Саммит қорытындысы бойынша көпжақты ынтымақтастықтың түрлі салаларына қатысты бірқатар маңызды құжаттар қабылданды.
