Осыған орай өткен салтанатта Президент Шавкат Мирзиёев Қарақалпақстанның экономикалық дамуы туралы айтты.
Бұл үшін ауданда ауқымды жұмыстар атқарылуда. Соңғы бес жылда өнеркәсіп, кәсіпкерлік және инфрақұрылым салаларында 50-ден астам жеңілдіктер берілді. Атап айтсақ, инвестициялық жобаларды жүзеге асыру үшін тікелей жер бөлу құқығы тек Қарақалпақстанда ғана енгізілген. Құны 50 миллиард сумнан асатын жобалар үшін инфрақұрылым да қолға алынуда.
Жеңілдіктер шотына көшу кезеңінде кәсіпкерлердің қарамағында 2 триллионнан астам сум қалды.
Өңірдегі бизнес инфрақұрылымын жақсартуға 44,5 триллион сум қаржы бөлінді. Соның нәтижесінде кейінгі жылдары 25 мыңнан астам жаңа кәсіпкерлік субъектілері пайда болды.
Өткен жылдың өзінде жалпы құны 345 миллион долларды құрайтын 1400-ден астам жоба жүзеге асырылып, 10 мыңнан астам жаңа жұмыс орны ашылды. Биылғы жылдың бірінші жартыжылдығында 730 миллион доллар шетелдік инвестиция игерілді.
Қарақалпақстанда шетел капиталының қатысуымен ашылған кәсiпорындар саны да көбеюде. 2017 жылы 73 шетелдік және бірлескен кәсіпорын болса, бүгінде олардың саны 175-ке жетті.
Қазіргі таңда облыс экономикасын жақсартуда жалпы құны 9,5 миллиард долларға жуық болатын 120-дан астам жаңа ірі жоба жүзеге асырылуда. Бұл жобалар 2025-2028 жылдары кезең-кезеңімен іске қосылады. Осының нәтижесінде 20 мыңнан астам жаңа жұмыс орны, 12 триллион сумдық өндіріс қуаты және бюджетке 500 миллиард сум қосымша кірістер ашылады.
Мемлекет басшысы құрылысы басталып жатқан, пайдалануға беріліп жатқан кешендердің маңыздылығына тоқталды.
Республикадағы экономикалық өсу қарқыны энергетика саласына орасан зор міндеттер қойып отыр.
Соңғы жылдары 2 миллиард доллар инвестиция есебінен қуаттылығы 2,6 гигаватт болатын 10 күн және жел электр станциясы іске қосылды. Жыл соңына дейін қосымша 1,5 гигаватт қуат желіге қосылып, «жасыл» энергия үлесі 15 пайызға дейін ұлғайтылады.
Сонымен қатар, жалпы құны 18,6 гигаватт болатын 32 «жасыл» жоба жүзеге асырылуда.
Президент бұл орайда Қарақалпақстан Республикасының да қосқан үлесі зор екенін атап өтті. Белгілі ғылыми-зерттеу институттарының есептеулері бойынша Қарақалпақстанда 680 гигаватт күн энергиясы және 120 гигаватт жел энергиясының мүмкіндігі бар.
2030 жылға қарай Қарақалпақстанда 11 миллиард доллар тікелей инвестиция есебінен жалпы қуаты 10,3 гигаватт болатын 10 ірі жел электр станциясын салу жоспарланған. Бұл жобалар толық іске қосылғанда жылына 35 миллиард киловатт сағат «жасыл» энергия береді.
Электр энергиясын жеткізудегі тұрақтылықты қамтамасыз ету үшін «Қоңырат», «Беруни» және «Қараөзек» аудандарында жалпы қуаты 400 мегаватт болатын 3 электр қуатын сақтау жүйесі салынады.
Бүгін осы жобалардың бірқатарында құрылыс жұмыстары басталып жатыр. Біріншісі - Қытайдың «Sany Renewable» компаниясы «Қоңырат» ауданында салатын 1 миллиард 200 миллион долларлық 1 гигаваттық жел электр станциясы. Екіншісі – Сауд Арабиясының «ACWA Power» компаниясымен бірлесіп «Беруни» және «Қараөзек» аудандарында құрылатын құны 250 миллион доллар болатын 100 мегаватт электр қуатын сақтау жүйесі бар 200 мегаватт жел электр станциясы.
Алдағы уақытта олар жылына 4 миллиард 200 миллион киловатт сағат немесе 1 миллион 750 мың үй шаруашылығының жылдық тұтынуына тең «жасыл» энергия өндіретін болады. Нәтижесінде шамамен 1,3 миллиард текше метр табиғи газ үнемделіп, атмосфералық залал шамамен 2 миллион тоннаға азаяды.
Сонымен бірге, «Қоңырат» ауданында да жел қондырғыларының бөлшектерін, мұнаралар мен айлағын шығаратын кәсіпорындардың құрылысы басталып жатыр. Нәтижесінде жылына 1 мың мегаватт жел қондырғысының құрамдас бөліктері мен 120 мұнара өндірісі локализацияланып, 100 миллион долларлық импортты алмастыратын өнімдер жасалады.
Сонымен қатар Нөкіс ауданында 24 миллион доллар инвестиция есебінен жылына 20 миллион дана жылыту радиаторларын өндіру жолға қойылады.
Қала мен аудандарды абаттандыру, тұрғындардың лайықты өмір сүруіне жағдай жасау басты назарда. Қазір өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы, туризм және қызмет көрсету салаларында құны 62 миллион долларды құрайтын 12 жоба іске қосылып жатыр. Салтанатты шарада олардың екеуі – «Беруни» ауданы мен Нөкіс қаласындағы ірі сауда кешендері ашылды.
Мемлекет басшысы символдық түймені басып, жаңа нысандардың құрылысы мен жұмысын бастап берді және баршаны республика экономикасында маңызы зор осы жобалармен құттықтады.
