Мажлисда парламент юқори палатасининг ўн саккизинчи ялпи мажлисида кўриб чиқилиши режалаштирилган масалалар муҳокама қилинди.
Таъкидланганидек, «Қишлоқ хўжалиги кооперативи тўғрисида»ги Қонун қишлоқ хўжалиги кооперативлари фаолиятини ташкил этиш, қайта ташкил этиш ва тугатиш соҳасидаги муносабатларни тартибга солиш мақсадларига хизмат қилади.
Қонун билан қишлоқ хўжалиги кооперациялари фаолиятининг асосий тамойиллари мустаҳкамланмоқда. Қолаверса, қишлоқ хўжалиги кооперативини ташкил этиш механизмлари, хусусан, кооперативни ташкил этиш ва уни давлат рўйхатидан ўтказиш, қишлоқ хўжалиги кооперативларига ер участкаларини бериш ва улардан фойдаланиш тартиби ҳамда қишлоқ хўжалиги кооперативининг уставига доир талаблар белгиланмоқда.
Шу билан бирга, кооперациянинг бошқарув органларини ташкил этиш тартиби, ижро этувчи органлар, кузатув кенгаши ва уларнинг ваколатлари, йиғилишларни чақириш ва қарорлар қабул қилиш тартибига оид нормалар назарда тутилмоқда.
Қонунда қишлоқ хўжалиги кооперативи мулкини шакллантириш манбалари, пай бадаллари ва пай фонди, фойда ва зарарни тақсимлаш, кооперация ва аъзоларнинг мулкий жавобгарлигининг ҳуқуқий асослари мустаҳкамланмоқда.
Бундан ташқари, қишлоқ хўжалиги кооперативига аъзоликка доир масалалар ҳам очиб берилмоқда. Хусусан, ўн олти ёшга тўлган жисмоний шахслар, шунингдек, қишлоқ хўжалиги кооперативи устави талабларига мос бўлган юридик шахслар қишлоқ хўжалиги кооперативининг аъзоси бўлиши мумкинлиги келтириб ўтилмоқда.
Мажлисда Ипакчилик ва жун саноатини ривожлантириш қўмитаси раисининг ўз фаолияти тўғрисидаги ахбороти эшитилди.
Қайд этилганидек, Президентнинг 2019 йил 16 августдаги «Қоракўлчилик тармоғини комплекс ривожлантириш чора-тадбирлари тўғрисида»ги ҳамда 2020 йил 17 январдаги «Пиллачилик тармоғида ипак қурти озуқа базасини ривожлантириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги қарорларига мувофиқ чора-тадбирлар дастури ва режалар ишлаб чиқилган. Уларнинг ижросини таъминлаш чоралари кўрилган. Жумладан, Республикада 53,5 минг гектар тутзор барпо этилиб, жорий йилнинг баҳорги мавсумида 62,5 миллион туп тут кўчати ва 53 миллион тупдан ортиқ якка қатор тут дарахтлари экилган.
Қолаверса, 11 та ипак қурти уруғчилик корхонаси ташкил этилган бўлиб, улар томонидан 2019 йилда 157,8 минг қути, 2020 йилда 185,9 минг қути, 2021 йилда 240 минг қути саноатбоп ипак қурти уруғлари ишлаб чиқарилган. Бундан ташқари, 2019-2020 йилларда ипакчилик йўналишида инвестиция дастурига асосан 123 та лойиҳа доирасида 163,4 миллион долларлик маблағлар, шу жумладан, 10,4 миллион доллар тўғридан-тўғри хорижий инвестициялар жалб қилинган.
Сўнгги тўрт йилда пиллачилик кластерлари сони 19 тадан 76 тага етказилган. Республикамиз яйловларида 93 минг гектардан ортиқ каврак ўсувчи майдонлар мавжуд бўлиб, мазкур йўналишда 7 та кавракчилик кластерлари ташкил қилинган. 2019-2020 йилларда қоракўл қўйларининг наслини яхшилаш мақсадида Навоий вилояти Конимех туманида, Қашқадарё вилояти Ғузор туманида ва Қорақалпоғистон Республикасининг Тахтакўпир туманида Қоракўлчилик илмий наслчилик тажриба станциялари фаолияти йўлга қўйилган.
Мажлисда амалга оширилган ишларга қарамай ипакчилик, тутчилик, қоракўлчилик ва маданий яйловлар барпо этишни ривожлантириш билан боғлиқ тизимли муаммолар сақланиб қолинаётгани таъкидланди.
Хусусан, «Пиллачилик тармоғида ипак қурти озуқа базасини ривожлантириш бўйича қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида»ги қарорга мувофиқ, янги интенсив тутзорлар барпо этишни давлат томонидан қўллаб-қувватлаш мақсадида 2020 йил 1 февралдан бошлаб, Давлат бюджети маблағлари ҳисобидан пиллачилик ва тутчилик ташкилотларига майдони 35 гектардан зиёд тутзорда сув чиқариш учун бурғуланган қудуқ, шунингдек, дарёлар, каналлар ва бошқа сув ҳавзаларидан сув тортиш учун насос станциясини қуришга 120 миллион сўмгача субсидия берилиши белгилаб қўйилган.
Бироқ Жиззах вилояти Янгиобод туманида тадбиркорлик субъектлари томонидан бурғуланган қудуқ ва сув тортиш учун қурилиш насос станцияси қурилиб, субсидия олиш бўйича барча керакли ҳужжатлар расмийлаштирилган бўлсада, бугунги кунга қадар субсидия маблағлари ажратилмаган. Бу ҳолат тизимдаги бошқа интенсив тутзор барпо қилиш истагида бўлган тадбиркорларнинг ўз лойиҳалари тўхтатиб қўйилишига сабаб бўлмоқда.
Шунингдек, республика бўйича тутзорлар барпо этиш учун ажратилиши лозим бўлган 20 минг гектар ер майдонидан атиги 9 минг гектари (45 фоиз) ажратилган холос.
Яна бир жиҳат республикадаги мавжуд тутзорлар ва якка қатор тут дарахтлари хатловдан ўтказилганда режада белгиланган 3,3 минг гектар тутзор ва 26,5 миллион туп якка қатор тут дарахтлари мавжуд эмаслиги аниқланган.
Қолаверса, кластерларга ажратилиши белгиланган қишлоқ хўжалиги майдонларидан Бухоро вилоятида 339 гектар, Қашқадарё вилоятида 441 гектар кам ер ажратилган. Навоий, Самарқанд, Сурхондарё ва Хоразм вилоятларида умуман ер ажратилмаган.
Мажлисда сенаторлар томонидан бу борада амалга оширилиши зарур бўлган жиҳатларга эътибор қаратилиб, таклиф ва тавсиялар билдирилди.
Шунингдек, кўриб чиқилган масалалар юзасидан қўмитанинг тегишли қарори қабул қилинди, деб хабар беради Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис Сенати матбуот хизмати.
