Дастурни ишлаб чиқишдан олдин халқаро тажриба ўрганилди, хусусан, Кембрижнинг IGSCE ва A-Level дастурлари, International Baccalaureate, Австралия, АҚШ, Россия Федерацияси, Беларусь сингари давлатларнинг дастурлари ўрганилди ва физикани ўқитишнинг ўзига хос хусусиятлари таҳлил қилинди.
Ихтисослаштирилган мактаблар учун физика дастури, халқаро тажрибадан келиб чиқиб, фанни уч босқичда спиралсимон тарзда ўрганишни кўзда тутади. Биринчи босқич 5-6-синфларни қамраб олади, бунда ўқувчилар физика фанининг барча бўлимларини бошқа фанлар билан биргаликда мураккаб формула ва ҳисоб китобларсиз, содда ҳаётий жараёнлар орқали кўриб чиқади ҳамда ўқувчиларда физика фанига бўлган қизиқиш ва фанга оид дастлабки тушунчалар шакллантирилади.
Иккинчи босқич 7-9-синфлар учун мўлжалланган бўлиб, уч йил давомида ўқувчилар умумий физика курсининг барча бўлимларини ўрганишади ва фан бўйича асосий компетенциялар шакллантирилади. Якуний, учинчи босқичда 10-11-синф ўқувчилари аввалги икки босқичда шакллантирилган компетенцияларни ривожлантиришади ва чуқурлаштиришади. Бундай ёндашув ўзлаштириши керак бўлган барча назарий билим-кўникмалар ва амалий малакаларни тўлалигича шакллантириш имконини беради.
Дастурда фанни ўрганиш натижасида ўқувчи қандай назарий билим, кўникма ва амалий малакаларга эга бўлиши кераклиги аниқ белгилаб қўйилмоқда. Дастурда, шунингдек, физика фанининг бошқа фанлар билан интеграцияси ҳамда фан орқали 21-аср кўникмалари – таҳлил, муаммоларга ностандарт ва самарали ечимлар таклиф қилиш, ижодкорлик, яратувчанлик, коммуникативлик сингари қобилиятларни ривожлантиришга алоҳида эътибор қаратилмоқда.
Кичик ёшдаги ўқувчиларни физика фанига қизиқтириш мақсадида Янгиланган дастур асосида 5- 6-синфлар учун “Физика алифбоси” дарслиги ишлаб чиқилди. Ушбу дарсликда борлиқдаги физик ҳодисалар ва қонуниятлар қизиқарли тарзда, содда тилда баён этилган. Кузатиш ва тажрибалар орқали ўқувчиларнинг ҳодисаларни илмий жиҳатдан тушунтириш компетенцияларини шакллантириб борилиши мақсад қилинган.
Ҳакимбой САМАНДАРОВ,
Президент, ижод ва ихтисослаштирилган мактабларни ривожлантириш агентлигининг
Ихтисослаштирилган мактаблар билан ишлаш бўлими бошлиғи
