Йиллар давомида юртимизда камбағаллик масаласи деярли тилга олинмаган, мавзу ёпиқ бўлган. Кейинги йилларга келибгина, бу масала очиқ муҳокамаларга олиб чиқилди ва уни бартараф этиш бўйича туб ислоҳотлар бошланди. Ушбу тоифадаги оилаларни камбағалликдан чиқариш, барқарор даромад манбаига эга қилиш, касбга ўргатиш, тадбиркорликка йўналтириш ва манзилли кўмакни йўлга қўйиш каби ишлар “Камбағалликдан фаровонлик сари” дастурига асосан амалга оширилмоқда.
Жорий йил 19 ноябрь куни Президентимиз раислигида камбағалликни қисқартириш ҳамда аҳоли бандлигини таъминлаш борасидаги ишлар сарҳисоби ва келгуси йил учун устувор вазифалар юзасидан ўтказилган видеоселектор йиғилишда ҳам камбағалликни қисқартириш йўналишидаги ишлар чуқур таҳлил қилинди ва кечиктириб бўлмайдиган янги вазифалар белгиланди. Аслида, камбағаллик ва ишсизлик фақат қийналган оилаларнинг эмас, балки жамиятимизда яшаётган барчанинг умумий ташвишидир.
Ушбу мақола қаҳрамонлари ҳам янги Ўзбекистонда кечаётган ислоҳотлар самараси туфайли ҳаёт қийинчиликларини енгиб, нафақат камбағалликдан чиқиш, балки эл- юртга нафи тегаётган тадбиркорларга айланган замондошларимиздир.
ЭНДИ ҲАМ ЕРЛИ, ҲАМ УЙЛИМАН
Комила ЖЎРАЕВА
Жиззах вилояти Зарбдор тумани:
— Йиллар мобайнида 7 фарзандим билан бошпанасиз, ташландиқ жойда чайла қуриб яшадик. Баъзан ейишга нон тополмай, пропискам йўқлиги учун фарзандларимни мактабда ўқита олмай, жуда тушкун кайфиятда юрган вақтларимда кун келиб, мени “Гулчи опа” деб аташларини хаёлимга ҳам келтирмагандим. Чунки 6 йил олдин “Темир дафтар”да рўйхатда турар, аҳволим ночор эди.
Бугунги кунда Зарбдор туманидаги “Зарбдор зирапчаси гул кўчатларини етиштириш томорқа хизмати” МЧЖ директориман, 35 нафар доимий ишчим бор. Ўтган йили “Йил аёли” танлови республика босқичида иштирок этиб, “Йилнинг энг жонкуяр аёли” номинациясида ғолиб бўлдим. Жорий йил августида эса Президентимиз фармони билан “Фаол тадбиркор” кўкрак нишонига муносиб кўрилдим.
Ҳозирги яшаб турган жойимиз, томорқа хўжалигимиз илгари ташландиқ, тақир ер эди. Айнан шу ерга келиб, кичик бир капа тикиб яшаганмиз. Турмушдаги қийинчиликлар, тушунмовчилик ва алдовлар туфайли фарзандларим билан уйсиз, кўчада қолганмиз. Ҳолинг қандай кечяпти, болаларинг нима еб, нима ичяпти, кийишга кийими, ётарга жойи борми, нега аёл бошинг билан кўчада яшаяпсан, қишнинг изғирини, ёзнинг жазирамасида бу ерда қандай жон сақлайсизлар деб сўрайдиган одам бўлмаган.
Беадад шукрки, сўнгги йилларда юртимизда кечаётган янгиланишлар боис, рўшнолик кўрдим. Ҳеч кутмаганим ҳолда ҳаётимда яхши ўзгаришлар рўй берди. Бунинг учун Президентимиздан чексиз миннатдорман!
Олти йил олдин ўша вақтдаги туман ҳокими келиб яшаш тарзимни кўрди, “Нега бундай аҳволда яшаб юрибсиз, фарзандларингиз мактабда ўқимаётган экан, нима учун маҳаллага ёки бизга мурожаат қилмадингиз, маҳалла фаоллари аҳволингизни сўрамадими?” деган саволларни берди.
Индамадим. Зеро, йиллар давомида ёрдам сўраб мен тақиллатиб бормаган идора эшиги, кўмаклашинг, аҳволим оғир дея айтмаган мутасадди раҳбар қолмаганди. Шунинг учунми, ўша пайтларда ҳеч кимдан кўмак сўрамаганман. Ҳокимнинг “Сизга нима ёрдам қилайлик?” деган сўровига, “Менга ер беринг, меҳнат қилиб, ўзим оёққа тураман”, дедим. Шундан сўнг ер ажратиб берилди.
Давлатимиз кўмаги билан иссиқхона қурдик, болаларим билан аста-секин иссиқхоналарни кўпайтирдик. Туманда гулчилик йўналишида доимий фаолият юритувчи бирорта тадбиркор йўқлиги боис, бу соҳага эҳтиёж бор эди. Яқинда қудуқ қаздириб, сув чиқардик. Унгача экинларни челаклаб сув ташиб суғорардим. Вақт ўтиб, ён-атрофни обод қилиб, мевали кўчатлар экдим. Давлатимизнинг яна бир моддий қўллови билан икки хонали уй учун бошланғич тўлов қилдим.
Аслида, турмуш қийинчиликларидан ортиб 7 фарзандни тарбиялаш, вояга етказишнинг ўзи бўлмайди. Ҳаётим аста-секин изга тушди, қийинчиликлар ортда қолди. Ҳозир мутасадди раҳбарлар фаолиятимни доим қўллаб, кўмак бериб келяпти. Кадастр қилиш, иссиқхонани газлаштириш орқали фаолиятим анча ривожланди.
Бугун янги Ўзбекистонимизда янгиланишлар нафаси эсяпти. Инсонпарвар, тараққийпарвар ислоҳотлар ҳисобига мен каби уйсиз, ишсиз, бошпанасиз одамлар ҳаётида оламшумул яхши ўзгаришлар рўй бермоқда.
Айтганча, корхонамиз 2022 йилда фаолият бошлаган бўлса, 2025 йил бошида 100 миллион сўм кредит эвазига яна 5 гектар ер олиб, манзарали гул кўчатлари етиштиришни бошладик. Ҳозир гулларнинг 500 хилдан зиёдини етиштиряпман. Иссиқхоналарни кенгайтириб, гулчиликдан ташқари турли мевали дарахтлар етиштириш ва ички бозорда сотиш, кўкат ва резаворларнинг уруғини қадоқлаб, савдо қилишни йўлга қўйдим. Бундан ташқари, паррандачилик ва чорвачиликни ҳам изга туширяпман.
Ишсиз хотин-қизларга томорқачилик сирларини ўргатиш орқали доимий даромад манбаига эга бўлишида кўмак бериш билан бирга уларнинг маънавий оламини бойитиш учун “Зирапча” номли кутубхона ташкил қилдим.
Тўғриси, давлатимиз яратиб бераётган имкониятлар орқали 40 ёшимда камбағалликдан чиқиб, тадбиркор аёлга айландим. Асосийси, фарзандларим олий таълим муассасаларида, кичиклари мактабда ўқияпти. Давлатимиз ғамхўрлиги ва қўллаб-қувватловига жавобан эҳтиёжманд оилалар, қийналган аёлларга кўмак беришга ҳаракат қиляпман.
ТАҚДИРНИНГ МЕНГА БЕРГАН ИНЪОМИ
Нарзулло ЗАБИХУЛЛАЕВ
Тошкент вилояти Зангиота тумани:
— Маҳалламиздаги ҳоким ёрдамчисининг кўмаги ва қўллаб- қувватлови туфайли нафақат ўзим, балки оила аъзоларимнинг ҳаёти ҳам яхши томонга ўзгарди, оғир хасталикдан фориғ бўлдим. Балки бу тақдирнинг менга берган инъомидир.
Йиллар давомида отамнинг қоровулликдан топган иш ҳақи ҳисобидан кун кечирганмиз. Оиламизда 6 кишимиз, барчамиз биргина отамнинг маошига кўз тикиб яшардик. Инсон ҳаёти бир йилда эмас, бир лаҳзада ўзгариб кетади дейишса ишонмасдим. Йўқчилик, етишмовчиликда яшашни давом эттириш мумкин эмаслигини, нимадир қилишим кераклигини ўйлардим-у, ишни нимадан бошлашни билмасдим.
Бир ёқда шифокорлар қўйган оғир ташхис, иккинчи томонда қўлимиз калталиги. 2024 йилда маҳалламиздаги ҳоким ёрдамчиси хонадонимизга келди. Болалигимдан дизайн соҳасига қизиққаним боис, турли андозаларни чизиб ўтиргандим. Ҳоким ёрдамчиси чизмаларимни кўздан кечирар экан, нега ишламаслигимни сўради. “Бетобман, онкологик касаллик билан оғриганман”, дедим. У мени малакали шифокорларга олиб боришини айтди.
Бир неча кундан сўнг шифохонага бордик, қайта текширувлардан ўтдик. Хуллас, соғлиғим тиклана бошлади.
Оз фурсат ўтмай, оилавий тадбиркорлик дастури доирасида хонадонимизда бичувчилик хизмати билан шуғулланишга банкдан 33 миллион сўм имтиёзли кредит олдим. Дастлаб ишимни якка тадбиркор сифатида бошлаган бўлсам, ҳозир 20 ишчи-хизматчи билан давом эттиряпман. Уларнинг бир қисми камбағал оилалар аъзолари.
Кичик тадбиркорлигим бугун тиббиёт кийимлари тикиш ва бичувчиликка ихтисослашган оилавий корхонага айланди. Ҳозир 27 ёшдаман, ойлик даромадим 80 миллиондан зиёд.
Бундан ташқари, олти сотихли томорқамизда шамшод ўсимлигини етиштиришни йўлга қўйдик. Донасини 65 мингдан сотамиз, олти ойда 800 дона шамшод етиштирилади. Даромадимиз ҳисобига хонадонимизни таъмирладик, турмуш шароитимизни яхшиладик, автомобиль ҳам олдик. Қувонарлиси, синглим ва укамни турли тўгаракларда ўқитяпман.
Албатта, ҳаётимдаги бу ўзгаришлар ўз- ўзидан бўлмади. Янги Ўзбекистонни барпо этиш йўлидаги ислоҳотлар барча жабҳадаги янгиланишлар, катта-катта ютуқлар, биз каби миллионлаб инсонлар тақдири яхши томонга ўзгаришига асос бўляпти. Бунинг учун Президентимиздан чексиз миннатдорман!
ҲАММАСИ ИЗГА ТУШДИ,
УМИДИМ ҚАЙТА ТИКЛАНДИ
Шоҳиста НУРМАМАТОВА
Бухоро вилояти Қоракўл тумани:
— Турмуш ўртоғим ва бир болам ногирон. Шу боис, рўзғорнинг кам-кўстини тўлдиришга ҳаракат қилардим. Айниқса, биринчи гуруҳ ногирони бўлган ўртанча фарзандимнинг парвариши, дорилари ва кундалик эҳтиёжини таъминлаш энг оғир синовлардан бири эди. Вояга етмаган уч боланинг кундалик харажатлари ҳам бунга қўшилиб, узоқ йиллар тинкамни қуритди.
Яхшиям орзу бор. Бу кунлар келишини йиллар бўйи кутиб, ният қилиб яшадим. Йўқса, билмадим, турмушнинг бу оғир синовларига қандай бардош берардим? Ҳар ҳолда ҳаётим қачондир ўнгланишини билардим.
Шукрки, ўйлаганларим, яхши ниятларим рўёбга чиқмоқда. Давлатимиз халқимизни, юртдошларимиз давлатимизни қўллаши ортидан мамлакатимиз тез ривожланяпти. Яъни бугун барчага тадбиркорлик, иш, ўқиш, спорт учун яхши шароит яратиб бериляптики, ундан унумли фойдаланаётганларнинг ютуғи йиғилиб, Ўзбекистонимизни ҳар томонлама юксалтирмоқда. Асосийси, “Инсон қадри учун” ғоясига асосланган устувор ислоҳотлар туфайли биз каби эҳтиёжманд қатлам вакиллари ҳам ўзини бахтли ҳис қилмоқда.
2022 йилда “Темир дафтар”га киритилдим. 2023 йилда “Маҳалла еттилиги” ёрдами билан оилавий тадбиркорликни бошлаш учун 33 миллион сўм имтиёзли кредит олдим. Ишни товуқ боқиш ҳамда тухум сотишдан бошладим. Бу ишнинг харажати кам, асосий ишлар эса уйда бажарилади. Шу боис, ҳам ишлаш, ҳам фарзандларим ва турмуш ўртоғимга ғамхўрлик қилишга вақтим кўпроқ бўлади.
Меҳнатда барака бор дейишади. 300 та товуғим бор эди, ҳозир уларнинг сони икки мингтага етди. Ҳар куни қарийб 1000 дона тухум оламан. Харидорлар тухумни уйимдан олиб кетади.
2024 йил кузида яна 100 миллион сўм кредит олиб, ишлаб чиқариш кўламини кенгайтирдим. Энди паррандачилик асосий даромад манбаимизга айланди.
Турмуш қийинчиликлари мени баъзан бутунлай ёлғиз қолдиргандек туюлар, ҳаётда қандай йўл топаман, фарзандларимни қандай қилиб оёққа турғизаман деган ўйлар билан тунлари бедор ўтирардим. Шукрки, давлатимизнинг ёрдами, эътибори орқали ҳаётим изга тушди, умидим қайта тикланди.
Ҳаётимдаги бу катта ўзгаришлар учун давлатимиздан бир умр миннатдорман. Президентимизнинг ғамхўрлиги туфайли қайтадан қаддим тикланиб, жамиятда ўз ўрнимни топдим.
ДАВЛАТИМИЗ ҚЎЛЛАБ-ҚУВВАТЛОВИ БИЛАН ШУ ДАРАЖАГА ЭРИШДИМ
Феруза ОЧИЛОВА
Қашқадарё вилояти Ғузор тумани:
— Йўқчилик қурсин, қора қозонни қайнатишдан бошқа ташвиш хаёлингга келмайдиган пайтда фарзандларинг бирор тансиқ таом пишириб ёки янги кийим олиб беришингни сўраса, ғалати ҳолга тушиб қоларкансан. Сўраганини қилай десанг имконинг йўқ, вазиятни айтиб койисанг, улар бола, тушунмаслиги мумкин, бошқа томондан, улар бу нарсаларни сўрашга ҳақли. Шундай кезлари жавоби йўқ саволларимдан маъюс тортардим.
Бундай тушкунлик руҳиятга ҳам таъсир қиларкан. Сўнгги йиллардаги ўзгаришлар туфайли оилавий шароитимизни ўрганиб чиқиб, “Аёллар дафтари”га рўйхатга қўйишганида айтарли ўзгариш бўлишига ишонмагандим. Маҳалла фаоллари банкдан кредит олишимни тавсия қилди, ижтимоий дафтарда турганим учун имтиёз асосида 30 миллион сўм олдик.
Шу асосда томорқамизда икки сотихли кичик иссиқхона барпо этиб, деҳқончиликни йўлга қўйдик. Бу кутганимиздан тезроқ натижа берганини кўриб жуда руҳландик. Ҳозирга келиб, қўшимча даромадимиз ҳисобидан иссиқхонани олти сотихгача кенгайтирдик. Йил давомида уч марта ҳосил етиштирамиз. Асосан, помидор ва бодрингдан барқарор даромад оляпмиз. Яна чорвачиликни ҳам йўлга қўйдик.
Даромадимиз яхши, шунинг ҳисобидан уй-жойимизни таъмирладик, қорамолларни кўпайтирдик. Фарзандларимизни олий таълимда ўқитишни ният қилганмиз. Давлатимиз қўллаб-қувватлови билан шу даражага етишдим. Фикримча, бу йўналишдаги сиёсат эвазига Ўзбекистонда менга ўхшаб муҳтожликдан фаровонликка чиққанлар, тадбиркор бўлиб эл-юрт манфаати йўлида хизмат қилаётганлар жуда кўп. Шунинг учун мамлакатимиз жуда тез суръатларда ривожланяпти.
Демоқчиманки, давлатимиз мана шундай шароит яратиб берган экан, биз бу ишонч, рағбат фурсатини имкониятга айлантириб, ҳам оиламиз, ҳам юртимиз барқарорлиги йўлида бор куч-ғайратимизни ишга солишимиз талаб этилади. Шахсан ўзим бу талабни шараф билан бажараман.
* * *
Бугун “Камбағалликдан фаровонлик сари” дастури натижасида халқимиз турмуш тарзида янги имкониятлар, янги саҳифалар очилмоқда. Кенг қамровли ислоҳотлар ҳар бир ҳудудда ўзининг аниқ натижасини бермоқда.
Қайси ҳудудга борманг, томорқадан унумли фойдаланиш, иссиқхона хўжаликлари, гулчилик ва кичик бизнеснинг турли йўналишларини ривожлантираётган фидойиларга дуч келасиз. Улар нафақат ўз оилаларига мустаҳкам таянч, балки маҳалла ҳаётига янги руҳ ва ҳаракат бағишлаётган янги давр ишбилармонларидир.
Улардан бир гуруҳининг ҳаёти билан танишар эканмиз, имкониятлардан унумли фойдаланиш асносида камбағалликдан чиқиб, муносиб ҳаёт даражасига эришганининг гувоҳи бўламиз. Уларнинг ҳар бири ирода, меҳнат ва интилиш билан рўзғорига барака, ҳаётига эса гўзал мақсадлар кирита олган.
Ҳа, инсоннинг фаровон, тўкин ва хотиржам ҳаёт кечириши, аввало, унинг ўзидаги ирода ва ҳалол меҳнатига боғлиқ. Хонадонида тинчлик, меҳнатида барака бўлишини истаган ҳар бир инсон бугунги ислоҳотлардан унумли фойдаланган ҳолда ўз саъй-ҳаракатлари билан тўкин ва тўкис ҳаётга эришиши мумкин.
Гуличеҳра ДУРДИЕВА,
“Янги Ўзбекистон” мухбири