Таъкидлаш керакки, кейинги 3-4 йил соҳа учун жуда самарали келди десак, муболаға бўлмайди. Ўтган 2020 йилнинг ўзидаёқ республикамизда фермер хўжаликлари ва бошқа корхоналари томонидан 22,6 минг гектар майдонида янги токзорлар барпо этилди. Шунингдек, 4,3 минг гектар майдондаги токзорлар реконструкция қилинди.

Жорий йилда республикамизнинг лалми ва фойдаланишдан чиққан 79,1 минг гектар майдонларида янги токзорлар барпо этилиб, 12,6 минг гектар майдондаги эски иқтисодий самарасиз токзорлар реконструкция қилинади.

Ушбу майдонларда ташкил қилинадиган токзорларга ҳар томонлама сифатли, сертификатланган, турли хил вирусли касаллик ва зараркунандалардан холи ток кўчатларини етказиб бериш энг долзарб масаладир.

Ушбу масалани ҳал этиш ва сертификатланган, турли хил вирусли касаллик ва зараркунандалардан холи жаҳон бозори талабларига мос экспортбоп 35-40 миллион туп ток кўчатларини тайёрлаб бериш мақсадида республикамизнинг Тошкент, Наманган, Самарқанд вилоятларида 5 та комплекс ток кўчатхоналарини ташкил этиш мўлжалланмоқда.

Ҳозирги кунда минтақамиздаги миллий ампелографик коллекцияларини сақлаш ва кенгайтириш, стресс омилларга чидамли, сифатли, сертификатланган ток кўчатларини етиштириш мақсадида In Vitro шароитида микроклонлаш услубида пайвандланган ток кўчатларини етиштириш ишлари йўлга қўйиляпти. Жумладан, Тошкент вилоятининг Қибрай туманида «Де Нова Агро» МЧЖ томонидан 1 миллион дона пайвандтагларини «In vitro» шароитида етиштиришни йўлга қўйиш режалаштирилмоқда.

Шу билан бирга, Тошкент вилоятининг Паркент туманидаги «Деярли Мавлоно» ф/х, «Гулбоғ Бурхон» фермер хўжаликлари, Қашқадарё вилояти Яккабоғ тумани "STANDARD KROSS AGRO" МЧЖ, Қибрай туманидаги «Ботаник трее» МЧЖлари негизидаги ток кўчатхоналарида оналик ток плантациялари ташкил этиш ва техник навли узумларнинг оналик майдонларини яратиш учун ер майдонларини аниқлаш ишлари олиб борилмоқда.

Шунингдек, мазкур тадбирлар доирасида ҳозирда Ўзбекистон Республикаси Алкаголь ва тамаки бозорини тартибга солиш ҳамда виночиликни ривожлантириш агентлиги билан ҳамкорликда Самарқанд вилоятининг Жонбой туманидаги “Oxalik oltin bogi mevasi” МЧЖ томонидан четдан интродукция қилинган Ркацители, Фиано, Виогнер, Каберне Совинён, Сира, Примитиво, Монтепулициано, Саперави, Рислинг, Шардоне каби истиқболли техник узум навларидан маҳаллий шароитда янги технологиялар асосида 2 млн. дона ток кўчатлари тайёрланмоқда. Греция технологияси асосида фаолият олиб бораётган ушбу кўчатхона шу кунга қадар 3 млн. евро ҳисобига инвестиция киритгани ва 45 нафар ишчи учун доимий иш ўрни яратгани қувонарли ҳолдир.

Янги токзорлар барпо қилаётган талабгорларга енгиллик яратиш мақсадида Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2020 йил 30 ноябрдаги 753-сонли қарори билан Ўзбекистон Республикаси Алкаголь ва тамаки бозорини тартибга солиш ҳамда виночиликни ривожлантириш агентлиги жамғармаси ҳисобидан In Vitro шароитида етиштирилган ток кўчатларини сотиб олиш харажатларининг бир қисмини қоплаш мақсадида бир дона ток кўчатига 4 (тўрт) минг сўмдан ортиқ бўлмаган миқдорда субсидиялар ажратилиши белгиланган.

Бу борада Ўзбекистон Республикаси Алкаголь ва тамаки бозорини тартибга солиш ҳамда виночиликни ривожлантириш агентлиги томонидан тарғибот ва тушунтириш ишлари олиб борилибгина қолмай, ташаббускорларни ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш учун жонбозлик кўрсатиб келинмоқда. Бу йил кўчатхоналарни ташкил қилиш, жиҳозлаш ва самарадорлигини ошириш мақсадида 1 миллиард сўм миқдорида субсидия ажратиш режалаштирилган.

Ўзбекистон Республикаси Алкаголь ва тамаки бозорини тартибга солиш ҳамда виночиликни ривожлантириш агентлиги томонидан ташаббускор ва фермерлар учун ўтган йил давомида 80 дона қудуқ қазиш учун 11 миллиард 800 миллион сўм, 2929.6 гектар ерни томчилатиб суғориш учун эса 23 миллиард  838 миллион сўм миқдорида субсидия ажратилди.