Аҳолиси 7000 кишига яқин. Олай ва Туркистон тизмаларидан бошланадиган Оқсув ва Кўксув сойлари қишлоқ ёнида қўшилишидан Шоҳимардонсой ҳосил бўлади. Бу ернинг зилол ва шифобахш сувлари, муқаддас зиёратгоҳлари, кўкка туташ пурвиқор тоғларию дилбар табиати ҳар йили юз минглаб сайёҳларни ўзига чорлаб келади.
Куни кеча оммавий ахборот воситаларида қишлоқ аҳлини ва сайёҳларни мамнун этувчи хушхабар тарқалди. “Ўзбекгидроэнерго” АЖ ҳамда “Hydro4U” ҳамкорликда янги ГЭС қурилишига технологик ускуналар келтириш учун Европа Иттифоқининг грант маблағларини жалб қилишга эришди. Бу ҳақда пойтахтимизда Европа Иттифоқи томонидан молиялаштирилаётган “Horizon 2020” дастури доирасидаги “Hydro4U” – Марказий Осиёда барқарор кичик энергетика” лойиҳасининг йиллик йиғилишида маълум қилинди.
— Ушбу лойиҳани амалга ошириш учун Европанинг илғор 12 та академик ва олий таълим муассасалари ҳамда 1 та ишлаб чиқарувчи корхонаси иштирокида “Hydro4U” консорциуми ташкил этилган, — дейди “Ўзбекгидроэнерго” АЖнинг бош бошқармаси бошлиғи Суратилла Исматов. — Жамиятимизнинг мазкур консорциум билан ҳамкорликда олиб борилган ишлари натижасида Шоҳимардон қишлоғига қуввати 2,2 МВтлик, умумий қиймати 2 миллион еврога тенг ГЭС қурилишига технологик ускуналар келтириш учун Европа Иттифоқининг 1 миллион евролик грант маблағлари жалб қилинадиган бўлинди.
Шу билан бирга, жаҳонда ушбу йўналишда етакчи бўлган Австриянинг “Глобал Гидро” компанияси билан технологик ускуналар келтириш учун шартнома имзоланади. Ҳозирда мазкур компания томонидан технологик ускуналар ишлаб чиқаришга киришилган. Лойиҳадаги қурилиш-монтаж ишлари, электр энергиясини узатиш ва механик ускуналарни келтириш учун “Ўзбекгидроэнерго” АЖнинг қарийб 12 миллиард сўмлик ўз маблағлари йўналтирилади.
Ушбу ГЭСнинг фойдаланишга топширилиши натижасида йилига қўшимча ўртача 12 800 минг кВт соат электр энергияси ишлаб чиқарилиши таъминланиши кутилмоқда. Бу эса, Шоҳимардонда яшовчи қарийб 7000 нафар аҳоли ёки 2100 та хонадоннинг электр энергиясига бўлган талабини тўлиғича узлуксиз қондириши баробарида ушбу ҳудудда ишлаб чиқариш ва сайёҳликни ривожлантириш орқали янги иш ўринларини яратиш имконини беради.
Бундан ташқари, мазкур лойиҳа доирасида қўлланилаётган блок-модулли микроГЭС ускуналари қурилиш харажатларини қарийб 500 минг еврога иқтисод қилиш имконини яратди. Мустақил Ҳамдўстлик Мамлакатлари учун янги бўлган бу модул микро ГЭСларини ўрнатиш тажрибаси келажакдаги гидроэнергетика соҳасини янада ривожлантиришда катта аҳамият касб этади.
Маълумки, Президентимиз раислигида шу йил 10 июнь куни ўтказилган қайта тикланувчи энергиядан фойдаланишни кенгайтириш бўйича устувор вазифаларга бағишланган видеоселектор йиғилишида ҳудудларда микро ва кичик ГЭСлар қуриш учун майдонлар белгиланиб, жами 56 мегаваттли 200 та лойиҳа ишлаб чиқилгани таъкидланган эди. Чунки, кичик гидроиншоотлар муқобил энергияни ривожлантиришнинг энг самарали йўналишларидан бири. Айниқса, олис масофадаги ва етиб бориши қийин, узатиш линияларини етказиш имконияти чекланган жойларда бундай электр станциялари жуда асқатади. Кичик дарёлар, каналлар, сув омборларидан тушадиган сув ўзанлари бунинг учун қулай манба ҳисобланади.
Абдурауф ҚОРЖОВОВ,
“Янги Ўзбекистон” мухбири