Дар асоси Фармони Президент Шавкат Мирзиёев аз 28 ноябри соли 2022 «Дар бораи ҷорӣ намудани низоми сифатан нави омода кардани кадрҳои баландихтисос дар соҳаи тафтиши ҷиноятҳо» дар назди Академияи Прокуратураи генералӣ Академияи ҳифзи ҳуқуқи Ҷумҳурии Ӯзбекистон таъсис ёфта буд.
Академия дар муддати кӯтоҳ аз муассисаи таълимии маҳдуди ихтисосӣ ба муассисаи мукаммали ихтисосонидашудаи таҳсилоти олӣ ва илмию таҳқиқотӣ табдил ёфт, ки кадрҳоро барои мақомоти прокуратура ва тафтишоту ҷустуҷӯӣ бо такя ба равиши ягона омода менамояд ва низоми пайвастаи таълимро таъмин мекунад.
Ҳайати профессорону омӯзгорон ва кормандони раёсати Академия аз ҳисоби кадрҳои бомаҳорати мақомоти прокуратура, ҳифзи ҳуқуқ, муассисаҳои илмӣ ва экспертӣ, ки таҷрибаи амалӣ доранд, пур карда шуд.
Дар давраи сипаришуда инфрасохтори минтақае, ки ба Академия марбут аст, пайваста густариш ёфта, бинои маъмурии панҷошёна, ошхонаи замонавӣ, меҳмонхона ва майдони коворкинг барои донишҷӯён аз нав бунёд гардиданд, инчунин толори конфронс ва китобхона пурра бозсозӣ шуданд.
Илова бар ин, ду бинои таълимӣ ва ду хобгоҳ аз нав таъмир гардида, имконияти фарогирии таҳсилкунандагон ду баробар афзуд. Ҳоло сохтмони маҷмааҳои варзишии кушода ва пӯшида идома дорад.
Бо мақсади таъмини ҳамоҳангии назария ва амалия, полигонҳои криминалистӣ, толорҳои махсус барои тақлиди ҷараёни мурофиаи судӣ, утоқҳои бозпурсӣ ва шиносоӣ, ки бо шишаи Гезелл таҷҳизонида шудаанд, киберполигон, лабораторияҳои «даркнет» ва экспертизаи судӣ, дар маҷмӯъ 12 утоқи махсус бунёд гардидааст.
Дар Академия низоми дузинагии таҳсилоти олӣ – бакалавриат ва магистратура роҳандозӣ шудааст. Аз соли таҳсилии 2023/2024 бори аввал дар мамлакат бар асоси тамоюли «Низоми гуногун — равиши ягона» равандҳои таълимӣ дар самтҳои «Фаъолияти тафтишотӣ» ва «Фаъолияти прокурорӣ» дар зинаи бакалавр роҳандозӣ гардиданд. Барои омода намудани «киберпрокурор» ва «кибермуфаттиш», ки барои мубориза бо ҷиноятҳои киберӣ пешбинӣ шудаанд, аз соли оянда самти бакалаврии «Киберҳуқуқ» таъсис меёбад.
Дар бахши магистратура тайёр намудани кадрҳо аз рӯи ихтисосҳои «Фаъолияти тафтишотӣ», «Фаъолияти прокурорӣ», инчунин «Фаъолият бобати мубориза бо коррупсия» ва «Ҳуқуқи байналмилалӣ оид ба ҳуқуқҳои инсон», ки дар низоми таълими миллӣ ягонаанд, ба роҳ монда шудааст. Аз соли таҳсилии 2025/2026 магистрҳо аз рӯи ихтисоси «Таъмини ҳуқуқии киберамният» омода карда мешаванд.
Тартиби сифатан нави такмили ихтисос ҷорӣ гардида, низоми дар ҳар се сол на камтар аз як маротиба пайваста такмили ихтисос намудани кормандони мақомоти прокуратура ва тафтишот роҳандозӣ шудааст.
Бобати бозомӯзии кадрҳои роҳбарикунандаи мақомоти прокуратура, таъмини ихтисосонидани ибтидоии кормандоне, ки нав қабул шудаанд, тафтишоти мақомоти ваколатдор ва бозомӯзии муфаттишон низоми нав офарида шуд.
Курсҳои фосилавӣ ва омехта, ҳамчунин модели таълими интихобӣ бо назардошти ниёзҳои кормандон татбиқ мегардад. Ин ба ҳар як корманд имкон медиҳад, ки дар тӯли фаъолияти хидматии худ мувофиқи траекторияи шахсии таълим малакаи худро пайваста такмил диҳад.
Тавассути портал ҷорӣ намудани курсҳои фосилавӣ ва омехта бо истифода аз технологияҳои зеҳни сунъӣ ба роҳ монда шудааст. Дар ин раванд ассистенти виртуалӣ, ки бар пояи зеҳни сунъӣ офарида шудааст ва видеоҳои симулятсияи рақамие, ки ҳолатҳои мушкили амалиёти воқеии тафтишотиро инъикос мекунанд, васеъ истифода мешаванд.
Барои пешниҳоди маслиҳати ройгони ҳуқуқӣ ба аҳолӣ фаъолияти клиникаи ҳуқуқӣ ва платформаи махсуси электронӣ роҳандозӣ шудааст. Донишҷӯён ба ин фаъолият ҷалб гардида, таҳти роҳбарии мутахассисони соҳибтаҷриба малакаҳои амалии худро ташаккул медиҳанд.
Ғайр аз ин, Маркази илмӣ-таълимии мубориза бо коррупсия таъсис ёфтааст. Дар ин самт омодасозии магистрҳо, инчунин таъмини фаъолияти шӯрои илмӣ аз лиҳози илмиву услубӣ роҳандозӣ шудааст.
Бо мақсади муқовимат ба ҷиноятҳои киберӣ ва дигар таҳдидҳои глобалӣ, инчунин омода намудани мутахассисони баландихтисос дар ин самт, соли гузашта дар асоси қарорҳои дахлдори Президенти кишвар дар сохтори Академия Институти илмӣ-таҳқиқотии криминалистикаи рақамӣ таъсис дода шуд.
Қобили зикр аст, ки дар лабораторияҳои киберии муосир 439 таҳқиқот ва экспертизаи мураккаби рақамӣ гузаронида шуда, 189 ҷинояти киберӣ ошкор гардидааст.
Дар дафтари лоиҳавии Академия бо ҳамкории коршиносон, ки аз давлатҳои ИМА, Ҷопон, Олмон, Кореяи Ҷанубӣ, Русия, Словения ва Шветсия ҷалб шудаанд, зиёда аз 15 лоиҳа татбиқ мегардад.
Дар Академия Шӯрое, ки аз рӯйи 10 ихтисос дараҷаҳои илмӣ медиҳад, фаъолият мекунад. Аз онҳо, шӯрои илмӣ аз рӯи ихтисоси «Мушкилоти коррупсия» дар кишвар ягона ба ҳисоб меравад. Иқтидори илмии Академия дар давоми се сол аз 26 ба 67 фоиз расонида шуд.
Президент бо шароити муосире, ки дар толорҳои махсус барои имитатсияи мурофиаи судӣ, утоқҳои бозпурсву шиносоӣ ва дигар хонаҳои ихтисосӣ, инчунин маркази иттилоотию захиравии Академия фароҳам гардидааст, шинос шуда, бо донишҷӯён мулоқот кард.
