Termoyadroviy sintez – bu engil atom yadrolarining og'irroq bo'lgan yadrolarga aylanishi va katta miqdordagi energiyani ajratish jarayoni. Bu mexanizm Quyosh va boshqa yulduzlarga asoslanadi. Atom yadrolarining bo'linishiga asoslangan an'anaviy yadro energiyasidan farqli o'laroq, termoyadroviy reaktsiyalar radioaktiv chiqindilarni keltirib chiqarmaydi va deyarli tugamaydigan energiya manbai hisoblanadi.
“Sun'iy quyosh” deb nomlanuvchi Xitoy qurilmasi tokamak bo'lib, kuchli magnit maydonlaridan o'ta qizib ketgan plazmani o'zida saqlaydigan va termoyadroviy reaksiyalarni davom ettiradigan qurilma. 2023-yilda CNNC China Fusion Corp.ni tashkil etdi va texnologiyani rivojlantirish uchun 240 million dollar sarmoya jalb etdi.
Ayni paytda faqat bir nechta davlat, jumladan AQSh, Rossiya va Janubiy Koreya termoyadroviy sintezni o'rganishda muvaffaqiyatga erishdi. Biroq, Xitoy ushbu sohada yetakchilardan biriga aylanish uchun ilmiy va texnologik sa'y-harakatlarini faol ravishda oshirmoqda.
Pekin termoyadroviy sintez bo'yicha tadqiqotlardan tashqari, kichik reaktorlar ishlab chiqarishni ko'paytirishni va an'anaviy atom elektr stansiyalari parkini kengaytirishni rejalashtirmoqda. CNNC ma'lumotlariga ko'ra, mamlakat 2022-yildan beri har yili 10 ga yaqin yangi reaktorlarni tasdiqlaydi. 2030-yilga borib Xitoy AQSh va Fransiyani ortda qoldirib, dunyodagi eng yirik yadroviy davlatga aylanishi mumkin, deb xabar beradi lenta.ru.
