Xitoyning Beijing SAWES Energy Technology Company kompaniyasi “osmon” shamol elektr stansiyasi deb ataluvchi – dirijabl va shamol turbinasi dizaynini o'zida mujassamlashtirgan qurilmaning navbatdagi sinovlariga tayyorgarlik ko'rayotganini ma'lum qildi, deb yozadi South China Morning Post. Geliy bilan to'ldirilgan yengil qurilma platformani 1500 metrgacha balandlikka ko'tarish imkonini beradi, bu yerda shamol tezligi yer yuzasiga qaraganda uch baravar yuqori. Aynan shu xususiyat loyihani tabiiy ofat zonalari va uzoq hududlarni, masalan, orollar yoki sanoat obyektlarini energiya bilan ta'minlash uchun istiqbolli qiladi.

Xavfsiz ishlash uchun yerga asoslangan ob-havo radarlari tarmog'i bort sensorlari bilan birgalikda ishlatiladi. Xavfli shamollar sodir bo'lganda, tizim avtomatik ravishda turbinalarni besh daqiqa ichida to'xtatadi. Biroq, bunday hodisalarning xavfi minimal deb hisoblanadi, chunki yuqori balandliklarda shamollar sirtga qaraganda ancha barqaror va oldindan aytib bo'ladi. Qo'shimcha ravishda ishlab chiqilgan geliyni ushlab turish texnologiyasi platformani 25 yilgacha gazni almashtirishga hojat qoldirmasdan yuqorida ushlab turishga qodir.

SAWES avvalroq 500 va 1000 metr balandliklarda sinovlarni o'tkazgan va asta-sekin yanada kattaroq maqsadga yaqinlashgan – stratosfera shamollari darajasiga erishgan. Kompaniyaning fikriga ko'ra, bunday qurilmalar ommaviy ishlab chiqarilsa va ular havo oqimlari yerdan taxminan 200 baravar kuchliroq bo'lgan 10 ming metr balandlikka ko'tarilsa, texnologiya keng tarqalgan holda, tijorat asosida qo'llanilishi mumkin. Bunday holda, ishlab chiqarilgan elektr energiyasining narxi an'anaviy manbalarga nisbatan raqobatbardosh bo'ladi.

2024 yilning kuzida SAWES 500 kVt turbinali 23x15 metr o'lchamdagi dirijablni sinovdan o'tkazdi. 2025-yil yanvar oyida uzunligi 30 metr va kengligi 15 metr bo'lgan, 100 kVt turbinali navbatdagi prototip 1000 metr balandlikka ko'tarildi. Hozirda kompaniya 1 megavatt quvvatga ega turbinani 1500 metr balandlikka ko'tara oladigan S1500 platformasini parvozga tayyorlamoqda. SAWES ma'lumotlariga ko'ra, allaqachon 70 million dollardan ortiq buyurtmalar qabul qilingan, deb xabar berdi korrespondent.net.

Taqqoslash uchun, AQShda shunga o'xshash eng kuchli loyiha asosida atigi 30 kVt quvvatga ega shamol turbinasini 297 metr balandlikka ko'tarishga erishildi – bu quruqlikdagi zamonaviy shamol turbinalari darajasiga to'g'ri keladi. 1000-1500 metr balandlikka erishishni xitoylik muhandislar haqiqiy texnologik yutuq, deb hisoblamoqda.