«Өзбекстан – 2030» стратегиясында білім беру жүйесін реформалау бірінші міндет ретінде белгіленген. Тиісінше, бұл сала жалпы және арнайы бағытта дамып келеді. Атап айтқанда, республикада 14 президенттік мектеп, 9 шығармашылық мектеп және 182 мамандандырылған мектеп жұмыс істейді.
Өткен жылдардың тәжірибесі мен өмір талабына сүйене отырып, олардың бағыттарын жетілдіру көзделуде.
Атап айтқанда, Мюнхен техникалық университетімен бірлесіп, Мырза Ұлықбек атындағы мамандандырылған мектепте эксперимент ретінде инженерлік бағдарламаларды енгізу ұсынылуда. Бұл бағдарлама «Жаңа Өзбекстан» университетінің бағдарламасымен біріктірілетін болады.
Біліктілігі жоғары педагогтардың мүмкіндіктерін кеңінен пайдалану мақсатында Президент жанындағы Білім беру мекемелері агенттігінің жанынан қоғамдық негізде «Ғылым кеңестері» құрылатын болады. Бұл кеңестер білім беру бағдарламаларын әзірлеумен, бағалау жүйесін жетілдірумен, мұғалімдердің кәсіби шеберлігін арттырумен айналысады.
Сондай-ақ келесі оқу жылынан бастап 14 мектепте пәндерді ағылшын тілінде оқытуды бастау және 2025-2026 жылдары 8 жаңа мамандандырылған мектеп салу жоспары да айтылды.
Шығармашылық мектептер бойынша да ұсыныстар бар. Атап айтқанда, белгілі қаламгерлер мен қоғам қайраткерлерінің қатысуымен шеберлік сабақтарын ұйымдастырады. Оқушылардың шығармашылық жұмыстары Жазушылар одағының қаржысына шығарылады. Түрлі байқаулар арқылы талантты жастарға қолдау көрсетіледі.
Білім сапасын арттыруда ғылым олимпиадаларының маңызы зор. Соңғы жылдары жеңімпаздарды лайықты ынталандыру жүйесінің енгізілуі нәтижесінде білімге деген құштарлық артты. Талапкер оқушылар, «үлкен бестік» ғылым олимпиадаларында алған медальдары бұрынғымен салыстырғанда екі есеге артты. Республикада әл-Фарғани, Беруни, Менделеев атындағы халықаралық олимпиадалар өтті.
Бұл жұмыстарды жаңа деңгейге көтеру үшін Оқушыларды жаратылыстану олимпиадаларына дайындау орталығын құру ұсынылып отыр. Оған білікті ғалымдар мен шетелдік мамандар тартылып, әр оқушыны дамыту бағдарламасы арқылы мақсатты түрде дайындайды.
Халықаралық олимпиадаларға қатысушылардың қорытынды нәтижелері бойынша ұлттық құрама көшбасшысын көтермелеу жүйесі құрылады. Барлық ғылым олимпиадаларын көрсететін бірыңғай олимпиада күнтізбесі мен дайындық жүйесі құрылады. Негізгі оқу-жаттығу жиындарымен қатар психологиялық тренингтер және басқа командалармен бірлескен жиындар өткізіледі.
Сондай-ақ презентацияда оқушылардың білімін бағалаудың ашық және бейтарап жүйесін енгізу мәселесі талқыланды.
Қазіргі уақытта білім беру бағасы әртүрлі мектептерде әртүрлі. Емтихан парақтарындағы сұрақтардың деңгейі де әртүрлі. Халықаралық тестология талаптарына сәйкес барлық нұсқалардағы сұрақтардың күрделілік деңгейі бірдей болуы керек.
Сондықтан мемлекеттік қорытынды аттестацияда, яғни мектеп бітіру емтиханында оқушылардың білімін бірыңғай бақылау материалдары негізінде бағалау ұсынылуда. Емтихан тапсырмалары жазбаша және практикалық түрге ауыстырылды, жауаптарды арнайы платформа арқылы тексеру тәжірибесі жолға қойылды, сұрақтар үнемі жаңартылып отырады.
Тағы бір маңызды жаңалық – мектеп бітіру емтиханында жоғары оқу орнына түсу емтиханына сәйкес келетін пәнді таңдау мүмкіндігі пайда болады.
Мемлекет басшысы жалпы орта білім беру жүйесін жаңа деңгейге көтеру, оның жоғары біліммен байланысын күшейту жөнінде тапсырмалар берді.
Презентацияда білім беру және басқа да салаларда мәдениетті насихаттау мәселелеріне де назар аударылды. Жас ұрпақтың бойында өнерге деген сүйіспеншілікті мектеп пен жоғары оқу орындарынан бастап қалыптастыру керектігі айтылды.
Осы мақсатта шығармашылық мектептеріне «Бейнелеу өнері және сызу» пәнінің орнына «Өнер» пәнін енгізу ұсынылып отыр. Мұнда тек сурет салу ғана емес, кескіндеме, қолөнер, кинематография, мүсін және дизайн дағдылары үйретіледі.
Жоғары оқу орындарында бұл бағыттағы кеңесшілер жүйесі Мәдениет министрлігіне қосылып, жастарға мақом, жыраулық, театр мұрасын жеткізу міндеті қойылды.
Сондай-ақ ірі кәсіпорындар мен кластерлердің жанынан ансамбльдер ұйымдастыру, махаллаларда концерттер, мектептерде мәдениет күндерін ұйымдастыру туралы шешім қабылданды.
