ZF-UZ-VAC2001 вакцинасининг 1 млн дозалик биринчи партияси жорий йилнинг 27 март куни, 1 млн дозаси – 27 апрель куни, яна 1 млн дозаси 18 май ва 500 минг доза 19 май куни, шунингдек 1 млн дозаси 10 июнь куни келтирилган. Демак, Ўзбекистонга шу кунгача жами 4 млн 500 минг доза ўзбек-хитой ZF-UZ-VAC2001 вакцинаси келтирилган.
йни кунда Тошкентда 18 ёшдан юқори аҳоли ихтиёрий равишда мазкур вакцина билан эмланмоқда.
Бу Хитой Фанлар академияси Микробиология институти олимлари томонидан яратилган, Аnhui Zhifei Longcom Biopharmaceutical Co.Ltd фармацевтика компанияси томонидан ишлаб чиқилган ҳамда ўзбекистонлик олимлар билан ҳамкорликда клиник тадқиқотлари олиб борилган коронавирусга қарши янги рекомбинант вакцинадир.
Хитой-Ўзбекистон ҳаммуаллифлигида яратилган ZF-UZ-VAC2001 вакцинасини яратишда коронавирус ташқи оқсили биотехнологик усул билан синтезланиб олинган бўлиб, организмга юборилганда оқсилга нисбатан иммун жавоб ҳосил бўлади. Бундай вакциналар бошқа турдаги вакциналар билан солиштирганда, энг юқори хавфсизлик профилига эга ҳисобланади.
Инновацион ривожланиш вазирлиги ҳузуридаги Илғор технологиялар маркази ва Соғлиқни сақлаш вазирлиги ҳузуридаги Вирусология илмий-тадқиқот институти олимлари Хитойнинг ZF2001 вакцинаси устидаги тадқиқотларни кенг кўламда ўтказилишига ўз ҳиссаларини қўшдилар. Амалга оширилган ишлар натижасида хитойлик ҳамкорларимиз Ўзбекистонни мазкур вакцина ҳаммуаллифи деб эълон қилди ва вакцинага ZF-UZ-VAC2001 деб ном берилди. ZF-UZ-VAC 2001 коронавируснинг янги типига қарши рекомбинант (CHO cell) вакцина тиббиёт амалиётида қўллаш учун тегишли тартибда давлат рўйхатидан ўтказилди. Рўйхат рақами - DV/X 08646/03/21.
Мазкур вакцина билан Хитойда 90 миллион аҳоли эмланди. Шу пайтгача мазкур вакцина билан эмланганлар орасида коронавирусга чалинганлар аниқланмаган.
Жорий ойда ZF-UZ-VAC2001 вакцинасининг самарадорлиги ҳақида Cell Research" нуфузли халқаро илмий журналида мақола чоп этилгани ҳам эътиборга моликдир.
Мақолада COVID-19 билан касалланган беморлар, соғлом инсонлар ва мазкур икки вакциналар билан эмланган шахсларнинг қонидан олинган плазмаларнинг самарадорлиги «африканча» штаммга нисбатан текширилган. Инактивланган ва рекомбинант вакцина билан эмланганлар ва касалликка чалинган шахсларнинг плазмаси олиниб, ҳақиқий вирус ва псевдо вирусни нейтраллаш (зарарсизлантириш) in vitro тестлари ўтказилганда, рекомбинант ZF-UZ-VAC2001 вакцинасида ушбу мутант вариантни зарарсизлантириш хусусияти нисбатан юқори эканини тасдиқлаган. Шунингдек, мақолада D614G мутант варианти (ушбу вариант айни дамда бутун дунёда тарқалган бўлиб, доминант вариант ҳисобланади) назорат сифатида олинган бўлиб, вакциналарнинг ушбу вариантни нейтраллаш кўрсаткичи тест вариантлариникидан ҳам баландроқ экани аниқланган.
Шунингдек, тадқиқот натижасида ZF-UZ-VAC200 вакцинасининг иккинчи ва учинчи дозалари орасидаги муддатлари стандарт протоколдан узунроқ эканлиги вакцинанинг самарадорлигини ошишига олиб келиши аниқланган.
