Масалан, Миракига борган меҳмон вақтини қандай ўтказади, нималар харид қилади? Шу талаблардан келиб чиқиб, хизматлар таклиф қилиш, бу ернинг табиати ва шароитини чет элларда кенг тарғиб этиш керак деган эди давлатимиз раҳбари Қашқадарё вилоятига ташрифларининг бирида.
Президентимиз жорий йилда вилоятга навбатдаги ташрифи чоғида ҳам айнан Шаҳрисабз туманидаги Ҳисор тоғ ёнбағрида жойлашган сайёҳлик ҳудудларида бўлди. Бу сафар ислоҳотлар ижроси, мақсадлар, режалар самараси кўзга яққол ташланди.
Давлатимиз раҳбарининг 2023 йил 28 ноябрдаги “Қашқадарё вилоятининг тоғли- рекреацион ҳудудларида замонавий хизмат кўрсатиш ва туризм объектларини барпо этиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори асосида улкан ишлар бажарилмоқда.
Бугун Қашқадарё вилоятида 1468 та моддий-маданий мерос объекти мавжуд. Шундан 1197 таси археологик ёдгорлик, 208 таси архитектура, 35 та монументал, 28 та диққатга сазовор объект.
Китоб туманида шу йилнинг ўзида иккита — Қайнар ва Ҳазрати Башир туризм қишлоқлари ташкил этилди. Биргина Ҳазрати Башир зиёратгоҳига 2024 йилда 135 минг киши зиёратга келган бўлса, 2025 йилда бу кўрсаткич 150 мингга етди. Уларнинг 25 нафари чет эл фуқароси. Тўғри, хорижлик сайёҳлар сони жуда кам, аммо бу манзил туристлар учун эндигина очилганини ҳисобга олиш лозим. Зиёратгоҳга келувчиларга хизмат кўрсатиш учун 120 та хонадонда меҳмон уйи ташкил этилди ва рўйхатдан ўтказилди. Бу билан шу атрофда жойлашган Бодомзор, Койни, Ҳазрати Башир қишлоқларида 120 тадан 150 тагача иш ўрни очилди ва шунча одам иш билан банд бўлди.
Давлатимиз раҳбарининг мазкур қарори асосида Мираки, Амир Темур, Улоч ва Полмон маҳаллаларида сайёҳлар учун қулайликлар яратилмоқда. Умумий 240 гектар майдонда 400 миллион долларлик 117 та лойиҳа амалга оширилаётир. Натижада 1700 та доимий иш ўрни очилади.
Пухта ўйланган режага асосан, кафелар, коттеж типидаги дам олиш уйлари, соғломлаштириш ва оилавий дам олиш масканлари, экстрим парк, оромгоҳ, мотель ва туризм комплекслари қуриш учун ер майдонлари аукционга қўйилди. Бугун барчасида қурилиш ишлари бажариляпти.
Оқсув дарёсининг икки қирғоғи бўйлаб пиёда ва велосипедда юриш учун ўн километрли “эко йўлак” ётқизилди. Болалар майдончаси, кўнгилочар боғ, нуронийлар маскани, оилавий меҳмон уйлари ҳамда кўчма савдо шохобчалари маҳалла кўркига кўрк қўшди.
Айниқса, Миракида яқинда фойдаланишга топширилган дор йўли юртдошларимизга ҳам, хорижлик сайёҳларга ҳам бирдек экстремал кайфият бахш этмоқда. Бу йирик лойиҳа “Miraki Ropeway” МЧЖ буюртмаси асосида “Gold Step Invest” МЧЖ томонидан амалга оширилди. Лойиҳа қиймати 160 миллиард сўмни ташкил этиб, дор йўли Австриянинг машҳур Doppelmayr Seibahnen GmbH компанияси томонидан ишлаб чиқарилган. Дор йўли тизимида 7 та мустаҳкам минора, 20 та 8 ўринли Carvatech кабинаси мавжуд бўлиб, умумий узунлиги 2084 метрни ташкил этади. У ҳар соатда 660 йўловчини ташиш имкониятига эга.
— Маҳалламизда кўз кўриб, қулоқ эшитмаган ўзгаришлар бўляпти, — дейди миракилик меҳнат фахрийси Турсун Муродов. — Замонавий меҳмонхоналар, хостеллар, агротуризм объектлари, истироҳат боғлари, дам олиш масканлари, сиҳатгоҳлар барпо этиляпти. Ҳамма хурсанд, кайфият кўтаринки.
Дор йўлининг пастки бекатида сувенир дўкони, кафе, тиббиёт пункти, она ва бола хонаси, банкомат, автотураргоҳ, электромобилларни қувватлаш станцияси жойлашган. Юқори бекатда эса меҳмонлар учун умумий овқатланиш шохобчаси, болалар ўйин майдончаси, томоша ҳудудлари, селфи учун махсус жойлар ташкил этилган.
— Миракида оилавий дам олиш учун ҳар йил келамиз, — дейди Шаҳло Иззатова. — Лекин бу йил келиб мутлақо танимадик. Жуда катта ўзгаришлар бўлибди. Очиғи, вақтимиз қандай ўтганини билмай қоляпмиз. Қайиқда сув омбори бўйлаб саёҳат қилиб, дор йўлида юқорига кўтарилдик. Фарзандларим билан бу саёҳатдан катта таассурот олдик.
— Нафақат Миракида, балки вилоятимизнинг кўплаб ҳудудида туризмни ривожлантириш борасида салмоқли ишлар қилинаётир, — дейди “Kitob-sayyoh” хусусий сайёҳлик корхонаси раҳбари Аҳад Бердиев. — Албатта, бу манзилга кўплаб сайёҳлар келиши учун барча имконият мавжуд. Миракида ҳам сув, ҳам тоғ, ҳам мусаффо ҳаво бор. Табиати ажойиб. Биз мана шу жойларни ҳам тарғиб қиляпмиз. Сайёҳлик ташкилоти раҳбари сифатида юртимизда туризм соҳасида қилинаётган ишларни қадрлайман. Бу лойиҳаларнинг ортидан кўплаб иш ўринлари очиляпти, қанчадан қанча хизмат кўрсатадиган жойлар ташкил этиляпти. Минглаб одамлар ишлаш, даромад топиш имкониятига эга бўлмоқда. Илгари меҳмонларни олиб келсак, дарё ва тоғлардан бошқа жойни кўрсата олмасдик. Энди эса мақтанадиган жойлар бисёр.
Бу ободликлар бир кунда барпо этилмади. Бунинг ортида қанча меҳнат, ислоҳот бор. Wi-Fi нуқталари ташкил этилди, туристик тоифадаги транспорт воситалари хизмати йўлга қўйилди, йўл белгилари ўрнатилди. Қисқаси, бу ҳудуд жаҳон стандартларига мос манзил бўлди. 2024 йил сентябрдан буён ҳафтасига 2 марта Шаҳрисабз — Тошкент йўналиши бўйича 17 кишилик самолёт қатнови йўлга қўйилган эди. Жорий йил май ойидан АТР 72-600 русумли ҳаво кемалари ҳафтада 4 марта қатнаяпти.
2025 йилда хорижий давлатларда тарғибот дастурлари ва “Road shou”лар ташкил этиш, туризм форумлари ва ярмаркаларида қатнашиш вилоят туризм салоҳиятини оширишда муҳим ўрин тутмоқда. Маҳаллий туроператорлар билан ҳамкорликда вилоятнинг зиёрат, эко, этно, гастро, тиббиёт ва экстремал туризм йўналишларида 70 га яқин турпакет ўзбек, инглиз, рус тилларида ишлаб чиқилди.
Шаҳрисабз туманининг Улоч маҳалласидаги 520 гектардан иборат адирда терраса усулида узум, гилос ва олма экилган ҳамда ўрмон барпо этилган. Франциядан энг сара навлар кўчати олиб келиб ўтқазилган. Йилига 7500 тонна маҳсулот етиштириш имкониятига эга мажмуанинг экспорт қуввати 5 миллион долларга тенг. 100 та доимий ва мингдан зиёд мавсумий иш ўрни очилган. Кўчатлар ривожини франциялик мутахассис кузатиб боради, ёшларга деҳқончилик сирлари ва бозор талабларини ўргатади. Ҳудудда, шунингдек, 120 ўринли ресторан ва 100 ўринли меҳмонхона қурилган. Агрологистика ва ўқув маркази, қайта ишлаш, сақлаш қувватлари қурилмоқда.
Қамаши туманидаги “Майданак баланд тоғ” ҳудудида кенг кўламли қурилиш ва ободонлаштириш ишлари жадал давом этмоқда. Яқин келажакда бу гўзал масканга келувчилар нафақат табиатнинг бетакрор манзараларидан баҳраманд бўлиш, балки тунлари юлдузлар ва осмон жисмларини кузатиш, экологик туризм йўналишида дам олиш, маданий ҳордиқ чиқариш имкониятига ҳам эга бўлади.
Майданак мусаффо ҳавоси, беқиёс табиати ва осмоннинг равшанлиги билан сайёҳлар учун бетакрор маскандир. Режага асосан астрономия парки, болалар ўйингоҳи, гастрономия объектлари, ресторан ва умумий овқатланиш жойлари, премиум типдаги коттежлар, 1-2 қаватли меҳмонхоналар ва 200 ўринли меҳмонхона ҳамда Глемпинг қуриш ишлари учун ер майдонлари аукцион савдосига қўйилиб, қурилиш ишлари бошланган.
Бундай гўзал манзилларни бориб кўриш учун асосий йўллар қайта ётқизилмоқда. “Олмаота — Бишкек — Тошкент — Шаҳрисабз — Термиз” халқаро автомобиль йўлининг Қашқадарё вилояти Деҳқонобод туманидан ўтувчи 60 километрли қисми тўлиқ қайта қурилмоқда.
Мазкур лойиҳадан кўзланган асосий мақсад йўл инфратузилмасини замонавий талабларга мослаштириш, транспорт оқимини енгиллаштириш ҳамда минтақавий ва халқаро алоқаларни янада мустаҳкамлашдан иборат.
Айни пайтда қурилиш ишлари жадал бажариляпти. Қурилишга илғор технологиялар ва замонавий техникалар жалб қилинган. Жараёнда хавфсизлик, сифат ва экологик меъёрларга қатъий риоя этилмоқда. Қурилиш якунлангач, ушбу йўл нафақат минтақадаги транспорт-логистика тизимини енгиллаштиради, балки ҳайдовчилар ва йўловчилар учун янада хавфсиз, қулай ва тезкор ҳаракатланиш имконини яратади. Шу билан бирга, иқтисодий фаолиятни ривожлантириш ва ҳудудлараро интеграцияни кучайтиришда ҳам муҳим омил бўлади.
Мазкур қайта қурилиш ишлари Президентимиз томонидан йўл-транспорт инфратузилмасини модернизация қилиш, замонавий ва хавфсиз йўллар барпо этиш борасида олиб борилаётган кенг кўламли ислоҳотларнинг амалий ифодасидир.
Ғулом АБДИЕВ,
Ёзувчилар уюшмасининг
Қашқадарё вилояти бўлими раҳбари