Бугунги О‘збекистон жамияти жадал ривожланар экан, ҳуқуқ соҳаси бу жараённинг ажралмас таянчига айланмоқда.
Қонун устуворлиги, очиқ иқтисодиёт, инвестицияларни ҳимоялаш ва рақамли давлат тизимини ривожлантириш каби устувор ёналишлар малакали юристларга болган эҳтиёжни кескин оширди. Эндиликда юрист фақат қонунларни билувчи мутахассис эмас, балки глобал фикрлайдиган, технологияларни тушунадиган ва халқаро мулоқотга тайёр профессионал болиши лозим. Ана шундай замонавий юристларни тайёрлашда Тошкент давлат юридик университети бугун етакчи оринни эгаллаб келмоқда.
ТДЮ бугунги кунда нафақат республиканинг, балки Марказий Осиёнинг етакчи юридик олий талим муассасаларидан бири сифатида тан олинмоқда. Университетда талим жараёни замон талаблари асосида ташкил этилиб, назария ва амалиёт уйгунлигига алоҳида этибор қаратилмоқда. Талабалар биринчи курслардан бошлаб ҳуқуқий тафаккурни шакллантиришга қаратилган фанларни озлаштиради, юқори босқичларда эса реал ҳуқуқий муҳит билан яқиндан танишади. Бу эса уларнинг касбга болган муносабатини тубдан озгартирмоқда.
ТДЮ талабалари учун ҳуқуқ ва инглиз тили бир-биридан ажралмас тушунчага айланган. Университетда инглиз тили эндиликда оддий чет тили сифатида эмас, балки касбий восита сифатида оқитилмоқда. Талабалар инглиз тилидаги шартномалар, халқаро конвенсиялар, суд қарорлари ва академик мақолалар билан ишлашни органмоқда. Масалан, халқаро ҳуқуқ, тижорат ҳуқуқи ёки инвестиция ҳуқуқи ёналишида таҳсил олаётган талабалар инглиз тилида cасе студй таҳлил қилади, ҳуқуқий хулосалар ёзади ва тақдимотлар отказади. Бу эса уларни реал иш муҳитига тайёрлайди.
Амалиёт масаласи ТДЮ талим тизимининг энг муҳим устунликларидан биридир. Университет судлар, прокуратура, адвокатура палатаси, нотариал идоралар ва йирик юридик фирмалар билан ҳамкорлик қилиб, талабалар учун мунтазам амалиёт дастурларини ташкил этади. Талабалар суд мажлисларида қатнашиб, иш юритиш жараёнларини кузатади, ҳужжатлар тайёрлашда иштирок этади, фуқаролар мурожаатлари билан ишлашни органади. Масалан, коплаб талабалар амалиёт давомида оз касбий ёналишини аниқ белгилаб олмоқда кимдир суд тизимини, кимдир адвокатура ёки корпоратив ҳуқуқни танламоқда. Бу эса битирувчиларнинг онгли ва пухта тайёргарлик билан меҳнат бозорига чиқишини таминлайди.
ТДЮда замонавий технологиялар ва суний интеллект имкониятларидан ҳам фаол фойдаланилмоқда. Талабалар ҳуқуқий малумотлар базалари, электрон суд тизимлари, рақамли ҳужжат айланиши билан ишлаш коникмаларини эгалламоқда. Айрим фанларда ҳуқуқий ҳужжатларни таҳлил қилиш, плагиатни аниқлаш ва матнларни солиштиришда суний интеллект воситалари қолланилмоқда. Бу эса талабаларни келажакдаги рақамли ҳуқуқ муҳитига тайёрлашда муҳим аҳамият касб этади.
Университет талабалари нафақат аудиторияда, балки халқаро майдонда ҳам озларини синаб кормоқда. ТДЮ талабалари халқаро моот cоурт мусобақалари, ҳуқуқий дебатлар, хорижий университетлар билан қошма дастурлар ва академик алмашинувларда фаол иштирок этмоқда. Масалан, инглиз тилида отказиладиган суд жараёнларини моделлаштириш мусобақаларида қатнашган талабалар нафақат ҳуқуқий билимларини, балки нутқ маданияти ва мулоқот коникмаларини ҳам ривожлантирмоқда. Бу тажрибалар ёш юристларнинг озига болган ишончини оширади.
ТДЮ битирувчилари бугун давлат органлари, суд-ҳуқуқ тизими, хусусий юридик фирмалар, банклар ва халқаро компанияларда муваффақиятли фаолият юритмоқда. Инглиз тилини пухта эгаллаган битирувчилар хорижий инвесторлар билан ишлашда, халқаро шартномалар тайёрлашда ва ҳуқуқий маслаҳатлар беришда фаол иштирок этмоқда. Бу эса ТДЮ талим тизимининг реал натижаси сифатида намоён болмоқда.
Хулоса қилиб айтганда, Тошкент давлат юридик университети бугун замонавий, рақобатбардош ва глобал фикрлайдиган юристларни тайёрлашда муҳим марказга айланган. Ҳуқуқий билим, инглиз тили, амалий тажриба ва рақамли саводхонлик уйгунлиги асосида шаклланаётган ТДЮ талабалари келажакда нафақат мамлакат ичида, балки халқаро ҳуқуқ майдонида ҳам Озбекистон манфаатларини муносиб ҳимоя қила оладиган мутахассислар болиб етишмоқда. Бу эса юридик талим соҳасидаги ислоҳотларнинг амалий самарасини яққол корсатади.
Хатамова Нодирахон Қосимжон қизи,Тошкент давлат юридик университети Катта оқитувчиси