Xitoy 2027-yilda “sun'iy quyosh”ni ishga tushiradi

    Xitoylik olimlar “sun'iy quyosh” deb nomlangan kuchli BEST (Burning Plasma Experimental Superconducting Tokamak) termoyadroviy inshootidagi ishlarni 2027-yilda yakunlaydi, deb xabar berdi Xitoy Tashqi ishlar vazirligi vakili Mao Nin.

    “Yonayotgan plazma bilan eksperimental supero'tkazuvchi tokamakni 2027-yilda yakunlash rejalashtirilgan”, deb yozdi Mao Nin X ijtimoiy tarmog'ida. Uning so'zlariga ko'ra, bu dunyodagi birinchi shunday elektr energiyasi ishlab chiqaradigan inshootga aylanishi mumkin.

    Loyiha Xitoy Fanlar akademiyasining Plazma fizikasi instituti tomonidan ishlab chiqilgan. U Xitoyning sharqidagi Anxoy viloyatining markazi Xefeyda joylashgan.

    Termoyadroviy qurilma ulkan yuqori vakuumli termos kabi ishlaydigan Dyuar bazasiga asoslanadi. Poydevorining og'irligi 400 tonnadan ortiq, diametri 18 metr va balandligi 5 metr. U deyteriy va tritiyning yonayotgan plazmasini ushlab turish uchun minus 269 daraja Selsiy haroratida ishlashi kerak bo'lgan o'ta o'tkazuvchan magnitlar bilan jihozlangan.

    Xitoyda bir nechta loyihalar norasmiy ravishda “sun'iy quyoshlar” deb ataladi. Ilgari, EAST (Experimental Advanced Superconducting Tokamak) yadro sintezi qurilmasi ham shu nom bilan tanilgan edi. 2025-yil boshida, o'zining so'nggi tajribasi davomida, EAST yuqori haroratlarda 1066 soniya davomida uzluksiz plazma ishlashini namoyish etdi, bu dunyodagi bunday qurilmaning eng uzoq ishlash vaqtidir, deb xabar berdi tass.ru.