Мемлекеттік бюджет кірістерін ұлғайту және шығыстарды оңтайландыру үшін әрбір сала, жүйе және өңірде бар резервтер мен мүмкіндіктер жан-жақты сарапталды.
Ең алдымен ірі өнеркәсіптерде шығындарды азайту арқылы шығындарды азайту бойынша нақты міндеттер қойылды. Мысалы, биылғы жылдың төртінші тоқсанында ғана 349 ірі өнеркәсіптік кәсіпорында 2,1 триллион сум шығын қысқартылуы мүмкін. Осы жұмыстарды жүйелі түрде жалғастыру үшін үкіметке келесі жылы ірі өнеркәсіп салаларындағы шығындарды 15-20 пайызға азайту бағдарламасын әзірлеу тапсырылды.
Өңірлердің кіріс базасын кеңейту мәселесі қозғалды. Атап айтқанда, аз қуатта жұмыс істейтін кәсіпорындарды қолдау және оларды толық қуатқа шығару шаралары белгіленді. Кәсіпкерлікті дамыту, салық салу базасын кеңейту, артықшылықтар беру арқылы «жасырын экономиканы» азайтудың маңыздылығы сөз болды.
Ауыл шаруашылығындағы «үлкен секіріске» ғылым арқылы ғана қол жеткізуге болатыны баса айтылды. Осыған орай, жердің сапасына, сортына, агротехнологиясына заманауи ғылым жетістіктерін кеңінен қолдану арқылы мақта өнімділігін гектарына 50 центнерге, 100 центнерге дейін жеткізу міндеті қойылды.
Өңірімізде су мәселесі күн өткен сайын өзекті болуда. Соңғы екі жылда бюджеттен 22 триллион сум, оның ішінде суды үнемдейтін технологияларға 1 триллион сумға жуық субсидия бөлінді.
Сондықтан алдағы жылдары бетон суару арналарына, су үнемдейтін технологияларды орнатуға бөлінетін қаржы ұлғайтылады. Атап айтқанда, келесі жылы орталықтандырылған инвестиция есебінен 1,7 триллион сум және халықаралық қаржы ұйымдарының 300 миллион долларына су инфрақұрылымы жобалары жүзеге асырылады. Мемлекет басшысы бұл мәселеге толығырақ тоқталып, ирригациялық каналдарды бетондау бойынша үш жылдық бағдарлама қабылданатынын айтты.
Жақында қабылданған «Өзбекстан-2030» стратегиясында әлеуметтік саланы дамыту басым міндет ретінде белгіленген. Сондықтан 2024 жылға арналған мемлекеттік бюджет жобасында осы салаларға үлкен көңіл бөлінген.
Соның ішінде келер жылы адами капиталды дамытуға 102,5 триллион сум бөлу жоспарлануда. Бұл осы жылмен салыстырғанда 15 пайызға көп.
Мысалы, бастапқы жобада 317 мектеп салынып, қайта жаңартылады деп жоспарланған болатын. Осы мәселенің маңыздылығын және жергілікті сұранысты ескере отырып, Президент тағы 150 мектеп салуға қаржы бөлуді ұсынды.
Сондай-ақ мектепке дейінгі білім беру, кәсіптік және жоғары білім беру жүйесіне бөлінетін қаржыны ұлғайту туралы да пікір айтылды.
Бұл ретте бұл қаржыны ұтымды пайдаланып, бөлінген қаржының тиімділігін арттыруға баса назар аударылды.
Алдағы жылы кварталдық бюджет жүйесі толығымен жүзеге асады. Бұл әр ауданда 100 миллион сумға дейін болады деген сөз.
Мемлекет басшысы бұл қаржыны ауданда жұмыс орындарын ашып, халықтың жүгін жеңілдететін жобаларға бағыттау қажеттігін айтты. Осы жаңа жүйе бойынша аудан төрағаларын оқыту, қаражатты есепке алу және бақылау бойынша тапсырмалар берілді.
Бұл ретте бюджеттік тәртіпті нығайту бойынша заңнамаға ұсыныстар енгізу қажет екені айтылды. Осыған байланысты бюджет қаражаты есебінен тікелей келісім-шарттар жасасуға жол бермеу, ашық іріктеу мен конкурстар өткізу тәжірибесін кеңейту қатаң көрсетілді.
Келер жылы желіге, салаға және өңірлерге 32 миллиард доллар инвестиция тарту, экспортты 19 миллиард долларға жеткізу мүмкіндіктері қарастырылды.
Жиында айтылған пікірлер негізінде 2024 жылға арналған бюджет жобасы Олий Мажлистің заң шығару палатасының қарауына ұсынылады.
Күн тәртібіндегі екінші мәселе өңірлердің әлеуметтік-экономикалық дамуына қатысты болды. Мемлекет басшысы Қашқадария облысының мысалында алдағы жоспарларды айқындаудағы тұрғындардың сұранысы мен мәселені шешудің жолын көрсетті. Әкімдіктер мен министрліктердің жауапкершілігі бірдей, бірлесе жұмыс істеп, жер-жердегі мәселелерді шешу қажет екені баса айтылды.
