Коронавирустық пандемия халықтың осал топтарын да назардан тыс қалдырған жоқ. Енгізілген карантиндік шаралар аз қамтылған, асыраушысынан айырылған отбасылардың, қамқоршысы жоқ жалғызбасты қарттардың, науқастардың және мүгедектердің жағдайын одан әрі әлсіретті. Үкімет осындай мұқтаж адамдарға қаржылай қолдау көрсету, пандемия салдарын жеңілдету үшін практикалық шаралар қабылдады: мысалы, әлеуметтік қорғауға мұқтаж азаматтардың жекелеген санаттарына жеңілдіктер берілді, мемлекеттік бюджеттен 400 000-нан астам отбасыға бір реттік қаражат бөлінді.
Осы жылдың апрелінде Еуропалық Одақтың қаржылық қолдауымен «Өзбекстандағы азаматтық қоғамға COVID-19 пандемиясының әсерін төмендету бағдарламасы» іске қосылды. Ол үкіметке біздің елдегі гуманитарлық, медициналық, әлеуметтік және экономикалық дағдарыстың салдарын жоюға көмектесуге арналған. Осы бағдарлама аясында «Юксалиш» ұлттық қозғалысы «Тараққият» өмір салтын дамыту орталығымен бірлесе отырып «Өзбекстанның ауылдық аймақтарының пандемиялық аймақтарында мұқтаждардың шешім қабылдауға қатысуын арттыру» жобасын бастады. Мақсат - жергілікті тұрғындар мен мүдделі мемлекеттік органдармен бірлесе отырып, ауыл тұрғындарының қажеттіліктерін бағалау мен атаулы көмек көрсету, жергілікті шағын инфрақұрылымды қалпына келтіру және жақсарту бойынша инклюзивті тәсілдерді енгізу.
Қаршы мен Чироқчи аудандарында ұйымдастырылған іс-шаралар жоба аясында осы уақытқа дейін атқарылған жұмыстарды көрсетті. Жобаның үшінші кезеңі ағымдағы жылдың август айында Қашқадария облысында өткені айтылды. Жоба критерийлері негізінде, облыстың Қаршы ауданынан - «Қоратепа» және «Сарой» шаруа қожалықтары; Чироқчи ауданынан - «Төрт жылға» және «Ескі Анхор» шаруа қожалықтары іріктелді. Осы МҚҰ -да тұратын көп балалы әйелдердің, 1 -топтағы мүгедектердің, 65 жастан асқан жалғызбасты қарттардың, мұқтаж отбасылардың тізімі азаматтардың өз қатысуымен құрылды. Азаматтардың қатысуымен инфрақұрылымдық проблемалар да анықталды. Басты мәселе - электр бағаналарының тозығы жеткен, жарамсыз болып қалған, ішкі көшелер жөнделуі қажет, ауыз су тапшылығы.
Іс-шараға онлайн режимінде қатысқан ЕО Өзбекстан өкілдігінің жоба менеджері Александр Зенебе бұл процеске азаматтық қоғам институттарының ғана емес, осал топтардың да қатысуын жоғары бағалады.
- Еуропалық Одақ коронавирустық пандемия салдарын жою үшін жаһандық, ұлттық және аймақтық бағдарламаларды бастады.
Атап айтқанда, Өзбекстандағы азаматтық қоғамға COVID-19 пандемиясының әсерін төмендету бағдарламасына шамамен 37 миллион еуро бөлінді. Ол азаматтық қоғам институттарын тартуды, олардың әлеуетін арттыруды және халықтың әл -ауқатын жақсартуды көздейді. Бағдарлама аясында жергілікті жобаларға азаматтық қоғам институттары ғана емес, халықтың осал топтары да қатысып, шешімдер қабылдағаны бізді қуантады, - деді А.Зенебе.
Екі күн ішінде мұқтаж 118 азаматқа қолма -қол ақша (пластикалық картадағы 3 687 900 сумнан) мен анықтама берілді. Осылайша Қаршы ауданынан 60 адамға және Чироқчи ауданынан 58 адамға қаржылай көмек көрсетілді.
Сондай-ақ, мұқтаж жандарға алғашқы заң көмегін көрсету мақсатында «Юксалиш» жалпыұлттық қозғалысының бастамасы, «Мадад» ҮЕҰ -мен бірлесіп ұйымдастырылды. Қаршы және Чироқчи аудандарының заң кеңес беру бюроларының мамандары азаматтарға тегін заңды кеңес берді.
Айта кету керек, соңғы бес айда жоба Әндіжан, Самарқант және Қашқадария облыстарының 12 шалғайдағы махалаларындағы 350 мұқтаж отбасыға қаражат бөлді. Ауданның шағын инфрақұрылымын жақсарту жоспарлануда. Бұл ретте бірінші кезекте қажет деп саналатын мәселелер жергілікті билік пен тиісті мекемелермен бірлесе отырып шешілетін болады.
Сонымен қатар зерттелетін аудандардағы отбасылық медицина орталықтары мен ауылдық медициналық орталықтарды қажетті медициналық құрал -жабдықтармен қамтамасыз етуге көмек көрсету жоспарлануда. Тендер қорытындысы бойынша сатып алу аяқталғаннан кейін медициналық жабдық мекенжайларға жеткізіледі, деп хабарлайды «Юксалиш» жалпыұлттық қозғалысының баспасөз қызметі.
