Бу сатрларни бугун, давлатимиз мустақиллигининг 34 йиллик шонли байрами арафасида юракдан ҳис қилиб ўқиймиз. Чунки Ўзбекистон мустақиллиги эндигина орттирилган неъмат эмас, балки ҳар бир юртдошимиз ҳаётида, қалбида, орзу-мақсадларида, меҳнати ва фидойилигида яшаб келаётган буюк қадриятга айланган. Мустақиллик бир авлоднинг жасорати билан бошланган, кейинги авлодлар фидойилиги билан давом этаётган тарихий сафардир.
Айниқса, истиқлолнинг кейинги саккиз йили янги Ўзбекистоннинг янги нафаси, янги руҳи ва янги йўналиши билан ёдда қолди. Президентимиз раҳбарлигида бошланган ислоҳотлар, аввало, халққа хизмат қилиш, инсон манфаатларини олий қадрият сифатида кўришга қаратилди. Ҳақиқатан, “Инсон қадри учун” ғояси халқчил сиёсат марказига айланди. Бу шунчаки шиор эмас, бу — амалдаги ислоҳотлар, реал натижалар орқали ўз исботини топаётган фалсафа, давлат бошқарувининг янги дунёқараши.
Ўзбекистон бугун наинки ички тараққиёт, балки минтақавий ҳамкорлик ва халқаро ҳамжиҳатликда ҳам фаол роль ўйнаётган давлатга айланди. Агар бундан ўн йил аввал Ўзбекистон ташқи сиёсатда эҳтиёткор ва тор доирада ҳаракат қилган бўлса, бугун у минтақадаги жараёнлар марказида турган, ташаббус кўрсатаётган, муҳокамаларни бошлаётган, глобал ечимлар таклиф этаётган давлатга айланди.
Марказий Осиё — мураккаб тарих, стратегик макон, бой табиат ва ўзаро чамбарчас боғлиқ халқлар минтақаси. Шу ҳудудда тинчлик ва барқарорликни таъминлаш, яхши қўшничилик, ишончли ҳамкорлик муҳитини яратиш Ўзбекистоннинг сўнгги йиллардаги ташқи сиёсатининг энг муҳим устувор йўналиши бўлиб келмоқда. Президентимиз бошчилигидаги сиёсий раҳбариятнинг дастлабки ташаббуслари — минтақада ўзаро тортишувларни бартараф этиш, чегара масалаларини ҳал қилиш, сув, энергетика, транспорт ва савдо алоқаларини яхшилаш бўйича амалга оширилган илк қадамлар бугун ўз самарасини бермоқда.
Бир пайтлар ўзаро ишончсизлик сабаб суҳбатлаша олмаган қўшнилар энди бир стол атрофида ўтириб, умумий келажакни муҳокама қила бошлади. Ўтган йиллар мобайнида Марказий Осиё давлат раҳбарларининг мунтазам учрашувлари анъанага айланди. Ушбу формат доирасида шу пайтгача бўлиб ўтган юқори даражадаги саммитлар минтақавий интеграциянинг янги босқичга кўтарилганини намоён этди. Биргаликдаги лойиҳалар — газ, электр энергияси, темир йўл ва автотранспорт йўллари, логистика марказлари ва бошқа инфратузилма тизимлари ҳақиқий иқтисодий ва сиёсий ҳамжиҳатликни ярата бошлади.
Биргина мисол: Ўзбекистон, Қозоғистон ва Қирғизистон ўртасида транскаспий транспорт йўналиши орқали экспорт-импорт ҳажми 2023 йилда 30 фоиз ошди. Бу нафақат иқтисодий фойда, балки ўзаро ишонч ва сиёсий барқарорлик мевасидир.
Иккинчи муҳим йўналиш — жаҳон ҳамжамиятидаги ўрнимиз. Бугун Ўзбекистон фақатгина минтақада эмас, балки глобал миқёсда ҳам эътироф этилаётган давлатга айланмоқда. “Ўзбекистон — 2030” стратегияси, янгиланган Конституция ҳамда давлат бошқарувида инсон ҳуқуқлари, шаффофлик ва очиқликни таъминлаш бўйича қабул қилинган қонунлар халқаро майдонда катта ижобий таъсир кўрсатмоқда.
Яқин йиллар ичида Ўзбекистон БМТ, ЕХҲТ, Ислом ҳамкорлик ташкилоти, ШҲТ, ТДТ каби кўплаб халқаро тузилмалар билан самарали ҳамкорликни йўлга қўйди. Улар билан ҳамкорликда тарихий мерос объектларини муҳофаза қилиш, экологик муаммолар, айниқса, Орол фожиаси бўйича халқаро лойиҳалар доирасида дунёнинг эътиборини торта олди.
2024 йилда тарихда биринчи марта Ўзбекистон ялпи ички маҳсулоти 115 миллиард АҚШ долларига етди. Бу фақатгина рақам эмас. Бу меҳнат қилган халқнинг, тадбиркорликка имконият берилган жамиятнинг, инвестиция муҳити яхшиланган мамлакатнинг натижасидир.
Миллий валютамиз — сўм барқарорлашди. Инфляция даражаси назоратга олинди. Ягона солиқ тўлови, фуқаролар учун солиқ имтиёзлари, тадбиркорликни ривожлантириш учун яратилаётган замонавий инфратузилма, электрон рўйхатдан ўтиш ва лицензия олиш жараёнларининг соддалашуви — буларнинг барчаси фақатгина иқтисодиётни эмас, халқимизни озод, эркин, фаровон ҳаётга етакламоқда.
Бир сўз билан айтганда, бугун Ўзбекистон дунёга “мен борман!” деб айтяпти. Бу даъво эмас — бу натижа. Бу мақсад эмас — бу олинган йўл. Энг муҳими, бу янги Ўзбекистоннинг эртанги кунига ишонч билан боқиш, ўз тақдирига эгалик қилишга тайёр жамиятнинг юксак онгидир.
Шунинг учун Ўзбекистон давлат мустақиллигининг ўттиз тўрт йиллик байрамига алоҳида руҳ, мазмун ва масъулият билан қараяпмиз. Бунга ҳамоҳанг тарзда Президентимизнинг “Ўзбекистон Республикаси давлат мустақиллигининг ўттиз тўрт йиллик байрамига тайёргарлик кўриш ва уни ўтказиш тўғрисида”ги қарорига кўра, ушбу байрам “Ватан учун, миллат учун, халқ учун!” деган ғоя атрофида ўтказиляпти. Бу сўзлар тасодифий эмас. Улар миллатнинг тарихи, халқнинг орзу-умидлари ва Ватанга садоқатини ўз ичига олган ифодадир.
Ҳар йили ўтказилаётган истиқлол тантанаси фақат тарихга назар ташлаш учун эмас, балки келажакка юзланиш учун ҳам имконият бермоқда. Бугун Ўзбекистон ўз йўлини танлаган, ўз сўзига эга, ўз халқига суянган ва дунё ҳамжамиятида муносиб ўрин эгаллаётган давлатга айланди. Бу йўлда ҳар бир фуқаронинг ҳиссаси бор. Ҳар бир устоз, фермер, шифокор, муҳандис, ёзувчи, аскар, талаба ва санъаткорнинг меҳнати бор.
Шу боис, мустақиллик фақат давлат рамзлари, байрам тадбирлари ва тарихий сана эмас, у ҳар бир инсоннинг кундалик ҳаёти, меҳнати, орзуси ва масъулиятида ўз ифодасини топаётган тирик ғоядир. Мустақиллик Ватан учун масъулият, миллат учун садоқат, халқ учун фидойилик демакдир. Янги Ўзбекистондаги ислоҳотлар, қабул қилинаётган ҳар бир фармон ва қарор замирида ҳам айнан ана шу ғоя мужассам. Мустақиллигимизнинг ўттиз тўрт йиллик байрамини ўтказишга доир қарор ҳам айни шундай мазмун ва руҳда.
Истиқлол шунчаки оддий байрам эмас. Бу — миллий ўзлигимиз, эзгу орзуларимиз, келажак сари интилишимизни кенг намоён қилиш имкони. Чунки бугунги янги Ўзбекистон, авваламбор, ўз таянчини халқида, кучини бирдамлигида, юзи нурли ёшларида, оиласи қадриятларида, меҳнаткаш фуқаролари фидойилигида кўрмоқда.
Бугунги кунда шаҳарми, қишлоқми — мамлакатимизнинг ҳар бир гўшасида ўзгариш, янгиланиш, яратиш жараёни кечмоқда. Янги Конституциямизда белгиланганидек, Ўзбекистон — ижтимоий давлат. Бу энди давлат одамдан эмас, одам давлатдан умид қилиш, ёрдам олиш, қўллаб-қувватлаш туйғусини ҳис қилмоқда деганидир.
Буни ҳаётий мисолларда ҳам кўряпмиз. Яқин йилларда юртимизда 500 мингдан ортиқ янги иш ўрни яратилди. Камбағалликни қисқартириш дастурлари туфайли миллионлаб оилалар ҳаётида ижобий ўзгаришлар юз берди. Энг муҳими, инсонларга ишонч, ўз ҳаёти учун жавобгарлик туйғуси қайта тикланмоқда.
Мана шундай фараҳбахш, улкан имкониятларга тўла даврда яшаяпмиз. Бугунги муваффақиятларнинг асосида юртимиз тинчлиги, миллатлар ўртасидаги дўстлик, бағрикенглик муҳити ётади. Ўтмишни қадрлаб, келажакни кўзлаётган, дунё билан тенгма- тенг мулоқот қилаётган, ўз йўлини танлаган ва ундан чекинмас мамлакат бу, албатта, янги Ўзбекистон!
Қолаверса, бугунги замонавий дунёда обрў-эътибор шунчаки эришиб бўладиган нарса эмас. У ишонч, амалий ишлар натижаси орқали орттирилади. Мана шундай ишончли, очиқ, дунёвий давлатга айланиш халқ билан мулоқотга асосланган сиёсий маданият, энг муҳими, халқ ишончи туфайли юзага чиқди.
Ташқи сиёсатдаги юксак мақомимиз, минтақавий етакчилик, халқаро ташкилотлар билан ҳамкорлик — буларнинг барчаси шунчаки дипломатик муваффақиятлар эмас, балки давлатимизнинг катта саҳнада муносиб ўрин эгаллаётганидан далолат беради.
Бу йилги мустақиллик байрами ана шу ўзгаришлар, фидойиликлар ва буюк мақсадлар тантанаси бўлади. Ушбу байрам нафақат рамзий тантана, балки ижтимоий ва маънавий уйғониш, халқнинг Ватанга садоқати, келажакка ишончи намоёнидир. Чунки бу бизнинг Ватанимиз. Бу миллат — биз юрагида яшайдиган миллат. Бу халқ — бизнинг она халқимиз. Бу истиқлол — бизнинг абадий йўлдошимиз.
Собир ТУРСУНОВ,
педагогика фанлари доктори, профессор