Ўшанда Қашқадарё вилоят спорт ўйинлари ва енгил атлетикага ихтисослаштирилган спорт мактаби мураббийи Хуршид Каримов одатдагидек Касби туманидаги ўрта мактаб спорт майдонида енгил атлетикадан машғулот ўтаётганди.
Асосан қишлоқ ёшларидан иборат гуруҳ режага кўра баландликка сакраш машқларини бажариши керак эди. Мураббий уларнинг натижасини қайд этиб бораркан, майдон четида югуриб, гўёки ўзи ҳам сакраётгандек ҳаракатларни такрорлаётган ёшгина қизалоққа кўзи тушди. Бир муддат унинг ҳолатини кузатиб, бу қизалоқда ўзгача иқтидор борлигини англагандай бўлди. Секин унинг ёнига бориб, танишишга ҳаракат қилди.
— Ҳой қизалоқ, исминг нима?
—Барнохон.
—Нечанчи синфда ўқийсан?
— Бешинчида, шу мактабда ўқийман.
— Сакрашни хоҳлайсанми?
Мураббийнинг бу саволи унга ёқиб тушганди. Ҳеч иккиланмасдан олисдан бориб, югуришга тушди. Белгиланган баландликдан биринчи уринишдаёқ ҳеч бир хатосиз сакраб ўтиб кетди. Кўзларига ишонмаган устоз шошганча, тик масофани улчаб кўргач, ҳайратда қолди. Еттинчи-саккизинчи синф ўқувчилари учун белгиланган бу меъёр бешинчи синф ўқувчиси учун ҳеч бир муаммо туғдирмади. Энг ажабланарлиси, қизчанинг устида оддий мактаб кийими эди. Агарда унга машғулот учун қулай спорт кийими берилганда янада юқори натижага эришишига ишонди ҳам.
Шу куннинг ўзида Барнохон Сайфуллаева енгил атлетика тўгарагига аъзо қилиниб, машғулотларда иштирок эта бошлади. Устози унинг қизиқишига қараб, асосан баландликка сакраш сирларини ўргатди. Қисқа фурсатда қизалоқ ҳам устоз ўгитларини ўзлаштириб бориб, спорт мактабида фаоллар қаторига кириб олди. Ўзгача иқтидори, мақсад сари тиришқоқлиги уни юксак марралар сари чорлаётганини у пайтларда ҳеч ким англамасди. Фақатгина мураббий кўзлари чақнаб турган бу қизча эртага юқори ўринларни забт этишига шубҳа қилмасди.
Шу воқеадан уч ой ўтмасдан Тошкент шаҳрида ёшлар ўртасида Ўзбекистон чемпионати ўтказилиши тўғрисида хабарнома келди. Бу чемпионатга икки йилдан буён яхши ҳозирлик кўриб келаётган тўрт нафар шогирдини етаклаб йўлга чиққан устози бироз ёши кичик бўлса-да, тажрибасини ошириб келиши учун Барнохонни ҳам онасидан сўраб, олиб кетди.
Тошкент шаҳри. Катта спорт аренасида мамлакат чемпионатига старт берилди. Бир четда томошабин бўлиб ўтирган Барнохон устозидан мусобақада иштирок этишга рухсат сўради. Ёш иқтидорнинг қизиқишини сўндиришни истамаган мураббий чемпионат иштирокчилари сафига бир амаллаб қўштирди. Боиси, мусобақа иштирокчиларининг ёши бироз катта эди. Шундай бўлса-да, ҳакамлар розилик билдиришди. Вилоят ва шаҳарлардан сараланиб келган кучли атлетлар қатнашаётган беллашувда ҳали бирор марта иштирок этмаган қизчага ҳеч ким эътибор ҳам бермади.
Хуршид Каримов мусобақа давомида тўрт нафар шогирди айтарли натижага эришолмагани боис, кайфияти бироз тушиб, бир четда томошабин бўлиб ўтираркан, Барнохоннинг мусобақада иштирок этаётгани ёдидан ҳам кўтарилганди. Бир вақт баландликка сакраш бўйича ғолибларни тақдирлаш маросими бошланиб, сухандон микрофон орқали биринчи ўринни қашқадарёлик Барнохон Сайфуллаева қўлга киритгани ҳақида эълон қиларкан мураббий қулоқларига ишонмасди. Ҳакамлар унга шогирдини шоҳсупанинг биринчи поғонасига олиб чиқишни сўрашди. Ёш қизалоқнинг бўйнига олтин медал тақишаркан, ўз ёшида баландликка сакраш бўйича мамлакат рекордини ҳам янгилаганини эътироф этишди. Чемпионатдан ўзгача қувонч билан ортга қайтаркан, Барнохонни мусобақага олиб келиб, тўғри иш қилганидан мамнун эди.
— Ҳали ўшанда бешинчи синф ўқувчиси эди, — дейди Барнохоннинг онаси Нилуфар опа. — Устози мусобақага олиб кетиш учун келганида, роса иккиланиб, розилик билдирганман. Очиғи, ҳеч бўлмаса томоша қилиб келар деган умидда жўнатгандим. Чемпионат якунига етиб, қизимнинг олтин медални қўлга киритганини эшитганимда, ишонмаганман. Устози шунчаки менинг кўнглимни кўтариш учун шундай деяпти, деб ўйлаганман. Лекин келгач, кўрдимки, ҳақиқатан ҳам чемпион бўлибди. Хурсандлигимдан бошим кўкка етди. Шундан сўнг, унинг ғалабали онлари бошланди. Шу йилнинг ўзида, яна тўрт ойдан сўнг Бухоро шаҳрида ўтказилган навбатдаги мамлакат биринчилигида 1,70 см натижа билан Ўзбекистон рекордини ўз тенгдошлари ўртасида янгилаб, спорт усталигига номзод бўлди.
Касбилик атлет қизчанинг ғалабали одимлари шу билан тўхтаб қолмади. Аксинча, қайси мусобақага борса, рақибларини доғда қолдирадиган, ғолибликни қўлга киритмасдан ортга қайтмайдиган бўлди. Ҳаттоки, унинг бу зафарли юришлари баъзи мутахассисларда шубҳа уйғотадиган бўлди. Навбатдаги мусобақаларда олтин медални қўлга киритган қизалоқни шу заҳотиёқ допинг назоратига таклиф қилишганди. Аммо, допинг тугул, уни номини ҳам эшитмаган оддий қишлоқ қизидан заррача ҳам аниқланмагач, мум тишлаганча қолаверишди.
Барнохон ўттиз маротаба Ўзбекистон, икки марта Марказий Осиё чемпионлигини қўлга киритди, бир неча бор халқаро турнирлар ғолиби бўлди. 2022 йил октябрь ойида 18 ёшгача бўлган ўсмирлар ўртасида Қувайтда ўтказилган Осиё чемпионатида мамлакатимиз шарафини муносиб ҳимоя қилиб, баландликка сакраш баҳсларида 1,84 сантиметр натижа кўрсатиб, олтин медаль олди. Яқинда ёшлар ўртасида Жанубий Кореяда ўтказилган Осиё чемпионатида ҳам баландликка сакрашда барча рақибларини ортда қолдириб, юртимиз байроғини баланд кўтаришга эришди.
— Ҳар сафар қизим мусобақаларда яхши натижа кўрсатавериши кўпгина ҳакамларда, кузатувчиларда шубҳа уйғотади, — дейди унинг онаси Нилуфар опа. — Аввалги сафар Қувайтда ўтказилган чемпионатда ҳам яхши кўрсаткичга эришганиданоқ, бирданига допинг назоратига олиб кетишганди. Қанчалик текширишмасин, бирор-бир салбий ҳолат топишолмай доғда қолишган. Жанубий Кореяда ўтказилган баҳсларда ҳам шу ҳолат такрорланди. Лекин, барибир ҳайратланишдан нарига ўтишолмади. Шундай фарзанд ўстирганимга кўп бор раҳматлар айтишганида, мендан бахтли она йўқ, деб ўйлайман.
Айни пайтда Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университетида таҳсил олаётган Барнохон келгуси йили ўтказиладиган Олимпия ўйинларида ғолиб бўлиш истагида.
— Спорт ҳаётимнинг мазмунига айланди, — дейди Б.Сайфуллаева. —Шу боис, енгил атлетикасиз ўзимни тасаввур эта олмайман. Юқори натижаларни қўлга киритишимда биринчи галда устозларимнинг меҳнати катта, албатта. Ҳали орзуларим кўп. Ўз натижаларим орқали юртимиз довруғини дунёга таратиш имконияти бор экан, бу йўлда ҳеч қачон ортга чекинмайман. Насиб этса, Олимпиада ғолиби бўлиб, мамлакатимизга олтин медаль билан қайтаман. Бу йўлда менга Ўзбекистон енгил атлетика терма жамоаси мураббийси, устозим Алим Аҳмеджановнинг ёрдами катта бўлмоқда.
Қашқадарёлик спорт мутахассисларининг таъкидлашича, вилоят тарихида енгил атлетика бўйича илк бор хотин-қизлар ўртасида Барнохон Сайфуллаева спорт устаси, деган номга сазовор бўлибди. Асосан якка курашларда юқори ўринларни эгаллаб келган воҳа спортчилари енгил атлетикада ҳам яхши натижалар кўрсата бошлашида спорт мактаблари алоҳида аҳамият касб этмоқда. Қолаверса, асли номи енгил атлетика бўлгани билан машаққатли спорт турлари қаторидан жой олган баландликка сакрашда яхши натижа кўрсатишнинг ўзи бўлмаслигини жисмоний тарбия мутахассислари яхши билишади.
Қолаверса, бугун иқтидорли Барнохоннинг енгил атлетика билан мунтазам шуғулланиш орқали яхши натижаларни қўлга киритаётгани у вояга етган Касби туманидаги Хитой қишлоғи аҳолиси ўртасида ҳам спортнинг оммалашишига маълум даражада туртки бўлди.
Акбар РАҲМОНОВ,
“Янги Ўзбекистон” мухбири
