Тан олиш керак, уй-жойларга хизмат кўрсатиш тизими анчайин эскирди, бошқарувда сансоларликлар вужудга келди, аҳоли билан ширкатлар ўртасидаги муносабатлар ёмонлашди. Бу албатта, аҳолининг ҳақли эътирозларига сабаб бўлмоқда.
Хўш, қандай йўл тутсак, бу каби салбий ҳолатларнинг олдини оламиз? Анчайин долзарб ва кечиктириб бўлмайдиган ушбу масала юзасидан 26 апрель куни Президентимиз кўп квартиралик уйларни бошқариш тизимини такомиллаштиришга оид тақдимот билан танишди.
Бугунги кунда мамлакатимизда 37 минг 402 та кўп қаватли уй, уларда 1 миллион 300 мингдан ортиқ хонадон бор. Бу уйларнинг 68 фоизига ширкатлар, 24 фоизига бошқарув компаниялари хизмат кўрсатади, 8 фоиз уйлар эса мулкдорлар томонидан умуман бошқарилмайди.
Уй-жой мулкдорлари ширкатлари 4 минг 430 та бўлиб, шундан атиги 1 минг 350 таси ёки 30 фоизи яхши ишлайди, холос. Қолгани ўрта ва оғир шароитда. Ўрганишларда аниқланишича, тўловлар бўйича тарифларнинг норентабеллиги, ҳисоб-китобларнинг шаффоф эмаслиги, муҳандислик-коммуникация тармоқларининг эскиргани муаммоларга сабаб бўлмоқда.
Кўп ширкатлар ўз вазифасини бажармайди, бунинг учун уларда кадрлар етишмайди. Оқибатда хонадон эгаларининг ширкат ва бошқарув компанияларига ишончи йўқолган. Бадалларнинг тўлиқ йиғилмаслиги туфайли дебиторлик қарздорлиги ошиб кетган.
Давлатимиз раҳбари кўп қаватли уйларда яшовчи одамларни қийнаб келаётган бу каби ўткир масалага эътибор қаратиб, хизмат кўрсатиш тизимини яхшилаш бўйича мутасаддиларга зарур тавсиялар берди ва муҳим вазифалар қўйди. Хориж тажрибаси асосида кўп квартиралик уйларга хизмат кўрсатишни такомиллаштириш бўйича таклифлар ишлаб чиқилди.
Уй-жой коммунал хизмат кўрсатиш вазирлигининг ҳудудий бошқармалари ҳузурида кўп квартиралик турар жой фондини таъмирлаш жамғармасини ташкил этиш, уни 35 фоиз республика бюджети, 35 фоиз маҳаллий бюджет ва қолган 30 фоизини мулкдорлар тўловидан жамғариладиган маблағлар ҳисобидан шакллантириш режалаштирилди.
Аҳолининг яшаш шароитлари, уй-жойларга хизмат кўрсатиш тизими муҳим ҳаётий масалага айланаётган экан, бу муаммоларни ҳал этишда Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутатларидан тортиб, маҳаллий кенгаш депутатлари ҳам фаоллик кўрсатиши бугунги куннинг муҳим талабидир.
Мавлуда Ибрагимова,
Олий Мажлис Қонунчилик палатаси депутати
