Kvazikristallar atomlari tartibli xususiyatga ega va hech qachon takrorlanmaydigan kristallardir. Ular 1981-yilda nazariy jihatdan tasvirlangan va ularning haqiqatda mavjudligi haqidagi dalillar bir yildan keyin paydo bo'ldi.
Oxirgi 40 yil ichida laboratoriyalarda yuzlab kvazikristallar yaratildi, ba'zilari esa tabiatda topildi. Ularning barchasi mikroskopik hajmda bo'lib, o'lchamlari mikrometrdan nanometrgacha yoki inson sochining qalinligining 0,001 foizidan 1 foizigacha bo'lgan zarrachalardan iborat.
Tajriba doirasida olimlar bir necha ming marta kattaroq kristall yaratishga qaror qilishdi. Kompyuter simulyatsiyalaridan foydalanib, ular eng yaxshi zarracha turlarini aniqlashdi. Ularning natijalari diametri 2,4 mm va 1,2 mm bo'lgan zarrachalardan foydalanish kerakligini ko'rsatdi.
Tadqiqotchilar ko'rsatilgan o'lchamdagi 4000 ta po'lat sharni sayoz idishga joylashtirib, ularni bir hafta davomida soniyasiga 120 marta aylanishga majbur qilishdi. Jarayon suratga olindi.
Natijalar sharlar kvadrat va uchburchak shaklidagi tuzilmalarga ega bo'lgan kvazikristallning mozaik, takrorlanmaydigan tuzilishini hosil qilishini ko'rsatdi. Bu tajriba kvazikristallarni fan va ishlab chiqarishda qo'llash imkoniyatini yaqinlashtirdi, deb xabar beradi mir24.tv.
