Адами капиталды дамыту - Өзбекстан Даму стратегиясындағы жеті басымдықтың бірі болып табылады. 2022 жылдың 28 қаңтарында өткен жиында осы саладағы мәселелер талқыланып, көптеген міндеттер айқындалған болатын.
Соңғы екі айда шенеуніктер барлық аудандарды аралап, жергілікті мәселелерді зерттеді. Республикадағы 852 мектепте білім сапасы, ұстаздардың әлеуеті және студенттердің жоғары оқу орындарына түсу деңгейі әлдеқайда төмен екені белгілі болды.
Президент мектептері, мамандандырылған және жекеменшік мектептерде озық әдістемелер жолға қойылған. Бірақ қалған мектептердің ең үлкен проблемасы – оқыту әдістемесінің ескіргендігі. Оларда да заманауи оқыту әдістерін енгізу бастамалары жоқ.
Мектептерді компьютермен қамтамасыз ету үшін қаражат бөлінгенімен, Қарақалпақстан Республикасы, Әндіжан, Жызақ, Қашқадария, Наманган, Ташкент облыстарында жұмыс баяу жүргізілуде. Алыс және шалғайдағы мектептердегі білім сапасы көңіл көншітпейді.
Жыл басында Мектептегі білім беру реформасы жөніндегі кеңестер құрылды. Мұндай жергілікті кеңестерге облыс, аудан, қала әкімдері жетекшілік етеді. Сондықтан жиында білім деңгейі төмен облыс әкімдеріне ескерту жасалды.
– Басшылар, мұғалімдер Жаңа Өзбекстанға сай әрекет етсе, біз балаларымызды заман талабына сай оқыта аламыз. Халқымыз бізге өзінің ең үлкен байлығы – ұрпағын аманаттап отыр. Бұл үлкен жауапкершілік. Осыны сезіне отырып, мектепті реформаласақ, болашақтың іргетасын қалаймыз, – деді Шавкат Мирзияев.
Мемлекет басшысы мектеп мұғалімдерін жаңа әдістемелер негізінде қайта даярлау жөніндегі жалпыұлттық жобаның басталғанын хабарлады.
Бұл жаңа жүйе бойынша алдағы 3-4 жылда мектептердегі барлық сынып жетекшілері жаңа әдістеме негізінде білім алады. Осы мақсатта әр облыста біліктілікті арттыру орталықтарының базасында мұғалімдерді жаңа әдіс-тәсілдерге үйрететін Ұлттық оқыту орталықтары құрылады. Оларға шетелден нақты пәндер бойынша ең білікті мамандарды келетін болады.
Жергілікті жерлерде мектеп мұғалімдерінің біліктілігін арттыру үшін әр облыста «тренерлер тобы» құрылады. Олардың айлық жалақысының 100 пайызына дейін сыйақы төленеді.
Әкiмдiктер Халыққа бiлiм беру министрлiгiмен бiрлесе отырып, жыл соңына дейiн әр аудан мен қала мектептерiнiң кемiнде 20 пайызында озық әдiстемелiктердi енгiзе бастайды. Бұл жаңа жүйені енгізуге қосымша 100 миллион доллар бөлінеді.
Сондай-ақ, Абдулла Авлони атындағы институт Республикалық ұлттық білім беру орталығы болып қайта құрылып, Ташкент мемлекеттік педагогикалық университетімен бір жүйеге біріктіріледі.
Жалпы, жаңа әдіс-тәсілдерді оқыту жүйесі Ұлттық білім беру орталығы мен Ташкент мемлекеттік педагогикалық университетінен басталады. Университет Халыққа білім беру министрлігінің құрамына өтіп, республикада мектеп мұғалімдерін даярлайтын және қайта даярлайтын базалық мекемеге айналады.
Өңірлерде жұмыс істейтін педагогикалық институттар біртіндеп университеттерден бөлініп, дербес оқу орындарына айналады.
Осы жиында жастар тәрбиесіне ерекше көңіл бөлінді. Мектептердегі рухани ортаны түбегейлі жақсартудың жаңа тұжырымдамасын әзірлеу міндеті қойылды.
Мектептердегі тәрбиешілерге қойылатын талаптарды қайта қарастыра отырып, бұл іске аудан мен қоғамда беделі жоғары адамдарды тағайындау, үлгілі оқушылар мен ата-аналарды ынталандыру қажеттігі айтылды.
Бүгінде республикада 120 мектеп 3-4 коэффициентпен жұмыс істейді. Яғни, студенттердің саны сыйымдылығынан әлдеқайда көп. Президент бұл мектептердегі жағдайды жақсартуды тапсырды.
Келесі оқу жылының басына дейін 960 мектеп компьютерлік сыныптармен қамтамасыз етіліп, 740 мектеп қайта жаңадан жиһаздалатын болады.
Барлығы 5 мыңнан астам компьютерлік сыныптарды жаңарту үшін жеке бағдарлама қабылдау жоспарлануда. Республика бюджетінен 200 миллиард сум, жергілікті бюджеттен 200 миллиард сум бөлінбек.
Ақпараттық технологиялар және коммуникацияларды дамыту министрлігіне мектептер үшін арнайы жеңілдікті тарифтер ашу, мектептердегі интернет жылдамдығын оқушылардың санына қарай секундына 100 мегабитке дейін арттыру тапсырылды.
Мектептегі білім де, орта да көп жағдайда директорларға байланысты. Сондықтан мектеп директорларын аттестациялау жүйесін енгізу қажет. Енді осы жүйе арқылы директорлыққа үміткерлер іріктеледі.
Мемлекет басшысы нақты пәндерді оқытуды дамыту керектігін айтты. Сәйкесінше, 193 оқу орнының негізінде нақты ғылымдарға мамандандырылған мектептер құру жоспарлануда. Әкімдерге бұл мектептерді жөндеп, барлық жағдайды жасау тапсырылды.
