Соңғы жылдары Өзбекстанда салықтық әкімшілігі түбегейлі реформалануда. 2019 жылдың желтоқсан айында жаңадан Салық кодексінің қабылданып, тікелей қолданылатын нормалар енгізілді. Салықтардың саны 13-тен 9-ға дейін қысқарды. Мүлік салығының мөлшерлемесі 5 пайыздан 1,5 пайызға, қосылған құн салығы 20 пайыздан 15 пайызға дейін төмендетілді. Еңбекақыға салынатын салық жүктемесі 2 есеге жуық қысқартылды.
Соның нәтижесінде кәсіпкерлердің реформаларға деген сенімі артып, салық түсімдері төрт есеге артты. ҚҚС төлеушілер саны 6 мыңнан 152 мыңға дейін өсті.
Даму стратегиясында осы саладағы реформаларды жалғастыру арқылы салықтық әкімшілендіруді жеңілдету міндеттері қойылған.
– Біз адамдық қадір-қасиеттін жақсартуды жарияладық, халқымызды разы етуге әрекет етудеміз. Халқымыз қашан ырза болады? Салық азайып, табыс көбейсе, – деді Шавкат Мирзияев.
Атап айтқанда, 2026 жылға қарай экономикаға түсетін салық жүктемесін 25 пайызға төмендету міндеті тұр. Сондай-ақ 2023 жылдан бастап қосылған құн салығын 12 пайызға дейін төмендету, одан кейін жер және мүлік салығын біріктіру жоспарлануда.
Жиын басында шенеуніктер атқарылған жұмыстар жөнінде есеп берді.
Мемлекет басшысы салық органдарының жұмысын жақсарту қажеттігін, ол үшін ақпараттық технологияларды кеңінен енгізу қажеттігін айтты.
Нәтижесінде процестер толығымен автоматтандырылады, «жасырын экономиканың» көлемін азайту үшін салықтық кедергілер жойылады, кадрлық әлеует нығайтылады.
Мемлекет басшысы әлемдегі тез өзгеріп жатқан, күрделі жағдайда салық түсімдерінің тұрақтылығын қамтамасыз ету және кәсіпкерлерді қолдау қажеттігін айтты.
-Мен мұнда салық төлеушілердің атынан келдім. Бізге қазір табысымызды көбейту маңызды емес. Ең алдымен жүйені дұрыстап, білмегенге үйретіп, салық жүктемесін азайтып, кәсіпкерлердің қауіпсіз, адал жұмыс істеуін қамтамасыз етуіміз керек. Салық төлеушілер жазалаушы емес, қолдау көрсетуі керек, - деді Президент.
Жоғарыда айтылғандай, кей жағдайда кәсіпкерлердің жаңа бағдарлама мен талаптарды түсінбеуінен де көптеген сұрақтар туындайды. Сондықтан, «Салық төлеуші – көмекші» қағидасы негізінде оларды жаңаша жұмыс істеуге баулу, электронды қызметпен қамтуды арттыру қажет екені айтылды. Салық комитетіне барлық өңірлердегі кәсіпкерлермен келіссөздер жүргізіп, бұқаралық ақпарат құралдары арқылы халыққа есеп беру тапсырылды.
Салық жүйесі мемлекеттік кәсіпорындарды түрлендіруге белсене атсалысып, оларға шығындарды азайту және қаржылық тұрақтылық бойынша бағыт-бағдар беру керектігі айтылды.
Өзбекстан Республикасы Президентінің 2020 жылғы 4 қарашадағы жарлығына сәйкес Мемлекеттік салық комитеті жанынан Фискалдық институт құрылғаны белгілі. Мемлекет басшысы ондағы мамандарды даярлау сапасына назар аударды. Салық қызметкерлерін жүйеге енгізіліп жатқан жаңа ІТ-бағдарламалар бойынша оқыту, сондай-ақ мамандардың шетелде біліктілігін арттыру маңызды екені сөз болды.
Салық органдарын жемқорлықтан ада жүйеге айналдыру бойынша тапсырмалар берілді.
