Soʻnggi yillarda Oʻzbekistondagi ijtimoiy-iqtisodiy sohada keng koʻlamli islohotlar amalga oshirilmoqda va albatta bunda chet el kapitali jalb qilinayotgani hamda yirik loyihalarning oʻrni muhim ahamiyat kasb etmoqda.
Shu bilan birga, neft-gaz sanoati ham iqtisodiyotning asosiy tarmoqlaridan biri sifatida alohida oʻrin egallab, mamlakat aholisi va korxonalarini energiya resurslari, xomashyo bilan taʼminlab kelmoqda.
Yoqilgʻi-energetika sohasida muhim oʻrin tutuvchi “Oʻzbekneftgaz” AJ tomonidan yillik 34 milliard kub metr tabiiy gaz (mamlakatdagi umumiy ishlab chiqarishning 65%dan ortigʻi) va 1,5 million neft mahsulotlari ishlab chiqarilayotganini alohida taʼkidlash kerak.
Loyihalarni amalga oshirishda xorijiy kreditlar va investitsiyalarni jalb qilmasdan qoʻyilgan maqsadlarga erishishning iloji yoʻq. Bu yoʻnalishda kompaniya koʻplab xalqaro moliya institutlari va investorlar bilan hamkorlik qilmoqda. Jumladan, Rossiyaning eng yirik universal banklaridan biri boʻlgan va Markaziy hamda Sharqiy Yevropadagi banklar roʻyxatida xususiy kapitali boʻyicha yetakchi oʻrinni egallagan “Gazprombank” bilan muvaffaqiyatli faoliyat borasida alohida taʼkidlash kerak. Bank kompaniyaning asosiy loyihalarini amalga oshirishda faol ishtirok etayapti.
Boshqaruv raisi Andrey Akimov boshchiligidagi bank rahbariyati, shuningdek, Boshqaruv raisi oʻrinbosari Aleksey Matveyev va Aleksey Belous, Oʻzbekistondagi korxonalar bilan hamkorlikni rivojlantirishga alohida eʼtibor berib, aynan “Oʻzbekneftgaz” AJ bilan ham oʻzaro manfaatli bitimlar tamoyillariga asosiy eʼtibor qaratilgan.
Bugungi kunda “Gazprombank” bilan hamkorlik doirasida strategik investitsiya loyihalarini moliyalashtirish uchun qariyb 1,1 milliard dollar miqdorida bank krediti jalb qilingan.
Shunday qilib, 2017–2021-yillar uchun uglevodorodlar ishlab chiqarishni oshirish dasturi doirasida bank hozirgacha burgʻilash, quduqlarni taʼmirlash va uglevodorodlar ishlab chiqarishni koʻpaytirishga qaratilgan texnologik obyektlarni qurish boʻyicha chora-tadbirlarni amalga oshirish uchun qariyb 675 mln dollar miqdorida kredit mablagʻlari ajratdi.
Dastur boshlangandan buyon 296 ta quduq qurilishi tugallandi, 328 ta mavjud quduq kapital taʼmirlandi, “Gʻarbiy” konida blok-modulli quduq kompressor bloki, “Somontepa”, “Uchqir”, “Alan”, “Zevarda” konlarida siquv kompressor stansiyalari (SQS), shuningdek, “Arslon” konida gazni kompleks tayyorlash qurilmasi ishga tushirildi, “Dengizkoʻl” va “Janubiy Tandircha” konlarida SQSning qurilish-montaj ishlari olib borilmoqda.
Dastur natijasida, 2030-yilgacha tabiiy gaz qazib olishni 100,0 mlrd kub metrga, gaz kondensatini esa 1,5 mln tonnagacha oshirishga erishish kutilmoqda.
Dunyodagi yirik korxonalar roʻyxatida (yoʻnalishi boʻyicha) 6-oʻrinda eʼtirof etiladigan “Shoʻrtan gaz-kimyo majmuasi” tozalangan metan asosida sintetik suyuq yoqilgʻi ishlab chiqarish loyihasini moliyalashtirish maqsadida Xitoy, Rossiya va Koreya banklaridan 2,3 mlrd dollar miqdorida kredit mablagʻlari, jumladan, “Gazprombank” dan olingan kreditlar – 120 mln dollarni tashkil etadi.
Bundan tashqari, “Gazprombank” moliyaviy maslahatchi sifatida faoliyat koʻrsatdi: u loyihaning moliyaviy modelini tanlashda muhim rol oʻynagan, Xitoy va Koreya banklari bilan muzokaralarda va kredit shartnomalarini tuzishda faol ishtirok etgan.
GTL loyihasining mantiqiy davomiga aylangan “Shoʻrtan gaz-kimyo majmuasining ishlab chiqarish quvvatini kengaytirish loyihasi” doirasida 280 ming tonna poliyetilen, 100 ming tonna polipropilen va 50 ming tonna pirol distillatni ishlab chiqarishni yanada koʻpaytirish uchun 430 ming tonna miqdorida sintetik nafta qayta ishlanadi.
Dastlabki hisob-kitoblarga koʻra, mazkur loyihaga kiritilgan kapital qoʻyilmalar hajmi 1,8 milliard dollardan oshadi. “Gazprombank”dan 300 million dollarlik kredit olish loyihani ilgʻor moliyalashtirishni taʼminlash va uzoq muddatli uskunalarga buyurtmalarni loyihalashtirish, joylashtirish boʻyicha ishlarni boshlash imkonini berdi.
“Gazprombank” bilan hamkorlik koʻp qirrali: asosiy investitsiya loyihalarini moliyalashtirishdan tashqari, Vyacheslav Oxotin boshchiligidagi bankning ixtisoslashgan boʻlimi ishlab chiqarishni yangilash va modernizatsiya qilish uchun yuqori texnologiyali uskunalar sotib olish bilan bir qatorda, korporativ transformatsiyalar, xususan, “Oʻzbekneftgaz” AJni uchun korporativ kredit reytingini olishni tashkil etish boʻyicha ishlar olib bormoqda.
Bu yoʻnalishda bankning ixtisoslashgan boʻlinmasi – vitse-Prezident Yuliya Trofimova rahbarligidagi reyting konsalting markazi bilan birgalikda - “Oʻzbekneftgaz” AJ Fitch Ratings agentligidan debyut kredit reytingini VV- barqaror prognoz darajasidagi olish jarayonidan muvaffaqiyatli oʻtdi. Bu “Oʻzbekneftgaz” AJga Oʻzbekiston Respublikasining suveren reytingiga mos iqtisodiyotning real sektoridagi birinchi kompaniya boʻlish imkonini berdi.
Dunyoning yetakchi reyting agentliklaridan korporativ reyting olish har qanday kompaniya tarixidagi asosiy bosqichlardan biridir, chunki u kompaniyaning shaffoflik darajasini koʻrsatadi, qarz kapitali bozorlariga kirish, investorlar bazasini miqdoriy va sifat jihatidan kengaytirish, xalqaro kompaniya boʻlish yoʻlidagi birinchi qadamlarni qoʻyadi.
Hozirgi vaqtda tabiiy gaz ishlab chiqarishni koʻpaytirishga qaratilgan chora -tadbirlarni moliyalashtirish uchun “Gazprombank” va VEB.RF kompaniyalaridan EKSAR sugʻurta qoplamasi boʻyicha 500 million dollardan ortiq kreditlarni jalb qilish masalasi koʻrib chiqilmoqda.
Taʼkidlash joizki, ikki kompaniya oʻrtasidagi oʻzaro manfaatli hamkorlik bundan buyon ham kengayib, jadal rivojlanib boraveradi. Uglevodorodlar qazib chiqarishni oshirishga qaratilgan geologik-texnik tadbirlarni, shuningdek neft-gaz sanoatidagi boshqa istiqbolli loyihalarni moliyalashtirish taklifi boʻyicha qatʼiy shartnomalar mavjud.
“Oʻzbekneftgaz” AJ Matbuot xizmati