O'zbekiston mustaqilligining 29 yilligi arafasida “Dunyo” AA muxbiri Rossiya Federatsiyasining Favqulodda va Muxtor elchisi Vladimir Tyurdenev bilan suhbatlashdi.
– Janob elchi, bizning uchrashuvimiz O'zbekiston mustaqilligi kuni arafasida bo'lib o'tmoqda. An'anaga ko'ra, keyingi sanaga yaqinlashganda, natijalar, turli yo'nalishlarda rivojlanish yutuqlari e'lon qilinadi. SHunday qilib, bugungi suhbatimiz dolzarb masalalar va O'zbekiston-Rossiya hamkorligining yutuqlariga bag'ishlanadi. Ma'lumki, mamlakatlarimiz O'zbekiston Respublikasi va Rossiya Federatsiyasi o'rtasida har tomonlama strategik sheriklik to'g'risidagi deklaratsiyani imzolash arafasida... Hujjat O'zbekiston Prezidentining Rossiyaga bo'lajak davlat tashrifi chog'ida imzolanishi kutilmoqda. Iltimos, bizning o'quvchilarimizga bu so'z nimani anglatishini ayting, munosabatlarni shu qadar yuqori darajaga ko'tarish uchun qanday choralar ko'riladi?
- O'zbekiston Prezidentining Rossiyaga bo'lajak davlat tashrifi mavzusiga to'xtalar ekanman, aytishim mumkinki, mamlakatlarimiz rahbarlari Vladimir Valadimirovich Putin va SHavkat Miromonovich Mirziyoev samimiy munosabatlarni rivojlantirishga astoydil harakat qilishmoqda. Va doimiy muloqotlar olib borilib, Rossiya-O'zbekiston munosabatlarini tubdan boshqa darajaga ko'tarish uchun izchil, tizimli choralar ko'rilmoqda.
Rossiya Federatsiyasi va O'zbekiston Respublikasi o'rtasida har tomonlama strategik sheriklik to'g'risidagi deklaratsiyaning imzolanishi bizning muvaffaqiyatga erishganimizning yorqin dalilidir. Ushbu hujjat mamlakatlarimiz o'rtasidagi uzoq muddatli samarali hamkorlikning muhimligi bo'lib, kelgusida uni deyarli barcha sohalarda rivojlantirish uchun zamin yaratadi.
YAqinda mamlakatlarimiz o'rtasidagi keng qamrovli strategik sheriklikning yangi namunasi sifatida Toshkentga rossiyalik shifokorlar va mutaxassislardan iborat delegatsiya tashrif buyur ganini misol qilib keltirishimiz mumkin. Ular o'zbekistonlik hamkasblariga koronavirus infektsiyasining tarqalishiga qarshi kurashish va o'ta og'ir bemorlarni davolashda yordam berish uchun kelishdi. Bu hamisha o'zaro yordamga tayyor xalqlarimizning mustahkam rishtalaridan dalolat emasmi?
Biz tarixning eng og'ir sinovlarini, masalan, Ikkinchi jahon urushi, 1966 yildagi vayronkor Toshkent zilzilasini elkama-elka bosib o'tdik. Ishonchim komilki, biz koronavirus degan balo bilan ham birgalikda kurasha olamiz.
- Davlatimiz rahbari SHavkat Mirziyoev Prezident sifatida ish boshlagan davrdan buyon tashqi va ichki siyosatda keng ko'lamli islohotlarni amalga oshirdi. Bu o'zgarishlar mamlakatlarimiz o'rtasidagi do'stona munosabatlar, har tomonlama o'zaro manfaatli hamkorlikni mustahkamlashga qanchalik ta'sir ko'rsatdi?
- O'zbekiston rahbariyatining respublikadagi siyosiy tizimni isloh qilish, qonun chiqaruvchi va vakillik hokimiyatining rolini kuchaytirish, parlamentdagi korpus va partiya qurilishida qonunchilikdagi tub o'zgarishlar, “Kuchli davlatdan kuchli fuqarolik jamiyati sari” kontseptsiyasini amalga oshirish, eng muhimi, ijobiy jamoat muhitidagi o'zgarishlar Rossiya va O'zbekistonning samarali hamkorligi uchun yangi ufqlarni ochdi.
Parlamentlararo va mintaqalararo aloqalar kengaymoqda, mamlakatlarimizning jamoat birlashmalari va nohukumat tashkilotlari o'rtasidagi aloqalarni faollashtirish va chuqurlashtirish imkoniyatlari paydo bo'ldi. Ichki siyosatdagi innovatsiyalar tufayli fuqarolik jamiyati institutlari O'zbekistonda yanada faollashmoqda. Bu esa “xalq diplomatiyasi” ni xalqlarimiz o'rtasidagi o'zaro tushunish, ishonch va do'stlik yanada mustahkamlanishida bitmas-tuganmas manba sifatida rivojlantirishga xizmat qilmoqda.
Islohotlar nafaqat Rossiya bilan hamkorlik munosabatlariga, balki Markaziy Osiyo mintaqasida ishonch muhitini mustahkamlashga, mamlakatning xalqaro faolligini oshirishga yo'naltirilgan tashqi siyosatiga ham ijobiy ta'sir ko'rsatdi.
SHunday qilib, so'nggi yillarda o'zbekistonlik sheriklar BMT Bosh assambleyasining bir qator rezolyutsiyalarini qabul qilish tashabbusini ilgari surishdi, ulardan eng so'nggisi - 2019 yil dekabr` oyida qabul qilingan “Barqaror turizm va Markaziy osiyoda barqaror rivojlanish” borasidagi hujjatdir. Rossiya ushbu hujjatning 50 ta hammualliflaridan biridir. O'z navbatida O'zbekiston Rossiyaning halqaro tashkilotlardagi tashabbuslarini qo'llab-quvvatlamoqda. Xususan, BMT Bosh assambleyasining natsizmni ulug'lash, xalqaro axborot xavfsizligi va kosmosga birinchi qurollarni joylashtirishga qarshi kurash bo'yicha rezolyutsiyalarining homiysidir.
SHanxay hamkorlik tashkiloti doirasida O'zbekiston Prezidentining taklifiga binoan davlat rahbarlarining yoshlarga qo'shma murojaati va uni amalga oshirish bo'yicha harakatlar dasturi qabul qilindi, tashkilotga a'zo davlatlar temir yo'l ma'muriyatlari rahbarlari uchrashuvlarining yangi mexanizmi yaratildi. O'zbekiston tomoni mintaqalararo hamkorlikni o'rnatishda faol ishtirok etmoqda. SHHTning Mintaqaviy aksilterror tuzilmasini SHHT ga a'zo davlatlarning xavfsizlikka tahdid va tahdidlarga qarshi kurashish bo'yicha universal markazga aylantirish g'oyasini qo'llab-quvvatlamoqda.
O'zbekiston Mustaqil davlatlar Hamdo'stligi ishidagi ishtirokini sezilarli darajada kengaytirdi, hamkorlikning qator tarmoq organlariga qo'shildi, bu mamlakatlarimiz o'rtasidagi hamkorlik imkoniyatlarini kengaytiradi. Bu yil o'zbek tomoni birinchi marta MDH raisligi vazifasini o'z zimmaisga oldi.
Biz o'zbekistonlik sheriklarning Evrosiyo iqtisodiy ittifoqiga ushbu bosqichda qo'shilish istagini olqishlaymiz. Ishonchim komilki, ayni maqomga ega bo'lish O'zbekistonga Evrosiyo integratsiyasi jarayonini ichki tomondan kuzatib borish imkoniyatini yaratib beradi va o'zi uchun Evrosiyo iqtisodiy hamjamiyatiga a'zo davlatlar bilan yaqinlashtirishning eng yaxshi variantini aniqlaydi.
– Bugun Rossiyada o'zbeklar juda ko'p. Kimdir ishlamoqda, kimdir o'zini biznesda va san'atda sinab ko'rmoqda. SHu munosabat bilan migratsiya ikki tomonlama hamkorlikning ustuvor va dolzarb maslalaridan biriga aylanmoqda. Sizningcha, O'zbekiston va Rossiya ushbu omildan ikki mamlakat ravnaqi uchun qanday foydalanishi mumkin? Qanday echimlar topilgan va bu borada qanday muammolar hal etilgan?
- SHubhasiz, bugungi kunda migratsiya eng nozik va dolzarb masalaladardan biri. Ma'lumotlarga ko'ra, 1,5 dan 2 milliongacha yurtdoshlaringiz Rossiyada yashaydi. Ularning aksariyati ishlashga kelishadi. Migrantlarning o'zlari va rus ish beruvchilari duch keladigan qiyinchiliklarni hisobga olgan holda, ish jarayonini optimallashtirish mexanizmini yaratish, xodimning malakasi va o'qishini tasdiqlovchi zarur hujjatlarni qayta ishlash tartibini aniqlashtirish muhimdir.
SHuningdek, noqonuniy ish bilan band bo'lganlarning sonini kamaytirish uchun sharoitlarni yaxshilash kerak. Ta'kidlash kerakki, mamlakatlarimizning vakolatli idoralari ushbu muammolarni hal qilish ustida doimiy ish olib bormoqda.
SHu bilan birga biz uchun muhim vazifa – xalqaro tarsport aloqalarini haqiqatan ham to'sib qo'ygan va aksariyat kompaniya va korxonalar faoliyatini to'xtatgan koronavirus infektsiyasiga qarshi birga kurashmog'imiz lozim. Ayni munosabat bilan chet eldagi ko'plab fuqarolar murakkab vaziyatga tushib qolishdi. Migrantlar juda qiynalishdi.
Karantinga qaramay, Rossiyadagi bo'sh ish o'rinlari to'g'risidagi ma'lumotlar bazasi muntazam ravishda yangilanib turildi, buning natijasida ishidan ayrilgan mijozlarning aksariyati o'zlari uchun yangi joy topdilar. Bundan tashqari, zudlik bilan uyga qaytishlari kerak bo'lgan fuqarolar uchun mamlakatlarimiz aviakompaniyalari tomonidan eksport reyslari tashkil etildi.
- O'zbekistondagi faoliyatingiz davomida yurtimiz sizda qanday taassurot qoldirdi?
- O'zbekiston sharqona lazzat va boy madaniy merosni respublikaning zamonaviy davri yuutqlari bilan uyg'unlashtirgan diyor. Ajoyib tog' manzaralari, mo'l-ko'l meva va sabzavotlar, yangi pishirilgan tandir nonining xushbo'y hidi, betakror o'zbek taomlari va, albatta, samimiy odamlarning mehmondo'stligi – bularning barchasi bu zaminda bo'lganlarni befarq qoldirmaydi. SHuning uchun men hammaga maslahat beraman, karantin cheklovlari olib tashlanib, chegaralar ochilganida O'zbekistonga tashrif buyurib, ushbu ajoyib mamlakatning boy va rang-barang madaniyatidan bahramand bo'ling!
– Mustaqillik bayrami arafasida o'zbek xalqiga qanday tilaklar bildirasiz?
- O'zbekiston xalqini mamlakatning barcha fuqarolari milliy birligining ramzi bo'lgan O'zbekiston Respublikasi mustaqilligi kuni bilan chin dildan tabriklayman. Barchangizga sixat-salomatlik, ezgu tashabbuslarni amalga oshirishda kuch-quvvat tilayman. Har bir oilada tinchlik, farovonlik hukmron bo'lsin!