Орайлық Азия мәмлекетлери турақлы ландшафтларды сақлаў ҳәм ири пышықларды қорғаў мақсетинде бирлеспекте

    25 қараша 2025 390

    Самарқандта CITES CoP20 конференциясы шеңберинде "Орайлық Азияның қар барсын сақлап қалыў ҳәм таў ландшафтларының турақлылығына садықлығы: сиясаттан әмелиятқа шекем - мониторинг, қаржыландырыў ҳәм жабайы ҳайўанлар саўдасын тәртипке салыў илажлары" темасында жоқары дәрежедеги министрлер ушырасыўы болып өтти.

    Илажда Қазақстан, Қырғызстан Республикасы ҳәм Өзбекстанның экология мәкемелериниң басшылары, БМШ Раўажланыў бағдарламасының басшылары ҳәм халықаралық бирге ислесиўшилер қатнасты. Глобаллық миннетлемелерге муўапық, климат өзгериўи шараятында биологиялық көптүрлиликти сақлаў ҳәм турақлы раўажланыўда Орайлық Азияның орны жедел артып баратырғаны атап өтилди.

    "Бүгинги мәжилисимиз Орайлық Азия регионы планетамыздың үшлемши кризиси қәўип-қәтерлериниң күшейип баратырған шын мәнисиндеги қыйын ўақытта өтпекте ҳәм мине, усы ўақытта шерикликти беккемлеў ҳәм биргеликтеги көзқарасларды ислеп шығыў оғада әҳмийетли. Экологиялық қәўип-қәтерлер мәмлекетлик шегараларды тән алмайтуғынын умытпаў керек. БМШ мәкемелери Орайлық Азияда экологиялық турақлылықты беккемлеўге қаратылған бир қатар басламаларды әмелге асырып, регионаллық қоршаған орталықты қорғаў бойынша бирге ислесиўди беккемлеўде әҳмийетли роль атқармақта", - деп атап өтти Өзбекстан Республикасы Президентиниң қоршаған орталық мәселелери бойынша кеңесгөйи - Экология ҳәм климат өзгериўи миллий комитетиниң баслығы Азиз Абдуҳакимов.

    Ушырасыўда Орайлық Азия ландшафтлары экосистемалары жағдайының әҳмийетли индикаторлары болған қар барысы, сайғақ, қулын ҳәм Азия алды қапланын әҳмийетли таў түрлери сыпатында қорғаў айрықша әҳмийетке ийе екени атап өтилди. Додалаўлар процесинде CITES ҳәм басқа да көп тәреплеме қоршаған орталықты қорғаў конвенциялары шеңбериндеги халықаралық келисимлерди тәбиятты сақлаў бойынша ҳақыйқый ҳәрекетлерге айландырыў зәрүрлиги атап өтилди.

    - Орайлық Азия регионаллық бирге ислесиў халықаралық миннетлемелерди орынлардағы ҳақыйқый ҳәрекетлерге айландырыўға уқыплы екенин көрсетпекте, - деди БМШ Раўажланыў бағдарламасының Өзбекстандағы турақлы ўәкили Акико Фудзия. - Қар жолбарыслары ҳәм турақлы таў экосистемаларын қорғаў тек ғана экологиялық әҳмийетке ийе емес, ал бул жергиликли жәмийетшиликлердиң абаданлығы ҳәм регионның турақлы раўажланыўының әҳмийетли факторы болып есапланады.

    Ушырасыў бирден-бир регионаллық келисим ислеп шығыў, басқа да көп тәреплеме қоршаған орталықты қорғаў келисимлери менен муўапықласыўды күшейтиў, сондай-ақ, сиясий баянатлардан жабайы тәбияттың нызамлы, турақлы ҳәм ашық-айдын саўдасын тәмийинлеў бойынша әмелий илажларға өтиўди жеделлестириў ушын имканиятлар жаратты.

    Басқа бағдарлар қатарында ГЭФ қаржыларынан пайдаланыўға регионаллық көзқарас Орайлық Азияның таўлы, далалы ҳәм шөл аймақларында ландшафтлардың байланыслылығын беккемлеў ҳәм экосистемаларды тиклеў, әҳмийетли түрлерди сақлап қалыў, экологиялық шешимлерди климат ҳәм жерди режелестириўге интеграциялаў, инсан ҳәм ҳайўанлар арасындағы келиспеўшиликлерди азайтыў мақсетинде жабайы тәбият ушын қолайлы инфраструктураны жаратыў, қаржыландырыўдың инновациялық механизмлерин, соның ишинде, биологиялық көп түрлиликти унамлы есапқа алыў системаларын, мақсетли қорлар ҳәм регионаллық раўажланыў бағдарламаларын ислеп шығыў, трансшегаралық экологиялық коридорларды жаратыў, регионаллық бирге ислесиўди беккемлеў ушын жабайы тәбиятты биргеликте мониторинг етиў ҳәм билим.

    No date selected
    December 2025
    1
    2
    3
    4
    5
    6
    7
    8
    9
    10
    11
    12
    13
    14
    15
    16
    17
    18
    19
    20
    21
    22
    23
    24
    25
    26
    27
    28
    29
    30
    31
    Use cursor keys to navigate calendar dates