Атап өткендей, соңғы жылдары елімізде энергетика саласын жаңғырту, энергия ресурстарын тиімді пайдалануды қамтамасыз ету, тұтынушылардың құқықтарын қорғау және есеп-қисап айырысу жүйесін ашық ету бағытында ауқымды реформалар жүзеге асырылуда.

Бұл ретте, саладағы туындаған құқық бұзушылықтармен тиімді күресу, жауапкершілікті күшейту және бақылау механизмдерін жетілдіру кезек күттірмейтін міндеттерге айналған.

Құқықты қолдану тәжірибесі көрсеткендей, кәсіпкерлік субъекті тарапынан электр және жылу энергиясын ысыраппен пайдалану немесе табиғи газды жанылғы немесе шикізат ретінде пайдалануға байланысты қылмыс жасаған жағдайда тек ұйымның лауазымды тұлғалары ғана жауапкершілікке тартылады. Осы жөніндегі қылмысты жасаған жеке тәртіптегі кәсіпкерлік субъектілерді жауапкершілікке тартудың негіздері белгіленбеген.

Атап айтқанда, 2024 жылы жеке тәртіптегі кәсіпкерлердің энергияны ысырапсыз пайдалануына байланысты 17,6 мың фактісі және газды жанылғы немесе шикізат ретінде пайдалану ережелерін бұзудың 7,6 мың фактісі анықталды.

Сонымен қатар, «Узенергоинспекцияның» әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама жасау өкілеттігі заң құжаттарында нақты белгіленбеген. Ішкі істер органдары мен Төтенше жағдайлар министрлігі қызметкерлеріне де осы салада әкімшілік хаттама рәсімдеу өкілеті берілмеген.

Осыған сәйкес, заң жобасында «Узенергоинспекцияның» әкімшілік құқықбұзушылықтар бойынша хаттама рәсімдеу өкілеті нақты белгіленуде. Ішкі істер органдары мен Төтенше жағдайлар министрлігінің қызметкерлеріне жарықтандыру үшін электр энергиясын ысырап еткені үшін әкімшілік хаттама рәсімдеу өкілетін беру ұсынылды.

Энергия ресурстарын орынсыз пайдалануға байланысты құқық бұзушылықтар үшін жеке тәртіптегі кәсіпкерлер де әкімшілік құқықбұзушылық субъектілері ретінде белгіленуде. Сонымен қатар, электр, газ, су желілеріне заңсыз қосылу және оларды ұрлау үшін жауапкершілік шаралары күшейтілуде.

Талқылау барысында депутаттар заң жобасының маңыздылығына тоқталып, оны жетілдіру бойынша өз пікірлерін, ұсыныстарын білдірді. Жобада қарастырылған кейбір нормаларға қатысты нақты сұрақтары қойылды.

Заң бастамашылары қойылған барлық сұрақтар бойынша жан-жақты түсіндірмелер беріп, бұл құжаттың осы саладағы заң бұзушылықтардың алдын алуға, олардың профилактикасын күшейтуге, заңдылықты қамтамасыз етуге қызмет ететінін баса айтты.

Мәжілісте заң жобасын депутаттар бірінші оқылымда қабылдады.