Мәжіліске Өзбекстан Республикасының Президенті Шавкат Мирзиёев қатысты.
Іс-шараны Орталық сайлау комиссиясының төрағасы Зайниддин Низомхожаев ашты.
Мемлекеттік әнұран орындалды.
Жалпы отырысты ұйымдастыру үшін хатшылық және электронды дауыс беру бақылау тобы құрылды, күн тәртібі бекітілді. Орталық сайлау комиссиясының төрағасы Олий Мажлис Сенатына сайлау нәтижелері туралы ақпарат берді.
Бұл жағдай жаңартылған Өзбекстан Республикасы Конституциясы мен жетілдірілген ұлттық сайлау заңнамасына сәйкес ашық әрі әділ өтті. Заңнамаға сәйкес, Сенат мүшелері Қарақалпақстан Республикасы Жуқорғи Кенгеси, облыстар, аудандар мен қалалар мемлекеттік билік өкілдері органдарының депутаттары арасынан жасырын дауыс беру арқылы Қарақалпақстан Республикасы, облыстар мен Ташкент қаласына тең мөлшерде 4 кісіден сайланды. Сонымен қатар, 9 сенатор Өзбекстан Республикасы Президентінің жарлығы бойынша тағайындалды.
Жалпы мәжілісте Өзбекстан Республикасының Президенті Шавкат Мирзиёев сөз сөйледі.
Мемлекет басшысы жаңа құрамдағы Сенат мүшелерін жоғары сенімге лайықты болғандары үшін шынайы құттықтады.
Жоғарғы палатаның бұрынғы құрамы еліміздің дамуына лайықты үлес қосқаны атап өтілді. Кейінгі бес жылда жоғары палата 106 рет есеп тыңдаған, атқарушы органдарға 1 300 сұрау жолданған. Парламенттің халықаралық аренадағы беделі айтарлықтай артты. Өткен кезеңде шетелдермен парламенттік достық топтарының саны 26-дан 73-ке дейін өсті.
Конституциялық реформалар нәтижесінде Сенаттың құрамы ықшамдалып, оның мүшелерінің саны 100 адамнан 65 адамға қысқарды. Қазіргі уақытта сенаторлардың өкілеттігі мен жауапкершілігі бірнеше есе артты. Атап айтқанда, жоғары палатаның парламенттік бақылау және бірқатар маңызды мемлекеттік органдарды қалыптастырудағы қатысуы айтарлықтай кеңейтілді. Сенатқа заңнамалық ұсыныс енгізу құқығы берілді.
Президент бүгінгі әлемдегі жағдайды ескере отырып, бейбітшілік пен бірліктің маңыздылығын атап өтті.
— Мұндай қиын жағдайда біз тек күшті ерік-жігер, бірлік пен ынтымақ, тынымсыз еңбек арқылы елімізде бейбітшілік пен даму жолында табысқа жете аламыз. Құрметті сенаторларымыз, жергілікті кеңестерге сайланған депутаттарымыз осы шындықты, жауапкершілікті терең түсініп, жұмыс істейтіндеріне сенемін, — деді Шавкат Мирзиёев.
Бұл факторлар әркімнің өз жұмысын сын көзбен қарап, оны түбегейлі жаңаша ұйымдастыруды талап етеді. Осыған орай, Сенат алдында тұрған маңызды міндеттерге тоқталды.
Біріншіден, заңдарды талқылау кезінде жаңа механизмдерді енгізу қажет. Әсіресе, заң шығару процесіне жергілікті кеңестерді кеңінен тарту, әрбір заң бойынша олардың пікірін алу тәжірибесін енгізу маңызды. Ең бастысы, заңдарда аймақтық және жалпыұлттық мүдделердің үйлесімді болуын қамтамасыз ету қажет.
Екіншіден, жергілікті кеңестердің қызметіне жан-жақты қолдау көрсету Сенаттың басым міндеті болуы керек. Белгілі болғандай, енді халық депутаттары облыстар мен Ташкент қаласы Кеңестеріне әкімдер емес, депутаттар арасынан сайланған кеңес төрағалары жетекшілік етеді. Сонымен қатар, Кеңес сұрауы мен Кеңес тексеруі сияқты жаңа механизмдер арқылы аймақтық атқарушы органдардың қызметін бақылауды күшейту жоспарланған. 2026 жылдан бастап аудан мен қала Кеңестеріне де әкімдер төрағалық етпейді.
Бұл шаралар елімізде мемлекеттік басқаруды төменгі деңгейге түсіріп, оларды халыққа жақындату процесінің тоқтаусыз жалғасып келе жатқанын көрсетеді.
Үшіншіден, жергілікті Кеңестер министрліктер мен ведомстволардың төменгі деңгейлері, әсіресе аудан және қала бөлімшелерімен жаңаша тәсілдермен жұмыс істеуді талап етеді.
Аудан мен қала бюджеті мәселелерінде де жергілікті кеңестер өте үлкен өкілеттіктерге ие. Оны тиімді пайдалана отырып, халықты толғандыратын мәселелерді шешу, ал Сенат бұл бағытта жергілікті кеңестерге қолдау көрсетіп отыруы керек.
Төртіншіден, жаңартылған Конституцияда Сенатқа жергілікті Кеңестердің қаулысы заңдарға сәйкестігін қамтамасыз ету бойынша үлкен жауапкершілік жүктелген. Сенат осы салада ашықтық, заңдылықты қамтамасыз ету үшін тиімді жүйе құруы тиіс.
Бесіншіден, Сенат комитеттері – жоғары палатаның жүрегі, қозғаушы күші. Сондықтан, комитеттердегі тыңдау институтының негіздерін заң деңгейінде нығайту уақыты келді.
Алтыншыдан, кедейлікті азайту және халықты әлеуметтік қорғау бағдарламалары мен жоспарларын толық жүзеге асыруда сенаторлардың қатысуы өте маңызды.
Жетіншіден, сыбайлас жемқорлықпен күрес бойынша парламенттік бақылауды және бүкіл қоғамның қатысуын одан әрі күшейту қажет. Сенат халық пен мемлекеттік қызметкерлердің құқықтық санасы мен мәдениетін көтеру, қоғамда сыбайлас жемқорлыққа жол бермейтін орта қалыптастыру, жастардың санасына заңға құрмет, адал еңбек түсініктерін сіңіру үшін нақты шаралар әзірлеуі керек.
Сегізіншіден, Сенаттың сот жүйесінің тәуелсіздігін қамтамасыз ету үшін Судьялар жоғары кеңесінің барлық мүшелерін сайлау жүйесін енгізуі сот органдарының шынайы тәуелсіздігін қамтамасыз етуге қызмет етеді. Бұл жерде Сенат тек кандидаттарды бекітуге емес, олардың қызметімен танысып, қорытынды беру тәжірибесін енгізуі қажет.
Мәжілісте ұйымдастыру мәселелері де қаралды.
Президент Шавкат Мирзиёев Конституцияның 101-бабына сәйкес, Олий Мажлис Сенатының Төрағасы лауазымына кандидат ұсынды.
Жасырын дауыс беру арқылы Олий Мажлис Сенатының Төрағасы лауазымына Танзила Нарбаева сайланды. Сонымен қатар, Сенат Төрағасының бірінші орынбасары лауазымына Содиқ Саффоев, Сенат Төрағасының орынбасары лауазымына Аманбай Оринбаев сайланды.
Күн тәртібіне сәйкес, Сенатта 7 комитет және 1 комиссия құрылды. Талқыланған мәселелер бойынша Олий Мажлис Сенатының тиісті қаулылары қабылданды.
