Okeanlarning kislotalanishi xavfli darajaga yetdi – olimlar

    Global isishning okeanlarga ta'siri ilgari o'ylanganidan ko'ra halokatliroq bo'lib chiqdi, deydi xalqaro olimlar guruhi.

    Ularning kislotalanishi juda muhim chegarani bosib o'tdi va butun ekotizimlarga tahdid solmoqda.

    Okeanlarning kislotalanishi iqlim inqirozining oqibatidir. Ma'lumki, okean insoniyat tomonidan chiqariladigan karbonat angidridni faol ravishda o'zlashtiradi. CO2 suv molekulalari bilan reaksiyaga kirishadi, bu esa rN darajasining pasayishiga olib keladi.

    Shu paytgacha olimlar okeanning kislotalanishi hali “xavfli chegaragacha” yetib bormaganiga ishonishgan. Bu atama iqlim va suv resurslari kabi asosiy global tizimlarning tabiiy chegaralarini bildiradi, ular shular asosida sog'lom hayotni ta'minlashga qodir.

    Yangi tadqiqot shuni ko'rsatdiki, okeanlarning kislotalanishi muhim nuqtadan taxminan 5 yil oldin o'tib bo'lgan. Bu dengiz ekotizimlari va qirg'oqbo'yi mintaqalari iqtisodiyotiga xavf ortib borayotganidan dalolat beradi.

    Olimlar muz yadrosi namunalarining fizik va kimyoviy o'lchovlarini, komp`yuter modellashtirish ma'lumotlarini va dengiz hayotini o'rganishni tahlil qilishdi. Ular okeanlarning oxirgi 150 yildagi holatiga umumiy baho bera olishdi.

    Ma'lum bo'lishicha, 2020-yilga kelib Jahon okeanining o'rtacha holati me'yor chegarasiga juda yaqin bo'lgan. Kalsiy karbonat konsentratsiyasi sanoatdan oldingi darajaga nisbatan 20 foizdan ortiq kamaydi. Pastki qatlamlarda natijalar yanada yomonroq edi – 200 metr chuqurlikda suvning 60 foizi kislotalanish me'ridan oshib ketdi, deb xabar beradi mir24.tv.

    Okeanning kislotalanishi kalsifikatsiya qiluvchi turlarga xavf tug'diradi: korallar, Ostreidae, midiya, mollyuskalar. Ularning qobig'i yanada mo'rt bo'ladi, o'sish sekinlashadi, omon qolish va ko'payish pasayadi. Faqatgina issiqxona gazlari chiqindilarini to'xtatish bu jarayonni chek qo'yishi mumkin, deb yozadi The Guardian.