Ushbu hodisaning sabablarini tahlil qilib, bir nechta asosiy omillarni aniqlash mumkin.
Birinchidan, Olimpiada kabi sport tadbirlari odamlarni siyosiy va madaniy tafovutlarda birlashtirishning noyob qobiliyatiga egaligidir.
Ikkinchidan, sportchilar va muxlislar oʻrtasida oʻzaro qoʻllab-quvvatlash va hamjihatlikning toʻsatdan paydo boʻlishi uzoq vaqtdan beri siyosiy yoki tarixiy tafovutlar tufayli yashiringan umumiy qadriyatlar va manfaatlar mavjudligini koʻrsatadi.
Olimpiadadagi hamjihatlikka yorqin misollardan biri Qirgʻiziston va Oʻzbekiston sportchilari oʻrtasidagi hamkorlikdir. Oʻzbekistonlik murabbiy qirgʻizistonlik bokschi uchun Olimpiada oʻyinlarida murabbiy boʻlganini eʼtiborga molik voqea boʻldi. Bu harakat shunchaki professional yordam doirasidan tashqariga chiqdi. Sport doʻstlik va oʻzaro hurmat katalizatoriga aylanib, mintaqada kechayotgan chuqur jarayonlarning ramziga aylandi.
Ijtimoiy tarmoqlar Markaziy Osiyo xalqlari oʻrtasidagi qoʻllab-quvvatlash va birdamlikni ifodalovchi platformaga aylandi. Foydalanuvchilarning fikr-mulohazalari koʻpincha qaysi millatga mansub boʻlishidan qatʼi nazar, mintaqa sportchilarining muvaffaqiyatlari umumiy yutuq sifatida qabul qilindi. Shu nuqtayi nazardan, 2024-yilgi Olimpiada oʻyinlari nafaqat musobaqa, balki xalqlar birlashishiga yordam beradigan muhim voqeaga aylanadi.
Shuning uchun sport xalq diplomatiyasining muhim vositasidir. Tarixan davlatlararo munosabatlar murakkab boʻlgan Markaziy Osiyoda oʻzaro hamjihatlikni mustahkamlashda sport tadbirlari beqiyos oʻrin tutadi. Birgalikda mashgʻulotlar oʻtkazish, xalqaro musobaqalarda ishtirok etish, tajriba va bilim almashish nafaqat sport mahoratini oshirishga xizmat qiladi, balki davlatlararo munosabatlarni takomillashtirishga zamin yaratadi.
Mintaqaviy siyosat nuqtayi nazaridan, ushbu hodisa potensial paradigma oʻzgarishining koʻrsatkichi boʻlib xizmat qilishi mumkin. Agar ilgari Markaziy Osiyo davlatlari tez-tez raqobat sharoitida oʻzaro hamkorlik qilib kelgan boʻlsa, endi biz yanada yaqin hamkorlik va integratsiya modeliga oʻtish imkoniyatini koʻrib turibmiz. Sport maydonlarida koʻrsatilayotgan oʻzaro hurmat va qoʻllab-quvvatlash iqtisodiy va madaniy aloqalarni yanada chuqurlashtirish uchun asos boʻlib, pirovardida mintaqa barqarorligi va farovonligiga xizmat qiladi.
Ozod Tanbayev,
Progressiv islohotlar markazi siyosiy tahlilchisi.
