NASAning asteroidlarni qayta yoʻnaltirish boʻyicha missiyasi (DART) yer bilan potensial asteroid toʻqnashuvidan sayyorani himoya qilishning birinchi keng koʻlamli sinovi hisoblanadi. Bern universiteti va PlanetS sohasidagi milliy vakolat markazi (NCCR) tadqiqotchilari nisbatan kichik kraterni hosil qilish oʻrniga, DART kosmik kemasining asteroid bilan toʻqnashuvi uni deyarli tanib boʻlmaydigan darajada oʻzgartishi mumkinligini aytishmoqda.
Hozirgi vaqtda maʼlum boʻlgan asteroidlarning hech biri Yerga bevosita tahdid solmaydi. Ammo, yer bilan toʻqnashadigan katta asteroid topilsa, halokatli oqibatlarning oldini olish uchun uni trayektoriyasidan chetlashtirish kerak boʻladi.
Bunday manevrning birinchi toʻliq tajribasi sifatida oʻtgan yilning noyabr oyida DART kosmik zondi ishga tushirildi: uning vazifasi sayyoraviy mudofaa tizimini rivojlantirish uchun qimmatli maʼlumotlarni yigʻish uchun asteroid bilan toʻqnashish va uni oʻz orbitasidan chetlashtirishdan iborat.
Yangi tadqiqot natijalari shuni koʻrsatadiki, DART toʻqnashuv nishoni kutilganidan-da koʻproq deformatsiya qilishi mumkin.
2024-yilda ESA Yevropa kosmik agentligining HERA missiyasi doirasida Dimorphos kosmik zondni uchirishi rejalashtirilgan, deb yozmoqda Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi Kosmik tadqiqotlar va texnologiyalar agentligi matbuot xizmati.
