Болжамдау және макроэкономикалық зерттеулер институтының мамандары арнайы экономикалық аймақтарда өндірілетін және халық арасында сұранысқа ие болған өнім түрлерін анықтады.
Тұтынушылардың қандай өнімдерді қажет деп білетінін бағалау үшін Тұтынушылардың қажет деп білетін индексі (ICP) пайдаланылды. Бұл индекс сауда көлемінің индексі, тұтыну бағасының индексі және тауар қорларының қалдықтары индексі қамтиды.
Индекстер тұтынуға арналған 27 түрлі тұтыну тауарлары бойынша саналған, олар өндірілген жалпы тұтыну тауарларының 81 пайызын құрайды. ICP әдістемелігі негізінде тұтыну тауарлары рейтингі жасалды.
2022 жылғы 1 октябрь жағдайына орай, тұтынушылар арасында өнімнің 11 түріне сұраныс артқан. Бұл зерттелген өнім түрлерінің жалпы көлемінің 40,7 пайызын білдіреді.
Ағымдағы жылдың 9 айында 15 өнім түрін (зерттелген өнім түрлерінің 55,6%) бойынша сауда көлемі өсті, 10 түрдегі (37%) өнім бойынша тұтыну бағасы төмендеген, 9 түрдегі (33,3%) өнім бойынша тауар қорларының қалдығы байқалды.
Егер біз ICP субиндекстеріне тоқталсақ, 2022 жылдың 3 тоқсанында сауда индексі бойынша автомобильдер мен басқа да автокөліктерге, ұстара мен ұстара пышақтары, түсқағаздар, жаялықтар мен жылыту пештеріне сұраныс өзгеріссіз қалғанын және бұл өнімдердің сауда индексіндегі жетекші орындарын сақтап қалғанын көруге болады.
Тұтыну бағасының индексіне сәйкес, әр тоқсан сайын жеміс-жидек, жаңғақ және басқа да дайындалған немесе консервіленген өнімдер, ұстара мен ұстара пышақтарының, түсқағаз бен жылыту пештерінің бағасы төмендеді. Сондай-ақ ағымдағы жылдың 3-тоқсанында бағасы төмендеген тұтыну тауарларының түрлері жыл басымен салыстырғанда екі есеге артқан.
Тауар қорларының қалдықтары индексі бойынша үстіміздегі жылдың 9 ай барысында телефон аппараттарының, тұрмыстық электрмеханикалық машиналар мен консервіленген асбұршақ өнімдерінің қордың қалдықтары төмендеуі байқалды. Қорлардың қысқаруы бойынша өнім түрлерінің ең көп саны 2-тоқсанда (12 өнім түріне немесе 44,4 пайызға) байқалды.
АЭА өнімдері бойынша зерттеу өткізуде пайдаланылған Тұтынушылардың артықшылық индексі (ICP) өнімдерді базар қалай қабылдайтынын бағалауға және тұтынушылардың түрлі өнімдер бойынша тұтынушылар нені көбірек ұнататынын бақылауға мүмкіндік береді.
Бұл экономика мен халықтың сұранысын қанағаттандыруға қажетті өнімдерді өндіру бойынша дұрыс шешім қабылдауға, жергілікті базарларда тұтыну тауарлары бағасының күрт өсуіне және жасанды тапшылыққа жол бермеуге және халықты сапалы өніммен қамтамасыз етуге көмектеседі.
Болжау және макроэкономикалық зерттеулер институтының баспасөз қызметі.