Армения Республикасының Премьер-Министрі Никол Пашинянның төрағалығымен өткен кеңесте Беларусь Республикасының Президенті Александр Лукашенко, Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев, Қырғыз Республикасының Президенті Садыр Жапаров, Ресей Федерациясының Президенті Владимир Путин, бақылаушы мемлекет басшысы ретінде Куба Республикасының Президенті Мигель Диас-Канель, Еуразиялық экономикалық комиссия комитетінің төрағасы Бақытжан Сағынтаев және құрметті қонақ ретінде ТМД Бас хатшысы Сергей Лебедев қатысты.

Күн тәртібіне сәйкес көпжақты сауда-экономикалық ынтымақтастықты одан әрі кеңейту, өнеркәсіптік кооперация жобаларын қолдау, басым бағыттар бойынша бірлескен бағдарламаларды жүзеге асырудың өзекті мәселелері талқыланды.

Сөзінің басында Мемлекет басшысы Владимир Путинді Ресей Федерациясының Президенті лауазымына кірісуімен құттықтады. Жиынға қатысушылардың барлығын Екінші дүниежүзілік соғыстағы Жеңістің 79 жылдығымен және Еуразиялық экономикалық одақтың құрылғанына 10 жыл толуымен құттықтады.

Өзбекстан басшысы бүгінгі жағдайда елдеріміз арасындағы сауда-экономикалық қарым-қатынастарды қолдау және ынталандыру, өнеркәсіптік кооперация жобаларын ілгерілету және тікелей инвестициялардың өсуіне жағдай жасау бірінші кезектегі маңызды екенін атап өтті.

Өткен айда Ташкентте сәтті өткен дәстүрлі халықаралық «Иннопром» көрмесі осындай ынтымақтастықтың оң мысалы ретінде атап өтілді.

- Бүгінде бұл форум Өзбекстан мен Ресей және Еуразиялық экономикалық одақтың басқа елдері арасындағы іскерлік байланысты дамытудың тиімді алаңына айналды, - деді Мемлекет басшысы.

Бұл алаңды кеңейту және басқа серіктес елдер, соның ішінде Куба, Иран, Египет, Біріккен Араб Әмірліктері, Моңғолия, Вьетнам және Индонезия компанияларын тарту көзделуде.

Мемлекет басшысы Өзбекстанның ЕЭО мен бақылаушы ретінде ынтымақтастығы туралы айта келіп, өзара тауар айналымының көлемі, ең алдымен, өнеркәсіп өнімдерін жеткізу көлемінің артуы есебінен артқанын атап өтті. Бұл ретте ұлттық валютадағы өзара есеп айырысудың үлесі артып келеді.

Мыңнан астам бірлескен кәсіпорындар мен жобалар іске қосылды. Жүк тасымалдау көлемі артып келеді, тұрақты рейстер саны екі есеге артты.

Еуразиялық экономикалық комиссиямен бірге Жоғары деңгейдегі жұмыс тобының үш отырысы өтті, Бірлескен жоспардың барлық іс-шаралары толық көлемде орындалды.

Өзбекстан сауда мен жүк тасымалдауды цифрландыру, электронды коммерция, климаттық күн тәртібіне қатысты жобалар мен бағдарламаларға қосылды.

Мемлекет басшысы Еуразиялық экономикалық одақпен өзара тиімді ынтымақтастықтың басымдықтарына тоқталды.

Өзбекстан практикалық ынтымақтастықты кеңейтуге және ЕЭО-ны дамытудың стратегиялық бағыттары аясында салалық әріптестіктің көпжақты жобаларын іске асыруға белсендірек қатысуға мүдделі екені атап өтілді.

Осыған орай Өзбекстан Республикасы Үкіметі мен Еуразиялық экономикалық комиссияға орта мерзімді перспективаға арналған бірлескен іс-шаралардың жаңа кешенді жоспарын дайындау ұсынылды.

– Бақылаушы елдердің жобаларға толық қатысуын реттейтін тетіктің тез арада қабылдануы бұл құжатты тиімді жүзеге асыруға қызмет етеді деп сенеміз, – деді Өзбекстан басшысы.

ЕЭО елдерімен сауда кедергілері мен шектеулерді өзара жоюға дайын екендігі айтылды. Осыған байланысты Өзбекстан тауардың шыққан елін анықтаудың 2009 жылғы ережелеріне қосылу процесін бастады.

Мемлекет басшысы атап өткендей, кедендік шекара арқылы өткізілетін тауарлар мен көлік құралдары туралы электронды ақпарат алмасу, санитарлық, фитосанитарлық және ветеринариялық бақылаудың ақпараттық жүйелерін біріктіру, техникалық реттеу шараларын және электронды сертификаттауды бірыңғайлау жоспарын қабылдау бұл бағыттағы нақты практикалық қадамдар болмақ.

«Солтүстік-Оңтүстік» көлік дәлізін Оңтүстік және Оңтүстік-Шығыс Азия, Таяу Шығыс елдері нарықтарына шығатындай етіп дамыту бойынша тығыз байланысты жалғастырудың маңыздылығы атап өтілді.

Осы тұрғыда сәуір айының соңында Термез қаласында өткен «Беларусь-Ресей-Қазақстан-Өзбекстан-Ауғанстан-Пәкістан» мультимодальды бағытын дамыту бойынша көлік мекемелері басшыларының бірінші отырысының жемісті нәтижелері атап өтілді.

Транзиттік рәсімдерді жеңілдету мақсатында бүгінде іске асырылып жатқан ЕЭО бірыңғай кедендік транзит жүйесімен цифрлық ынтымақтастық бойынша шаралар кешенін әзірлеу ұсынылды.

Мемлекет басшысы өнеркәсіптік кооперация жобалары мен сұранысы жоғары өнім өндірісін оқшаулау бағдарламаларын қолдауға ерекше назар аударды.

Осыған байланысты жеке «жол картасын» әзірлеу ұсынылды, онда елдеріміздің аумақтарында ынтымақтастықта құрылып жатқан индустриалды аймақтар мен технопарктерде жаңа қуаттарды орналастыруды қарастыру ұсынылды.

– Кәсіпкерлерді осындай жобаларға кеңінен тарту мәселелерін Өзбекстанның Сауда-өнеркәсіп палатасы мен ЕЭО Іскерлер кеңесінің биыл Самарқандта өтетін бірінші отырысында қарастыруға болады, – деді Мемлекет басшысы.

Сондай-ақ, одақ аясында өнеркәсіптік кооперация бағдарламаларын қолдаудың арнайы тетігінің мүмкіндіктерін пайдалану ниеті айтылды.

Сонымен қатар, Мемлекет басшысы Еуразиялық экономикалық одақ органдарымен келесі маңызды бағыттар бойынша ынтымақтастықты кеңейту қажеттігін атап өтті:

- Еуразия Агроэкспрессін дамыту, «жасыл» және суды үнемдейтін технологияларды енгізу, бірлескен агроөнеркәсіптік кластерлер мен логистикалық орталықтарды құру;

- климаттың өзгеруінің салдарын еңсеруде ортақ тәсілдер мен тығыз ынтымақтастықты дамыту. Тиісті Жұмыс тобының кезекті отырыстарының бірін Өзбекстанда өткізу ұсынылды;

- елдерімізде еңбек мигранттары үшін қолайлы жағдайлар мен әлеуметтік кепілдіктер жасау, оның ішінде цифрлық платформаларды пайдалану арқылы;

- туристік алмасуды түбегейлі арттыруға бағытталған бірлескен туристік бағдарламалар мен өнімдерді әзірлеу.