Біздің елдеріміз арасындағы ынтымақтастықтың барлық салалары мен бағыттарын қамтитын ерекше стратегиялық серіктестік қатынастарын одан әрі дамыту және тереңдету мәселелері жан-жақты талқыланды.
– Сіздің үлкен делегацияңызбен Өзбекстанға мемлекеттік сапарыңызды еліміз және өңірімізбен көпқырлы ынтымақтастықты дамытуға зор көңіл бөлгеніңіздің тағы бір дәлелі ретінде қабылдаймыз, – деді Мемлекет басшысы.
Корея Республикасы Өзбекстанның қарқынды және инновациялық дамуындағы негізгі серіктестердің бірі болып табылады. Өзбекстанда энергетика, химия, автомобиль, электротехника, тоқыма, тамақ және басқа да салаларда 726 бірлескен кәсіпорын жұмыс істейді. Корей инвестициясының көлемі өткен жылы 7,5 миллиард доллардан асты, ал сауда көлемі 2,5 миллиард долларға жетті.
Келіссөздер барысында Өзбекстан-Корея арнайы стратегиялық серіктестігінің алдағы 3 жылға арналған жаңа жоғары технологиялық күн тәртібін қалыптастырудың маңыздылығы атап өтілді.
Мемлекет басшысы мұны «екі ел арасындағы жоғары технологиялық және инновациялық ынтымақтастықтың жаңа дәуірі» деп жариялау туралы бастама көтерді.
Осыған байланысты үкіметтерге Өзбекстанда аймақтық жоғары технологиялық хаб құрудың стратегиялық бағдарламасын дайындау тапсырылды.
Қазіргі уақытта стратегияның негізгі бағыттары ретінде бірқатар басым бағыттар бойынша ынтымақтастық ұсынылды.
Біріншіден, өте маңызды минералдық ресурстар саласындағы ынтымақтастық. Бұл ресурстық базаны терең өңдей отырып, қосымша құнның толық тізбегін құруды білдіреді.
Екінші. Корея Республикасы дәстүрлі түрде әлемдік көшбасшылардың бірі болып саналатын жартылай өткізгіштер саласындағы стратегиялық ынтымақтастық. Осыған орай, Өзбекстанда өңірдегі алғашқы интеграцияланған ғылыми-өндірістік кластерді құру жоспарланған.
Үшінші. Химия өнеркәсібіндегі кең ауқымды ынтымақтастық. «Жасыл» сутегі мен аммиак өндіруге, сондай-ақ дайын резеңке-техникалық бұйымдарды шығаруға жаңа жобалар дайындалған.
Төртінші. Машина жасаудағы ынтымақтастықты тереңдету. Осы жылдың көктемінде Жызақ облысында KIA автокөліктерін құрастыру желісі іске қосылды. Келесі жылы жылына 60 мыңнан астам седан шығаруды бастау жоспарланған.
Бесінші. «Ақылды» ауыл шаруашылығын құруға технологияларды тарту, оның ішінде аграрлық желіні цифрландыру, «ақылды» және «жасыл» технологияларды енгізу.
Өзбекстан аумақтарында жаңартылатын энергия көздері негізінде заманауи жылыжай шаруашылықтары мен бау-бақша кешендерін құру туралы келісімдерге қол жеткізілді.
Алтыншы. Инфрақұрылымды жаңғырту және қала құрылысы бағдарламасы. Кореялық банктер мен компаниялардың көлік инфрақұрылымын жаңғыртуға, мемлекеттік-жекеменшік әріптестік қағидаттары негізінде тұрғын үй және коммерциялық нысандарды жобалау мен салуға жоғары қызығушылық танытып отырғаны атап өтілді.
Жетінші. Заманауи және қауіпсіз энергия. «Жасыл» энергия мен энергия тиімділігін арттыру саласындағы перспективалық жобаларды дамыту мақсатында тараптар энергетика министрлері деңгейіндегі стратегиялық диалогты қайта бастауға және оның келесі кездесуін жақын арада Өзбекстанда өткізуге келісті.
Кореяның Эксимбанкімен және EDCF қорымен серіктестік табысты болып жатқаны, бірлескен жобалар портфелі 3 миллиард доллардан асқаны атап өтілді.
EDCF қорының аясында 2 млрд долларды құрайтын жаңа жобалар, оның ішінде жоғары жылдамдықты жүрдек электр пойыздарын жеткізу, «Ташкент Фарма Парк» жобасының екінші кезеңін жүзеге асыру және білім беру мекемелерін жабдықтау бойынша келісімге қол жеткізілген.
Қазіргі саммитке дайындық барысында жоғарыда аталған бағыттар бойынша құны 9,6 миллиард долларды құрайтын жаңа жобалар портфелі қалыптасқаны атап өтілді.
Президенттер мәдени-гуманитарлық алмасуды одан әрі кеңейтуге ерекше назар аударды.
Тиімді серіктестіктің айқын мысалы – корей тарапымен бірлесіп салынған заманауи көпсалалы балалар емханасы саналады.
Келіссөздер барысында ересектерге арналған аурухана мен онкологиялық диспансерді қоса алғанда, медициналық кластер жобаларын дайындау мен жүзеге асыруды жеделдету туралы келісімге қол жеткізілді.
Сонымен қатар, Кореядағы мамандандырылған орталықтарда медицина қызметкерлерінің біліктілігін арттырудың ұзақ мерзімді бағдарламасы іске қосылады.
Білім беру саласында ынтымақтастық бойынша мол тәжірибе жинақталған. Өзбекстан-Корея ректорларының бірінші форумы өткен жылдың наурыз айында өткен болатын. Келесі отырыс келесі жылы өтеді.
Өзбекстанда Корей ғылым және технология институтының (KAIST) үлгісі бойынша институт құру туралы ұсыныс қолдау тапты.
Сонымен қатар, Кореяның мемлекеттік басқару институты және Ұлттық адам ресурстары институтымен бірлесіп, Ташкенттегі Мемлекеттік басқару академиясында цифрлық технологиялар және жасанды интеллект мамандарын оқыту орталығын ашу жоспарланған.
Корей мамандарын тарта отырып, корей тілін оқыту бағдарламаларын кеңейтуге ерекше назар аударылды.
Өзбекстан азаматтарының KOICA қолдауымен Ташкент, Самарқанд, Шахрисабз, Ферғана және Үргеніш қалаларында ашылған кәсіби оқу орталықтарында табысты білім алып жатқаны атап өтілді.
Корей тарапы қаржылық және техникалық қолдауды тарта отырып, Өзбекстанның басқа аймақтарында да осындай орталықтар желісін ашуға дайын екенін білдірді.
Екі халықты жақындастыру мақсатында келер жылды «Өзбекстан мен Корея арасында өзара алмасу жылы» деп жариялап, өзара мәдени шаралар өткізу ұсынылды.
Сонымен қатар, 2027 жылы Өзбекстанда тұратын корей диаспорасының 90 жылдығы кең көлемде аталып өтілмек.
Президенттер осы тарихи датаға орай Ташкенттегі Корей мәдениеті мен өнері үйінде мұражай мен кітапхана ашуға келісті.
Мемлекет басшысы «Электрондық үкіметті» дамытуға, «Цифрлық Өзбекстан» стратегиясын әзірлеуге, ІТ-парк әлеуетін нығайтуға және «U-Enter» бизнес-инкубаторлар құруда Корея тарапының қосқан үлесін атап өтті.
Осыған байланысты тараптар жасанды интеллект, бизнес-процестердің аутсорсингі және цифрлық технологиялар саласындағы ынтымақтастықты кеңейтуге келісті.
Сондай-ақ сыбайлас жемқорлықпен күрес, экология, еңбек көші-қоны және басқа да маңызды салалар бойынша нақты ұсыныстар қарастырылды.
Келіссөздер соңында Мемлекет басшылары әрбір бағыт бойынша нақты мерзімдері мен іске асыру тетіктері көрсетілген «жол карталарын» қабылдауды тапсырды.
