1991-жылы 18-ноябрьде Мәмлекетлик байрақтың қабыл етилиўи мәмлекеттиң келешектеги бағдарын белгилеп берген тарийхый акт болды. Бул Өзбекстан тарийх бетин ашқан, өз алдына раўажланыў, суверенитетин беккемлеў ҳәм миллий ҳәкимият институтларын қәлиплестириў дәўирине қәдем қойған ўақыт еди.
Буннан отыз жыл бурын өтмиш, дәстүр ҳәм мәденият толық сәўлелендирилмеген еди. Мәмлекетлик белгилер миллет ҳәм халықлардың ҳақыйқый умтылысларын, турмыс принциплери ҳәм үрп-әдетлерин сәўлелендирмейтуғын еди. Ғәрезсизликке ерискеннен соң, өзбекстанлылар тарийхый жолдың өзине тән өзгешеликлерин, миллий руўх ҳәм умтылысларды сәўлелендиретуғын өзлериниң ҳақыйқый нышанларын жаратыў имканиятына ийе болды.
Байрақларды қәдирлеўдиң тарийхы узақ тарийхқа барып тақалады. Уллы мәмлекетлик ғайраткер Әмир Темур байрақларға айрықша әҳмийет берген - олар мәртлик, ҳәкимият ҳәм абырай белгиси сыпатында хызмет еткен. "Темур тузуклери"нде атап өтилгениндей, саўашларда жеңиске ерискен, мәртлик көрсеткен әмир ҳәм офицерлерге байрақ олардың жоқары мәртебесиниң гүўалығы сыпатында саўға етилген.
XXI әсирде мәмлекетлик нышанлар мәмлекет ҳәм жәмийеттиң раўажланыўында айрықша орын ийелейди.
Байрақтың жаратылыў тарийхы жедел өзгерислер дәўири менен тығыз байланыслы. Ғәрезсизликтиң дәслепки айларында Өзбекстанның бай мәдений мийрасын, халықтың руўхый тамырларын, оның келешекке умтылысын сәўлелендиретуғын мәмлекетлик нышанларды қәлиплестириў ўазыйпасы қойылды. Байрақтың реңлери ҳәм белгилери терең философияны өзинде жәмлеген: көк рең тынышлық, ашық аспан идеясы ҳәм әййемги түркий дәстүрге ҳүрметти, ақ рең әдилликке ҳәм пәк нийетке умтылыўды, жасыл рең жаслық, жаңаланыў ҳәм тәбияттың белгиси екени, еки қызыл сызық әўладлардың үзликсиз байланысы ҳәм жаңа мәмлекеттиң турмыслық энергиясын еслетип турады. Ярым ай ғәрезсизлик ҳәм руўхый ояныўды сәўлелендиреди, он еки жулдыз болса мәмлекетлик татыўлық, жетикликке умтылыў ҳәм тарийхый даўамлылықтың тымсалы.
Бул элементлер тарийхымыз, мәдениятымыз ҳәм қәдириятларымыз ҳаққында дүньяға айтып беретуғын бир пүтин полотнони қурайды.
Жаңа редакциядағы республика Конституциясының 5-статьясында мәмлекетлик нышанлар - байрақ, герб ҳәм гимн мәмлекеттиң қорғаўында екени белгиленген. Бул олардың мәмлекетлик қурылыс ҳәм миллий сана-сезимдеги тийкарғы ролин көрсетеди.
Әйне мәмлекетлик нышанларға ҳүрмет арқалы өз Ўатанына тийислилик сезими, оның тәғдири ҳәм келешек әўладлар ушын жуўапкершиликти аңлаў қәлиплеседи.
Өзбекстан Республикасы Президенти Шавкат Мирзиёев мәмлекетлик нышанлардың әҳмийетин бир неше мәрте атап өтип, оларды "халқымыздың ғәрезсизлиги, абырайы ҳәм қәдир-қымбатының тымсалы" деп атаған. Бул сөзлер, әсиресе, Өзбекстан байрағы астында турмыстың барлық тараўларында - экономика ҳәм билимлендириўден баслап илим, экология ҳәм дипломатияға шекем кең көлемли реформалар әмелге асырылып атырған бүгинги күнде айрықша әҳмийетке ийе. Мәмлекетлик байрақ жаңаланып атырған, дөретиўшилик, ашық-айдынлық ҳәм дүнья жәмийетшилигиндеги орнын беккемлеўге умтылған Өзбекстанның белгиси болды.
Бүгинги күнде Өзбекстанның Мәмлекетлик байрағы ең ири халықаралық форумлар, жоқары дәрежедеги ушырасыўлар, БМШ сессиялары, ШБШ, ИБШ, ҒМДА, С5+1 ҳәм басқа да көплеген платформалардағы илажларда раўажланбақта. Ол дипломатиялық миссияларда, спортшыларымыз мәмлекетимиздиң абырайын мүнәсип көрсетип атырған спорт жарысларында көтерилмекте.
Байрақтың ҳәр бир көриниси Өзбекстан тынышлық, сөйлесиў ҳәм турақлы раўажланыўдың исенимли шериги сыпатында өз позициясын беккемлеп атырғанының тастыйығы болып есапланады.
Бүгин Өзбекстанда глобал пикирлейтуғын, кәсиплик раўажланыўға умтылатуғын, инновациялық жойбарларды әмелге асыратуғын әўлад жетилисип шықпақта. Олардың өзлигин тәмийинлейтуғын тийкарғы элементлерден бири исеним, аўызбиршилик ҳәм дөретиўшилик тымсалы болған Мәмлекетлик байрақ болып есапланады.
Жас әўлад ушын байрақ өзликтиң бир бөлеги, илҳам ҳәм жоқары мақсетлерге умтылыў дәрегине айланды. Жас исбилерменлер, программистлер, изертлеўшилер ҳәм спортшылардың ҳәр бир табысы Өзбекстан байрағы астында өзине исенимли, билимли ҳәм интакер жаңа әўлад қәлиплесип атырғанының тастыйығы болып есапланады.
Өзбекстан байрағы тек ғана мәмлекет белгиси емес. Бул бизиң өз күшимизге болған исенимимиз, келешек алдындағы жуўапкершилигимиз, Ўатанға болған муҳаббатымыздың көриниси. Ол миллионлаған адамларды бирлестиреди, мийнетке, илимге, раўажланыўға шақырады.
Бүгин Өзбекстан Республикасы Мәмлекетлик байрағының 34 жыллығын белгилеп атырғанымызда оның жаратылыў тарийхын еслеў менен бирге, өткен жолымыздың уллылығын түсинемиз. Бул байрам ғәрезсизлик - мийнет, жуўапкершилик, аўызбиршилик ҳәм Ўатанға болған үлкен муҳаббат екенин еслетип турады.
Өзбекстанымыз реформалар, жаңаланыў ҳәм дүнья менен ашық пикирлесиў жолынан исенимли баратырған бүгинги күнде байрақ бәршемиз ушын күш-ғайрат, мәртлик ҳәм үлкен жетискенликлердиң тымсалы болып қалмақта.
Ирина Токарева,
Өзбекстан Республикасы Олий Мажлис Нызамшылық палатасының депутаты.