Турақ жай қатнасықларын ҳуқықый жақтан тәртипке салыў бойынша бирден-бир системаның жоқ екенлиги турақ жай сиясатын избе-из әмелге асырыўды қыйынластырып атырғаны, бул болса, өз гезегинде, тараўда мәмлекетлик басқарыўды қайта көрип шығыў ҳәм нәтийжели тәртипке салыў механизмлерин енгизиўди талап етип атырғаны атап өтилди. Буннан тысқары, Турақ жай кодекси ҳәм Пуқаралық кодексинде нәзерде тутылған айырым нормалар бир-бирин тәкирарлайды ҳәм бир-бирине қайшы келеди, сондай-ақ, ҳуқықты қолланыў әмелиятында ҳәр қыйлы тартыслы жағдайларды келтирип шығарады.
Бул машқалаларды сапластырыў мақсетинде "Өзбекстан Республикасының Турақ жай кодексин тастыйықлаў ҳаққында"ғы нызам ислеп шығылды.
Сенаторлар тәрепинен өткерилген үйрениў ҳәм таллаўлар Нызамда қайта көрип шығыўды талап ететуғын мәселелер бар екенлигин көрсетти. Атап айтқанда, Кодекстиң 7-статьясында Қурылыс ҳәм турақ жай коммуналлық хожалығы министрлиги көп квартиралы турақ жайлардан техникалық пайдаланыў нормалары ҳәм қағыйдаларына әмел етилиўи үстинен қадағалаўды әмелге асыратуғыны белгиленбекте.
"Көп квартиралы жайларды басқарыў ҳаққында"ғы нызамда болса бул ўәкиллик Өзбекстан Республикасы Турақ жай коммуналлық хызмет көрсетиў министрлиги жанындағы Көп квартиралы турақ жай фондынан пайдаланыўды қадағалаў инспекциясына жүкленген.
Өзбекстан Республикасы Президентиниң 2023-жыл 28-августтағы ПП-151-санлы Пәрманына муўапық, Көп квартиралы турақ жай фонды қаржыларынан пайдаланыўды қадағалаў инспекциясы, Ишимлик суўынан пайдаланыўды қадағалаў инспекциясы ҳәм Қурылыс тараўында қадағалаў инспекциясы негизинде Министрлер Кабинети жанында Қурылыс ҳәм турақ жай коммуналлық хожалығы тараўында қадағалаў инспекциясы шөлкемлестирилди.
Жоқарыдағыларды есапқа алып, Қурылыс ҳәм турақ жай коммуналлық хожалығы министрлигиниң Кодекстиң 7-статьясында белгиленген ўәкилликлерин қайта көрип шығыў мақсетке муўапық деп табылды.
Кодекстиң 30-статьясында мүлк ийелери менен дүзилген шәртнама тийкарында турақ жайларды бузыў ҳәм олардың орнына жаңа имарат қурыў тәртиби белгиленген болса, 36-статьяда турақ жайларды бузыў ҳәм олардың орнына жаңа турақ жайлар қурыў нәзерде тутылған.
Кодекстиң 36-статьясында турақ жайларды бузыў ҳәм олардың орнында жаңа турақ жайлар қурыў тәртиби де нәзерде тутылған.
Кодекстиң еки статьясында бирдей мүнәсибет тәкирарланғанлығы себепли, 30- ҳәм 36-статьяларды муўапықластырыў керек.
Сондай-ақ, Кодекстиң 40-статьясында турақ жай шараятларын жақсылаўға мүтәж болған 5 категориядағы шахслар көрсетилген.
Министрлер Кабинетиниң 2019-жыл 26-февральдағы 170-санлы қарары менен тастыйықланған, усы категорияларды анықлаўға тийкар болған Турақ жай шараятларын жақсылаўға мүтәж пуқараларды есапқа алыў, мәмлекетлик турақ жай фондынан турақ жайларды бөлистириў ҳәм бериў тәртиби ҳаққындағы реже бийкар етилди.
Оның орнына Министрлер Кабинетиниң 2024-жыл 11-марттағы 124-санлы қарары менен Мәмлекетлик турақ жай фондынан пайдаланыў ҳәм оны басқарыў тәртиби ҳаққындағы реже тастыйықланған.
Бул Режеде турақ жай шараятларын жақсылаўға мүтәж пуқаралардың 5 категориясынан тысқары, турақ жай ажыратылып атырған елатлы пунктте кеминде үш жыл жасап атырған ҳәм дизимнен өткен пуқаралар да турақ жай шараятларын жақсылаўға мүтәж пуқаралар болып есапланатуғыны белгиленбекте.
Усы мүнәсибет пенен турақ жай шараятын жақсылаўға мүтәж пуқаралардың категорияларын қайта көрип шығыў зәрүр екенлиги атап өтилди.
Сенаторлар, сондай-ақ, усы Нызамның басқа да қарама-қарсы нормаларына ҳәм әмелге асырылған ҳәкимшилик реформалар шеңберинде қайта шөлкемлестирилген инспекциялар мәселелерине айрықша итибар қаратты.
Жоқарыдағыларды инабатқа алған ҳалда сенаторлар Нызамды бийкарлады.
