“Adabiyot – xalqning yuragi, elning maʼnaviyatini koʼrsatadi. Bugungi murakkab zamonda odamlar qalbiga yoʼl toppish, ularni ezgu maqsadlarga ilhomlashtirishda adabiyotning taʼsirchan kuchidan foydalanish kerak. Ajdodlar merosini oʼrganish, buyuk madaniyatimizga munosib buyuk adabiyot yaratish uchun hamma sharoitlarni yaratamiz.”
(Oʼzbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev)
Taniqli oʼzbek shoiri Abdulla Oripov “Aleksandr Faynbergning ijodiga kelsak, barcha baland soʼzlar haqiqatning yuzdan bir qismini ham aks ettirmaydi, chunki u aslida noyob shoir va tarjimon edi. Jahon darajasidagi yozuvchi, ... rus tilida soʼzlashadigan yozuvchilardan hech biri bizning quyoshli diyorimizga samimiy qoʼshiq kuylashi mumkin emas.” - deb taʼriflagan edi.
Uning sheʼrlari toʼplamlari qoʼlma-qoʼl uzatiladi, matnlari asosida qoʼshiqlar kuylandi, ssenariylari asosida filmlar namoyish etildi, asarlarining oʼzbek tiliga yangi tarjimalari hozirgi kunda ham amalga oshirilmoqda. Uning hayoti va ijodi bilan bogʼliq muhim sanalar har yili nishonlanadi, shoir merosiga bagʼishlangan sheʼriyat kechalari oʼtkazilib kelinmoqda.
Bunday mashhur sevgi va minnatdorchilikka Aleksandr Faynberg nega loyiq edi? Birinchidan, yorqin, oʼziga xos poetik isteʼdod, adabiy asarlarning yuqori estetik darajasi. Birinchisi bir necha oʼn yillar davomida Oʼzbekiston shoirlari uchun badiiylik oʼlchovi boʼlib qolaverdi. Oʼn toʼrt toʼplam, sahnalarda, radio va televideniyedagi koʼplab chiqishlari bir necha avlod oʼquvchilarini tarbiyalagan desak mubolagʼa boʼlmaydi.
Aleksandr Arkadevich biz uchun, oʼzbekistonliklar uchun uning oʼz vatanining haqiqiy vatanparvarligi uchun juda qadrlidir.
Aleksandr Faynbergning mumtoz sheʼriyatning eng yaxshi anʼanalari va Oʼzbekiston zaminiga mehr-muhabbat tuygʼulari singdirilgan beqiyos va noyob asari adabiyotimiz tarixida alohida sahifadir.
Bolaligi Ikkinchi Jahon urushining ogʼir yillarida oʼtgan shoir 1939-yilda Toshkent shahrida tugʼilgan. U oʼz asalarida oʼzbek xalqining mehr-oqibati va sahovat muhabbati asarlarida badiiy aksini topdi.
Toshkent topografiya kollejiga oʼqishga kirganidan soʼng, Feinberg geolog sifatida butun mamlakat boʼylab sayr qilib yurdi va uning goʼzal tabiatiga boʼlgan muhabbatga toʼldi. Aynan shu davrda uning "Velosiped yoʼlakchasi" birinchi kitobi nashr etildi, u orqali Aleksandr Faynberg Oʼzbekistondagi adabiyotning ilgʼor pogʼonalariga koʼtarildi.
Faynnberg hozirgi Oʼzbekiston Milliy universiteti jurnalistika fakultetini bitirib, birin-ketin oʼndan ortiq sheʼriy kitoblar nashr etildi - "Etude«, »Lahzalar«, »Osmonni bos«, »Uzoq koʼpriklar«, »Qisqa toʼlqin" va boshqalar.
Faynberg Alisher Navoiy asarlarini rus tilida 10 jildda nashr etishga katta hissa qoʼshdi. Shuningdek, u zamonaviy oʼzbek sheʼriyatining eng yaxshi namunalarini rus tiliga tarjima qildi. Shu bilan birga shoir asarlari muntazam ravishda oʼzbek tiliga tarjima qilinib, u oʼzbek kitobxonlarining sevimli shoiriga aylandi.
Soʼnggi yillarda nashr etilgan "Chigʼir" (oʼzbek tilida) va boshqa shu kabi toʼplamlari shoirning oʼziga xos ijodiy yozuvi sifatida sheʼriyat ixlosmandlari eʼtiboriga tushdi. Feynbergning koʼp millatli oʼzbek adabiyoti rivojiga qoʼshgan hissasi hukumat tomonidan munosib baholandi. "Oʼzbekiston Respublikasida xizmat koʼrsatgan madaniyat xodimi«, »Oʼzbekiston xalq shoiri" faxriy unvoniga sazovor boʼlganligi ham bu buyuk insonga boʼlgan cheksiz hurmatimiz isbotidir.
Uning sheʼriyatidagi jozibasi juda turlicha feʼl-atvor, qarashlar va turli yoshdagi odamlarning qalbini zabt etdi:
Suzayapman, muhabbat, olis
Gulxanlardan oʼrlaydi tutun.
Sendan boʼsa oladi yulduz,
Bu qirgʼoqdan ketaman bugun.
Qirgʼoqqa tashlayman langarchoʼp,
Izmiga soladi moviy suv.
Toʼlqinlari yugurik, toʼp – toʼp
Daryo tubi – adabiy gʼuluv.
Daryo boʼylab oqim betizgin,
Tikilasan samoda – qushlar.
Toʼlqinlar ham ayriliq hissin
Sezgan kabi bir – birin ushlar.
Sirgʼaladi boʼzlaring qaynoq,
Koʼrinmaydi gulxan tutuni.
Bulutlarning ortida – qirgʼoq:
— Kechir! – koʼkka sigʼmaydi uning.
Ajoyib shoir, isteʼdodli tarjimon, gʼamxoʼr ustoz Aleksandr Arkadevich Faynbergning yorqin xotirasi qalbimizda abadiy qoladi.
Xazratqulova Umida Shodmon qizi
Oʼzbekiston Davlat jahon tillari universiteti,
Ingliz tili 2-fakulteti talabasi
