Мемлекет басшысы осынау интеграциялық бірлестіктің саммиттеріне Өзбекстан 2020 жылы бақылаушы мәртебесін алғаннан бері дәстүрлі түрде қатысып келеді.
Ресей Федерациясының Президенті Владимир Путиннің төрағалығында өткен кезекті кездесуде, Беларусь Республикасының Президенті Александр Лукашенко, Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев, Қырғыз Республикасының Президенті Садыр Жапаров, Армения Республикасының Премьер-Министрі Никол Пашинян, бақылаушы мемлекет басшысы ретінде Куба Республикасының Президенті Мигель Диас-Канель және Еуразиялық экономикалық комиссия комитетінің төрағасы Михаил Мясникович қатысты.
Шақырылған Мемлекет басшылары ретінде Әзірбайжан Республикасының Президенті Ильхам Әлиев пен Тәжікстан Республикасының Президенті Эмомали Рахмон да қатысты.
Күн тәртібіне сәйкес көпжақты сауда-экономикалық ынтымақтастықты одан әрі кеңейту, өнеркәсіптік кооперация жобаларын қолдау, ынтымақтастықтың басым бағыттары бойынша бірлескен бағдарламаларды жүзеге асырудың өзекті мәселелері талқыланды.
Мемлекет басшысы өз сөзінде Өзбекстан ЖЕЭК-те бақылаушы мемлекет ретінде бірлестік аясындағы өзара тиімді ынтымақтастықты дамытуға бағытталған іс-шараларға белсенді түрде қатысып жатқанын атап өтті.
Сауда қатынастарын кеңейту үшін қолайлы жағдай жасау, жаңа өсу нүктелері мен мүмкіндіктерді іздеу бойынша бірлескен жұмыстар жүргізілуде. 2022 жылы Өзбекстанның ЖЕЭК елдерімен сауда көлемі 23 пайызға артты. Биыл да тұрақты өсу қарқыны байқалуда.
Өнеркәсіптік кооперация саласында соңғы жылдары республиканың басым секторларында жүздеген бірлескен жобалар мен кәсіпорындар іске қосылды.
Кәсіпкерлер арасындағы байланысты ынталандыру үшін тиімді платформалар жасалды. Осы жылдың сәуір айында үшінші рет Ташкентте сәтті ұйымдастырылған және дәстүрге айналған «INNOPROM. Орталық Азия» халықаралық өнеркәсіп көрмесі солардың бірі.
Еуразиялық экономикалық комиссиямен сындарлы ынтымақтастық жолға қойылды. Үш жылдық бірлескен жоспар аясында заңнаманы халықаралық стандарттармен үйлестіру, экономиканы реттеуде тәжірибе алмасу, сауда-экономикалық және көлік-коммуникация салаларындағы кедергілерді жою мақсатында 200-ден астам іс-шара өткізілді.
Өзбекстан сауда процедураларын жеңілдету және көлік, ауыл шаруашылығы, экология және туризм салаларында арнайы бағдарламалар мен желілік жобаларға қатысуда.
– Жаһандық тәуекелдер, көлік-логистикалық тізбектердегі елеулі үзлістер, азық-түлік тапшылығы мен энергетикалық қауіпсіздікке қатер және басқа да проблемалар күшейіп келе жатқаны елдеріміздің тұрақты әлеуметтік-экономикалық дамуының бірінші міндеттерін шешу үшін тығыз ынтымақтастықты одан әрі үйлестіруді талап етеді, – деді Өзбекстан басшысы.
Мемлекет басшысы сауда рәсімдерін жеңілдету және елдер арасындағы сауда көлемін түбегейлі арттыру үшін қажетті жағдайлар жасау бойынша бірлескен жұмысты жалғастырудың маңыздылығын атап өтті. Техникалық кедергілерді жою және сертификаттарды өзара тану туралы келісімнің қабылдануы осыған қызмет етеді.
Өзбекстан Президенті кедендік әкімшілендірудің, санитарлық, фитосанитарлық және ветеринариялық бақылаудың және тауардың шығу тегін сертификаттаудың электронды платформалары мен онлайн жүйелерін біріктірудің маңыздылығын атап өтті. Бұл бастаманы жүзеге асыру тетіктерін әзірлеу үшін сарапшылар деңгейінде егжей-тегжейлі консультациялар өткізу ұсынылды.
– Еуразия кеңістігінде жаңа жұмыс орындарын құрудың және өнеркәсіптік хабтарды қалыптастырудың маңызды факторы ретінде өнеркәсіптік кооперация мен жергіліктендіруді кеңейту бойынша бірлескен шараларды қабылдау қажет деп есептейміз, – деді Мемлекет басшысы.
Өзбекстан ынтымақтастық жобаларды қаржылық қолдаудың көпжақты бағдарламаларына және ЖЕЭК Іскерлік кеңесінің қызметіне қатысуға мүдделі екені айтылды.
Баламалы көлік дәліздерін қалыптастыру және тұрақты логистикалық тізбектерді құру бойынша бірлескен жұмысты күшейтудің маңыздылығына назар аудара отырып, Өзбекстан басшысы «Солтүстік-Оңтүстік» халықаралық дәліздерін және өңірді Қытай, Таяу Шығыс және Оңтүстік Азия елдерімен байланыстыратын басқа да магистральдарды дамытудың маңыздылығын атап өтті.
Мемлекет басшысы тариф саясаты мәселелерінде тығыз үйлестіру қажеттігін атап өтіп, оны «Өзбекстан-Ауғанстан-Пәкістан» темір жолының құрылысын жүзеге асыру жөніндегі жобалық кеңсенің жұмысына қосылуға шақырды.
Азық-түлік қауіпсіздігі саласында Өзбекстан басшысы ауыл шаруашылығы және азық-түлік импортын белсенді алмастыруды ынталандыру, «жасыл» дәліздердің толыққанды жұмысын қамтамасыз ету, бірлескен зерттеулер мен инновацияларды енгізуді қолдау, елдеріміздің агробизнес өкілдері арасындағы ынтымақтастық қатынастарды дамытуды ынталандыру ұсыныстарын алға тартты.
Осы мақсатта Өзбекстанда ауыл шаруашылығы министрлерінің, жетекші өндірушілер мен азық-түлік тауарларын импорттаушылардың қатысуымен «ЖЕЭК плюс» форматында Аграрлық форум өткізу туралы бастама көтерді.
Жоғары білікті мамандарды даярлау, жоғары оқу орындары мен кәсіптік білім беру орталықтары арасында серіктестік қарым-қатынас орнату, ғылыми зерттеулерді қолдау бойынша бірлескен жобаларға қатысу мүмкіндіктері атап өтілді. Инженерлік-техникалық мамандықтар бойынша сұранысқа ие кадрларды бірлесіп даярлаудың «Жол картасын» әзірлеу ұсынылды.
Өзбекстан Республикасының Президенті сөзінің соңында Жоғары Еуразиялық экономикалық кеңестің кезекті отырысының қорытындылары ЖЕЭК елдерімен өзара тиімді ынтымақтастықтың жаңа бағыттары мен тетіктерін дамытуға қызмет ететініне сенім білдірді.
