Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyevning AQSHga bu galgi tashrifi ham muhim uchrashuvlar, har tomonlama foydali kelishuvlar va xalqaro ahamiyatli tashabbuslarga boy boʻldi.
Tabiiyki, mamlakatimiz yetakchisining tigʻiz kun tartibiga qaramay, kuchli shijoati, doim olgʻa intilishi oʻzgacha hayajon, quvonch va faxr bilan keng jamoatchilik tomonidan eʼtirof etildi. “Qoyil, buncha kuch, shijoatning, xalq va vatan ishlaridan charchamaslikning siri nimada?” degan savollar koʻp aylandi ijtimoiy tarmoqlarda.
Bu savollarga javob topish haqidagi oʻylar mamlakat taraqqiyoti yoʻlidagi islohotlar, xususan, AQSH safarini birma-bir tahlil etishga undaydi kishini.
Safarning umumiy taassurotidan koʻrindiki, AQSH rasmiylari, ishbilarmon doira vakillarining davlatimiz rahbari bilan yaqinroq munosabat oʻrnatishga ishtiyoqi sezilib turdi. Fikrimizni imzolangan kelishuv hujjatlari, boʻlib oʻtgan uchrashuvlar koʻlami ham isbotlaydi. Masalan, davlatimiz rahbari bir kunning oʻzida AQSHning 20 dan ortiq yirik kompaniya va banklari rahbarlari bilan uchrashuv va muzokaralar oʻtkazdi.
Ayniqsa, ikki davlat yetakchilarining uchrashuvi samimiy va oʻzaro ishonch ruhida oʻtdi. Davlatimiz rahbari mazkur uchrashuv haqida soʻzlar ekan: “Oʻzbek xalqi aytadi va qiladi. Shunga biz ishontirdik”, dedi. Bu soʻzlarni eshitgach, Oʻzbekiston Qahramoni, xalqimizning sevikli shoiri Abdulla Oripovning quyidagi misralarini esladim:
Amerika — sehrli diyor,
Uxlar edi Kolumb ham hali,
Dengiz ortin yoritdi ilk bor
Beruniyning aql mashʼali.
Ha, yurtimizdagi Uygʻonish davrining daholaridan biri boʻlgan Beruniy bobomiz yerning narigi tomonida quruqlik borligini birinchi boʻlib aytgan edi. Shu orqali ilm- fanda katta oʻzgarish yasagandi.
Bugun Uchinchi Uygʻonish davriga asos solayotgan Oʻzbekiston yetakchisi oʻzining siyosiy irodasi, soʻz va amal birligi bilan dunyo ahli eʼtiborini mamlakatimizga qarata oldi. Markaziy Osiyoda katta kuch paydo boʻlgani, yana bir Uygʻonish davri boshlanayotganiga ishontirdi.
Tan olish kerak, hozirgi geosiyosiy jarayon nihoyatda murakkab tus oldi. Ertangi kunni prognoz qilish deyarli imkonsiz. Ana shunday murakkab vaziyatda AQSH kabi yirik davlat yetakchilari, ishbilarmon doira vakillari mamlakatimizga qiziqish bildirishi, kelajagini biz bilan uygʻun koʻrishi juda katta voqelik.
Shu oʻrinda amerikaliklarning Prezidentimiz bilan uchrashishga ishtiyoqi haqidagi bitta voqeani eslasak. Yirik kompaniyalar yetakchilari bilan uchrashuv boʻlayotgan bir paytda muzokaralar stolidan yana bir kishi uchun joy hozirlash taraddudi boshlandi. Maʼlum boʻlishicha, AQSH davlat kotibi Marko Rubioning rafiqasi Janet Rubio shoshilinch ravishda Prezident Shavkat Mirziyoyev bilan uchrashish uchun atay yetib kelibdi.
AQSH Prezidentining Janubiy va Markaziy Osiyo boʻyicha maxsus vakili Serjio Gor mehmonni shunday tanishtirdi: “Ruxsat bersangiz, hozirgina kelgan juda aziz va maxsus mehmonimizni tanishtiraman. U tom maʼnoda bizning maʼmuriyat uchun goʻyoki “maxfiy qurol”dir. Chunki uning davlat ishlariga taʼsir kuchi katta. Men unga hozir qayerda ekanimni aytganimda, u men ham Oʻzbekiston rahbari bilan muloqotda qatnashishim shart, deya darhol yetib keldi. Shuning uchun Janet Rubioni samimiy olqishlar bilan qarshi olsak”.
Darhaqiqat, bunday holatlar xalqaro diplomatiyada tomonlarning oʻzaro samimiyati, hamkorlikni mustahkamlashga boʻlgan kuchli istakni anglatadi. Tabiiyki, savol tugʻiladi: bugun xalqaro hamkorlar, amerikaliklardan tortib, yevropaliklargacha, Arab kengliklaridan Markaziy osiyoliklargacha yangi Oʻzbekistonga intilmoqda. Bunga qaysi jihatlar sabab erishdik? Siyosiy ohanrabo maydoni qanday yaratildi?
Buning zamirida katta mehnat mahsuli bor. Oʻtgan sakkiz yillik islohotlar sabab yangi Oʻzbekiston dunyoga ochildi. Masalan, Markaziy Osiyo davlatlari oʻrtasida chegara muammosi, oʻzaro bordi-keldidagi yopiqlik kabi talay muammolar sabab ishonchsizlik muhiti hukmron edi. Bugun esa davlatimiz rahbari BMT Bosh Assambleyasida qayd etganidek, yopiq chegaralar, hal etilmagan bahs va nizolar davri tarixda qoldi.
Prezidentimiz odamlarning dardini eshitish uchun xalq bilan muloqotni yoʻlga qoʻydi. Shu orqali ularni qiynayotgan masalalarga tezkor yechim berila boshlandi. Bu tabiiyki, inson qadrini ulugʻlash siyosati shunchaki shior emas, amaliy vazifa ekanini isbotladi.
Xuddi shuningdek, xalqaro siyosatda hamkorlarni tinglash, ularga quloq tutish orqali vatani va xalqining manfaatlarini ilgari surishdek kuchli siyosiy iroda koʻrsatdi. Yanada soddaroq qilib aytganda, teng diplomatik aloqalar, doʻstona munosabatlar oʻrnatishda boshqalarga ibrat maktabi boʻldi. Ana shu jarayondagi samimiyat, teng imkoniyatlarga va diplomatik doʻstlikka intilish yangi Oʻzbekistonning tashrif qogʻoziga, boshqacha aytganda, siyosiy ohanrabo maydoniga aylandi.
Ha, oʻtgan qisqa vaqt ichida mamlakatimiz ichkarisidan boshlangan oʻzgarishlar nafasi butun mintaqaga taralib, Markaziy Osiyo ruhini yaratdi.
Shu oʻrinda yana bir faktga eʼtiboringizni qaratmoqchiman. Prezidentimizning BMT Bosh Assambleyasi 80-sessiyasidagi nutqi lingvistik tahlil qilindi. Unga koʻra, eng koʻp “maqsad” soʻzi (11-marta) ishlatilgan. “Global” soʻzi 8 oʻrinda keladi. Shunga uygʻun holatda, Markaziy Osiyoning zamonaviy jarayonlardagi roli alohida taʼkidlangan. “Osiyo” soʻzi 7-marta, “Markaziy” esa 6-marta qoʻllanilgan.
Endi buni shaxsiy fikrlarimiz ila soddaroq shaklda tahlil etsak. Bugun yangi Oʻzbekiston oʻz oldiga juda katta maqsadlar qoʻygan. Ulardan eng asosiysi — dunyoda diplomatik aloqalar orqali tinchlikka erishish. Tinchlik hukm surgan zaminda iqtisodiy oʻsish kuzatiladi. Bu xalq farovonligi, yoshlarning yetarlicha bilim olish imkoniyati degani. Shu bois, katta minbarlarda Prezidentimiz doim dunyodagi ziddiyatli vaziyatlarga toʻxtalib, diplomatik aloqalarni mustahkamlashga chaqiradi. Bu oldimizda turgan global masalalardan biri.
Ana shunday yana bir global masala ekologik muammolardir. Prezidentimiz tashabbusi boʻlgan “Yashil makon” dasturi xalqaro darajaga chiqqani bejiz emas. Shu faktorlar sabab davlatimiz rahbari “maqsad” va “global” soʻzlarini koʻp qoʻlladi. Bu kabi masalalarning hech birini Oʻzbekiston yetakchisi Markaziy Osiyo mamlakatlarisiz tasavvur qila olmaydi. Nazarimda, buni ortiqcha izohlash shart emas. Chunki bugun yangi Oʻzbekiston tashqi siyosatidagi katta natijalarga Markaziy Osiyoda boshlagan oʻzgarishlari sabab erishmoqda, deb oʻylaymiz.
Yuqorida oʻzbekning aytishi va bajarishi haqidagi fikrni bejiz keltirmadik. Davlatimiz rahbari islohotlarni boshlagan ilk kunlardayoq xalqni rozi qilishni oʻzining burchi, maqsadi ekanini aytgan edi. Shu maqsad sabab boshlangan oʻzgarishlar bugun okean ortida ham boʻy koʻrsatdi. Shu bois, AQSH osmonida “Welcome to USA, Prezident Shavkat Mirziyoyev” degan qutlov hilpiradi. Bu Oʻzbekiston Liderining tinchlikparvar, xalqparvar siyosatini olqishlab, butun dunyoga tarannum etayotgandek tasavvur uygʻotdi bizda.
Ha, bugun yangi Oʻzbekiston tinchlik, doʻstona diplomatiyani ilgari surayotgan, katta iqtisodiy imkoniyatlarga ega mamlakat sifatida koʻrilmoqda. Mamlakatimizning yana bir tashrif qogʻozi bu — bilimdon, ertangi kun masʼuliyatini toʻla his etib, olgʻa intilayotgan yoshlarimizdir. Mamlakatimiz rahbari AQSHda taʼlim olayotgan ana shunday bir guruh yoshlar, vatandoshlar bilan uchrashishga ham vaqt ajratdi. Yuqorida aytganimiz — tigʻiz kun tartibiga qaramay, ular bilan bafurja, samimiy muloqot qildi. Oʻsha uchrashuvdagi ikkita muhim fikrga toʻxtalmoqchimiz.
Birinchisi, mamlakatimiz yetakchisi biz dengizdan uzoq ekanimiz, ammo yoshlar bilimi bilan ana shu masofani qisqartira olishini taʼkidladi. Bilimdon, vatanparvar yoshlar barcha jamiyatlarning tayanch nuqtasi boʻlgan. Mamlakatimizda taʼlim-tarbiya, ilm-fanga katta eʼtibor berilayotganining sababi ham ana shu hayotiy haqiqatni teran anglashimizni bildiradi. Tan olaylik, keyingi yillarda yoshlarimiz juda katta natijalarga erishdi. Mamlakatimizdagi oliy oʻquv yurtlari TOP-1000 talikdan oʻrin oldi. Oʻqituvchilar obroʻsi oshishi bilan birga malaka va ishga ishtiyoqi ham kuchayib bormoqda. Bunday oʻzgarish va natijalarni sanab, adogʻiga yetib boʻlmaydi.
Ikkinchi muhim fikr esa inson mehnati orqali qadr topishi haqida edi.
AQSH safari chogʻida ana shu hayotiy hikmat oʻz tasdigʻini topdi. Yaʼni Oʻzbekiston yetakchisining qisqa muddatdagi katta mehnati sabab biz bilan diplomatik aloqalarni kuchaytirishga boʻlgan ishtiyoq, hurmat sezilib turdi. Nazarimizda, davlatimiz rahbarining tigʻiz kun tartibida shijoat bilan ishlay olish siri ham aynan shunda. Yaʼni xalq, vatan uchun sidqidildan xizmat qilish, shu orqali hurmatga erishish insonga bitmas-tuganmas quvvat beradi. Yana bir jihatni esa davlatimiz rahbarining oʻzi xalqimiz bilan uchrashuvlarda bot-bot takrorlaydi: “Oddiy odamlar bilan uchrashuv, ularning yuz-koʻzidagi mamnuniyat mamlakat yetakchisiga kuch beradi”.
Salim DONIYOROV,
Oʻzbekiston Respublikasida xizmat koʻrsatgan jurnalist








