Олий Мажлис Нызамшылық палатасы Өзбекстанның 2026-жыл ушын Мәмлекетлик бюджет жойбарын биринши оқыўда мақуллады

    3 желтоқсан 2025 141

    2025-жыл 3-декабрь күни Өзбекстан Республикасы Олий Мажлиси Нызамшылық палатасының мәжилисинде депутатлар "2026-жыл ушын Өзбекстан Республикасының Мәмлекетлик бюджети ҳаққында"ғы нызам жойбарын биринши оқыўда көрип шықты. Онда Бас министрдиң орынбасары - экономика ҳәм қаржы министри Ж.Қўчқоров баянат жасады.

    Көрсетилген жойбарға бола, 2026-жылы жалпы ишки өнимниң реал өсиўи 6,6 процентти қурап, халықтың жан басына дәрамат 4 мың 686 долларды қураўы прогноз етилмекте. Экономиканың айырым тармақларында өсиў төмендегише режелестирилген:

    санаат - 6,4%,

    аўыл хожалығы - 4,2%,

    базар хызметлери - 14,5%,

    қурылыс - 10,2%.

    Сондай-ақ, инфляция дәрежесиниң төменлеўи күтилмекте.

    2026-жыл ушын консолидацияласқан бюджет дәраматлары 515,4 триллион сум, қәрежетлери 567,0 триллион сум муғдарында нәзерде тутылған болып, бюджет жетиспеўшилиги жалпы ишки өнимге салыстырғанда 3 процентти қурайды, сыртқы қарыздың шекленген көлеми болса 5 миллиард АҚШ долларына шекем азаяды.

    Депутатлардың атап өтиўинше, бюджет жойбары "Өзбекстан - 2030" стратегиясы принциплерине қатаң муўапық ҳалда ислеп шығылған болып, жоқары экономикалық өсиў пәтлерин тәмийинлеў, макроэкономикалық турақлылық, инфляцияны тоқтатыў, бюджет турақлылығын сақлаў, жумыссызлық ҳәм кәмбағаллықты азайтыў, экономиканы раўажландырыўдың "жасыл" принциплерин енгизиўге қаратылған.

    Тийкарғы салық ҳәм бажыхана ставкаларының бурынғы дәрежеде сақланып қалыныўы экономикалық өсиў ҳәм салық базасының кеңейиўи есабынан бюджет дәраматларының өсиўин тәмийинлеў имканиятын береди. Салық ҳәкимшилигин жетилистириў және де бәсекиге шыдамлы экономикалық орталық жаратады.

    Депутатлар пенсиялар, стипендиялар ҳәм напақаларды инфляция дәрежесинен жоқары дәрежеде арттырыў илажларын қоллап-қуўатлады, бул халықтың турмыс сапасын жақсылаў, пуқаралардың реал дәраматларын көбейтиў ҳәм социаллық қорғаў системасын күшейтиў имканиятын береди.

    2026-жылы социаллық тараўға 220 триллион сум ямаса бюджет қәрежетлериниң дерлик 55 проценти қаратылыўы режелестирилген. Соның ишинде:

    билимлендириў ҳәм илим - 25,5%,

    денсаўлықты сақлаў - 12,1%,

    халықты социаллық қорғаў - 4,2%.

    Буннан тысқары, депутатлар экология ҳәм қоршаған орталықты қорғаўды раўажландырыў, "Жасыл мәкан" улыўма миллий жойбарын кеңейтиў, жасалма интеллектти енгизиў ҳәм мәҳәлле институтын беккемлеў бағдарындағы басламаларды қоллап-қуўатлады.

    Жергиликли бюджетлердиң дәраматларын арттырыў, халық депутатлары Кеңеслериниң ўәкилликлерин кеңейтиў, район ҳәм қала бюджетлериниң дәрамат базасын беккемлеў және олардың еркинлигин арттырыў илажларына айрықша итибар қаратылды. Бул илажлар аймақлардың социаллық ҳәм экономикалық машқалаларын жедел шешиў, бюджет қаржыларынан нәтийжели пайдаланыў имканиятын береди.

    Депутатлар, сондай-ақ, ҳәкимият уйымларының бюджет қаржыларынан ақылға уғрас ҳәм нәтийжели пайдаланыўы ушын парламентлик ҳәм депутатлық қадағалаў зәрүр екенлигин атап өтти. Бюджет дәраматларын көбейтиў, салық базасын кеңейтиў, "жасырын экономика"ны қысқартыў, коррупция факторлары ҳәм бюрократиялық тосқынлықларды сапластырыў бойынша усыныслар берилди.

    Сиясий партиялар фракцияларының шығып сөйлеўлери жуўмағында Мәмлекетлик бюджет ҳаққындағы нызам жойбары биринши оқыўда концептуаллық жақтан қабыл етилди.