Геомагнит бўронларни аниқ башорат қилиш усули топилди

    Фан 23 июл 2024 2365

    Аберистуит университети (Уэльс) олимлари космик бўронларни тез орада аниқроқ башорат қилишлари мумкин. Шундай қилиб, коронал отилиб чиққан масса (CME) нинг ҳаракат тезлигини Қуёшдан бутунлай отилиб чиқмасдан олдин аниқлаш усули топилди. Ушбу маълумотлар отилган нарса сайёрамиз билан қачон тўқнашиш мумкинлигини ҳисоблаш имконини беради.

    Қуёшдаги чақнашлар сабаблари нимада ва оқибатлари қандай?

    CME геомагнит бўронларини келтириб чиқаради, улар ердаги алоқа ва навигация тизимларини бузиши мумкин. Улар, айниқса, орбитал станциялар учун хавфлидир. Шунинг учун бундай ҳодисалар вақтини аниқ башорат қилиш катта аҳамиятга эга.

    Янги илмий иш муаллифлари кучли магнит майдонларга эга бўлган Қуёшдаги фаол ҳудудларни ўргандилар. Уларда чақнашлар юзага келади. Олимлар вулқон отилишдан олдин, отилиш пайтида ва ундан кейинги даврларда бу ҳудудларнинг қандай ўзгарганини кузатдилар.

    Муаллифлар магнит майдон беқарор бўлиб, CMEга олиб келиши мумкин бўлган «нозик баландлик»ни аниқлашга муваффақ бўлдилар. Бу маълумотлар отилиб чиққан вулқоннинг ҳақиқий тезлигини уч ўлчамда кузатиш имконини берувчи компьютер моделининг асосини ташкил этди, деб хабар беради «Mир 24».

    «Бизнинг натижаларимиз CME бошидаги нозик баландлик ва ҳақиқий вулқон тезлиги ўртасидаги кучли боғлиқликни кўрсатяпти. Бу тушунча бизга CME тезлигини ва шундан келиб чиққан ҳолда, CME тўлиқ отилишидан олдин ерга етиб келиш вақтини олдиндан айтиш имконини беради», — деб таъкидлади илмий ишлар муаллифлари.

    Бошқа бир тадқиқот шуни кўрсатдики, геомагнит бўронлар ердаги бўронлар тўлқини хавфини оширди. Ушбу қонунийлик тарихий маълумотларда кўрсатилган.