Dubayda bo'lib o'tgan BMTning COP28 iqlim sammitida ishtirok etgan dunyo yetakchilari tarixda birinchi marta iqlim o'zgarishlarining oldini olish uchun ana shunday qarorga kelishdi.
Qayd etilishicha, tegishli hujjat chorshanba kuni ertalabgacha davom etgan sammitdagi uzoq munozaralardan so'ng BMTning iqlim bo'yicha organi – BMTning iqlim o'zgarishi bo'yicha asosli konvensiyasi tomonidan e'lon qilingan.
“Keling, boshlagan ishimizni yakuniga yetkazaylik. Yakuniy kelishuvimiz tarixda birinchi marta qazib olinadigan yoqilg'ilarni o'z ichiga oladi”, dedi COP28 prezidenti Sulton Al-Jaber. Shuningdek, u kelishuv mazmunini “tarixiy” deb atadi.
Biroq, bu shartnoma qonuniy kuchga ega emas. Ammo uning mazmuni barcha mamlakatlarni deyarli 30 yillik COP iqlim sammitlarida birinchi marta qazib olinadigan yoqilg'idan foydalanishni bosqichma-bosqich to'xtatishga chaqiradi.
Shartnoma matni 21 sahifadan iborat va 200 dan ortiq bandni o'z ichiga oladi. U mamlakatlarni qazib olinadigan yoqilg'idan voz kechish uchun o'z hissasini qo'shishga chaqiradi. Bu kelishuv birinchi marta ko'mir, neft va gazdan foydalanishni qisqartirish bo'yicha global harorat ko'tarilishini asosiy chegaradan (2015-yilda Parijdagi sammitda kelishilgan) 1,5 ° S dan past darajada ushlab turishni belgilab berdi.
Bitimga ko'ra, qazib olinadigan yoqilg'idan foydalanish natijasida emissiyalar 2025-yilga kelib rivojlangan mamlakatlarda eng yuqori cho'qqisiga etishi, rivojlanayotgan mamlakatlarda esa keyinchalik yuqorilashi mumkin.
Shuningdek, COP28 xalqaro iqlim sammiti doirasida 20 dan ortiq davlat 2050-yilgacha dunyoning atom energetikasi quvvatini uch baravar oshirish majburiyatini olganliklarini bildiruvchi deklaratsiyani imzolashdi, deb xabar beradi korrespondent.net.