2023 йил 22 декабрь куни Республика Маънавият ва маърифат кенгашининг кенгайтирилган мажлисида давлатимиз раҳбари маънавий-маърифий соҳадаги олдимизда турган муҳим масалалар, хусусан, миллий ғурур масаласига ҳам муносабат билдирди.
Ўтган асрнинг бошларида юртимизда фаолият олиб борган жадидлар, маърифатпарвар боболаримиз ҳам юртни асрий қолоқликдан олиб чиқиб, уни ҳур, обод мамлакатга айлантиришнинг дастлабки пойдевори таълимда, ватанпарварликда деб билганлари бежиз эмас.
Миллий ғурурнинг таълим-тарбия жараёнидаги ҳал қилувчи ўрни муҳим, чунки у қатъиятли ва мақсад сари интилувчан шахсларни тарбиялашда асосий пойдевор бўлиб хизмат қилади. Миллий ғурур юртга бўлган чуқур меҳр ва эҳтиромни ўз ичига олади, унинг бой маданияти, тарихи, тили ва анъаналарини қамраб олади, шунингдек, унинг таълим, фан, спорт ва санъат каби турли соҳалардаги ютуқларини нишонлайди.
Миллий ғурур ўқувчилар характерини шакллантиришда ҳам ҳал қилувчи ўрин тутади. Ўз миллатига бўлган чуқур ғурур туйғуси ўқувчиларда юқори иштиёқ уйғотиши, уларни илмий ютуқлар сари ундаши, саъй-ҳаракатларида кучли масъулият ҳиссини сингдириши мумкин.
Таълим муассасалари зиммасига тарих, адабиёт, маданият ва тил фанларини ўқитишни ўқув дастурига киритиш орқали миллий ғурурни тарбиялаш масъулияти юкланган. Ушбу яхлит ёндашув талабаларга ўзларининг миллий ўзига хослигини қабул қилиш ва ҳурмат қилишни рағбатлантириш орқали ўзларининг ижтимоий ролини тушунишларига ёрдам беради.
Бундан ташқари, миллий ғурур миллатлараро ўзаро тушуниш ва бағрикенгликни ривожлантириш учун катализатор бўлиб хизмат қилади. Ўз маданий меросини чуқур қадрлашни ривожлантириш орқали талабалар турли маданиятларга кўпроқ мойил бўлиб, ҳамкорликни ривожлантирадилар ва фарқларни қабул қиладилар.
Шахсий ривожланишдан ташқари, миллий ғурур талабалар учун кучли туртки бўлиб хизмат қилади, уларнинг академик ва касбий муваффақиятга интилишларини ёқади. Талабалар ўз миллати тараққиётига ҳисса қўшишдаги ролини тан олган ҳолда, ўз-ўзини ўзгартиришга интиладиган ва мукаммалликка эришишга интилувчи шахсларга айланади.
Қолаверса, миллий ғурур маданий мерос ва анъаналарни асраб-авайлашда муҳим ўрин тутади. Таълим муассасалари халқ ҳунармандчилиги, халқ сайиллари, санъат ва мусиқага оид билимлар бериш орқали аждодлар меросининг етказилишини, халқнинг ўзига хос маданий тузилишини асрашни таъминлайди.
Ўз моҳиятига кўра, миллий ғурур – таълим жараёнининг асоси бўлиб, ўқувчиларнинг шахсиятини шакллантиради, иштиёқини оширади, маданий хилма-хилликка ҳурматни тарбиялайди. Ёшлар ўртасида миллий ғурур туйғуларини тарбиялаш жамиятда ҳамжиҳатлик ва барқарорликни мустаҳкамлаш учун зарур бўлган ватанпарварлик ва масъулиятли фуқароликка замин яратади.
Шу боис, миллий ғурур унсурларини таълим дастурига киритиш жамият ҳаётида фаол иштирок этишга тайёр бўлган ҳар томонлама баркамол ва ижтимоий онгли шахсларни тарбиялаш учун зарурдир.
Миллий тарих, маданият, урф-одатлар ва тилни ўрганиш ўз ватанини чуқур қадрлаш, миллий ўзликни мустаҳкамлаш ва ижтимоий масъулият ҳиссини тарбиялаш учун таълим тизимида устувор аҳамият касб этиши керак.
Таълим муассасалари маданий фарқларга бағрикенглик ва қадрлаш ахлоқини тарбиялаш учун миллий тарихни ўрганишга ва турли маданиятлар билан мулоқот қилишга қизиқишни фаол равишда оширишлари керак.
Ёшларни айнан шу руҳда тарбияласак, миллий ғурур, фуқаролик фазилатлари ва шахсий қадриятларни сингдирсак, бу орқали жамиятнинг барқарор ва баркамол ривожланишини таъминлаган бўламиз.
Дилдора ЎСАРОВА,
Тошкент давлат юридик университети Хорижий тиллар кафедраси катта ўқитувчиси
