Гидрометеорология илмий тадқиқот институти, Германия ер тадқиқотлари илмий маркази ҳамда Яшил Марказий Осиё ташаббуси лойиҳалари асосида Тошкент вилоятидаги энг катта музлик Пахтакор музлигига навбатдаги экспедиция амалга оширилди. Бу ҳақида Гидрометеорология илмий тадқиқот институти хабар бермоқда.
Таъкидланишича, Ўзбекистон Республикасининг ғарбий қисмида жойлашган Пахтакор музлигини ўрганиш 2023 йилда йўлга қўйилганди.
Пахтакор музлиги Ўзбекистоннинг шарқий қисмида, Қирғизистон ва Қозоғистон чегараларига жуда яқин жойлашган. Экспедициясининг асосий мақсади Пахтакор музлигининг масса балансини аниқлашдан иборат.
2023 йилда олиб борилган экспедицияда қуйидаги вазифаларни бажарганди:
Аблация қозиқларини бурғилаш: Музнинг эриши ва тўпланишини кузатиш учун музликларга абляцион қозиқлар бурғуланди, бу эса масса балансини ҳисоблаш учун муҳим маълумотларни тақдим этади.
Автоматик об-ҳаво станцияси: Ҳарорат, нисбий намлик, атмосфера босими, ёғингарчилик ва шамол тезлиги/йўналиши каби метеорологик шароитларни доимий равишда кузатиб бориш учун автоматик об-ҳаво станцияси ўрнатилди.
Дифференциал ГПС ўлчовлари: ГПС ўлчовлари келгуси йиллардаги музлик контурлари ва географик хусусиятларидаги ўзгаришларини кузатишга алоҳида эътибор қаратиб, келажакда таққослаш учун асосий маълумотлар тўпламини яратиш учун тўпланган.
2024 йил 1-6 август кунлари экспедициянинг 2-босқичи амалга оширилди. Жорий йилдаги экспедиция 2023 йилдагидан фарқли томони Тошкент шаҳридан Ойгаин қор кўчки станцияси(ҚКС)га қадар автотранспортда, Ойгаин ҚКС дан Пахтакор музлигига қадар экспедиция жамоаси томонидан оёқда босиб ўтилди. Йўлнинг мураккаблиги сабабли тахминан 35 км масофа 2 суткада босиб ўтилди.
Жорий йилда ҳам Аблация қозиқларини бурғулаш, Дифференциал ГПС ўлчовлари ишлари бажарилиб, 1 йил давомида музликнинг Аблация қисми юзаси 3 метр эригани, муз тилининг 20 метр чекингани аниқланди. Метеорологик станцияда 1 йил давомида кузатилган иқлимий маълумотлар юклаб олинди, бу эса келгуси таҳлиллар учун жуда муҳим ҳисобланади.
