Ҳар як падару модар ва ҳар як миллат мекӯшад, ки насли ҷисман ва маънан инкишофёфта тарбия намояд. Бе тарбияи ҷисмонии мунтазам ва варзиш ба инҳо ноил шудан ғайриимкон аст. Маҳз варзиш такягоҳи миллати солим ва асоси насли солим мебошад.

Аз ин рӯ, давлат ба рушди соҳаи варзиш диққати махсус медиҳад. Дар чор соли охир ҳаҷми маблағҳое, ки аз буҷети давлатӣ ба варзиш ҷудо мешаванд, аз 1,5 триллион то 3 триллион сӯм зиёд шуд, музди миёнаи меҳнати мураббиён ду баробар афзуд. 101 иншооти калони варзишӣ сохта шуда, 67 иншооти дигар таъмир гардиданд. Дастовардҳои варзишгарони мо дар Олимпиадаи Париж далели равшани самаранокии чораҳои андешидашуда мебошанд.

Ҳоло ҳадаф гузошта шудааст, ки дар Бозиҳои олимпии соли 2028 дар Лос-Анҷелес ба даҳгонаи қавитарин дастаҳо шомил гардем. Барои расидан ба ин ҳадаф, зарур аст, ки омодагиро тақвият бахшем ва федератсияҳои варзиширо рушд диҳем.

Дар маҷлис ин масъалаҳо аз рӯи 26 федератсияи варзишӣ ва минтақаҳо мавриди баррасӣ қарор гирифтанд.

Дар Бозиҳои олимпии охирин дар сабқати варзиши сабук, ки аз 48 равия иборат аст, ҳамагӣ 5 иҷозатнома (литсензия) гирифта шуд, ва дар намуди варзишҳои обӣ, ки 49 равияро дар бар мегирад, ҳамагӣ 4 иҷозатнома ба даст омад. Дар баробари ин, варзишгарони Ҷумҳурии Қароқалпоқистон, вилоятҳои Ҷиззах, Қашқадарё, Навоӣ, Намангон ва Сирдарё натиҷаҳои суст нишон доданд.

Дар робита ба ин, қарор қабул шуд, ки низоми нави ҷустуҷӯ ва омодасозии ҷавонони боистеъдод дар намудҳои олимпии варзиш, инчунин ҳавасмандгардонии варзишгарон ва ҳайати мураббиён фароҳам оварда шавад. Сарвари давлат як қатор ташаббусҳоро дар ин самт эълон кард.

Пеш аз ҳама, бо мақсади рушди ҳаракати олимпӣ ва паралимпӣ ва такмили низоми селексия шуъбаҳои минтақавии Кумитаи олимпӣ таъсис дода мешаванд. Ҳамон тавре ки Президент раиси Кумитаи миллии олимпӣ мебошад, роҳбарии шуъбаҳои минтақавиро ҳокимони вилоятҳо ба уҳда хоҳанд дошт. Шуъбаҳои минтақавӣ якҷоя бо ҳар як федератсияи варзишӣ стратегияи омодагӣ ба Бозиҳои олимпиро таҳия намуда, барои таъсиси инфрасохтори зарурӣ ва фароҳам овардани шароит 300 миллиард сӯм ҷудо карда мешавад.

Илова бар ин, ҷалби таҷрибаи пешқадами хориҷӣ ва грантҳо дар назар аст, варзишгарон ва мураббиён дар академияҳои варзишии хориҷӣ таълим мегиранд ва намудҳои варзиш бо дарназардошти натиҷаҳои Бозиҳои олимпӣ ва паралимпии гузашта ба се категорияи афзалиятнок тақсим карда мешаванд.

Зарурияти ба пойгоҳи интихобии дастаҳои миллӣ табдил додани 310 мактаби варзишӣ дар минтақаҳо таъкид гардид, ки дар онҳо усулҳо ва равишҳои нав ҷорӣ карда мешаванд. Ҳамчунин, 56 мактаби варзишӣ, ки барои намудҳои олимпии варзиш мутобиқ гардонида шудаанд, ба ҳайси захираи асосӣ амал мекунанд, ки дар он варзишгарони ҷавоне, ки дар сатҳи минтақавӣ интихоб шудаанд, тибқи барномаҳои инфиродӣ омода хоҳанд шуд.

Илова бар ин, дар минтақаҳо соле ду маротиба мусобиқаҳо оид ба намудҳои олимпии варзиш таҳти унвони «Қуллаҳои олимпии Ӯзбекистони Нав» баргузор хоҳанд шуд. Ғолибони маҳаллӣ ва вилоятӣ аз ҷониби ҳокимон ҳавасманд гардонида мешаванд ва ғолибони марҳилаи вилоятӣ ҳуқуқи иштирок дар «Олимпиадаи президентӣ»-ро, ки дар моҳи декабр дар Деҳаи олимпӣ баргузор мешавад, ба даст меоранд.

Ғолибони мусобиқаҳо бо ҷоизаҳои арзишманд – хонаҳо, автомобилҳо ва дигар мукофотҳо қадрдонӣ карда мешаванд ва варзишгароне, ки ҷойҳои якуму дуюмро мегиранд, ба марказҳои олимпӣ ва паралимпии ҷумҳуриявӣ қабул карда мешаванд; донишҷӯёни курсҳои 1–2 бо стипендия таъмин мегарданд.

Президент ҳамчунин таъкид кард, ки дар баробари варзишгарон ва мураббиёни дастаҳои миллӣ, ки натиҷаҳои баланд нишон медиҳанд, мураббиёни аввалия низ, ки варзишгаронро ба камол расондаанд, бояд ҳавасманд гарданд.

Дар ҷаласа ба рушди варзиши паралимпӣ таваҷҷуҳи махсус дода шуд.

Қаблан барои ҷавонони имконияти ҷисмониашон маҳдуд маҳфилҳои варзишӣ дар 33 мактаб фаъолият мекарданд, аммо имрӯз шумораи чунин мактабҳо ба 235 расидааст. Шумораи онҳое, ки ба варзиши паралимпӣ мунтазам машғуланд, чор маротиба афзуда, аз 7 ҳазор нафар гузаштааст.

Дар ҳамкорӣ бо Донишгоҳи давлатии педагогии Русия ба номи А.И. Герцен усулҳо ва стандартҳои илмӣ барои ҷалби ҷавонони имкониятшон дар варзиш маҳдуд таҳия карда мешаванд ва дар филиали донишгоҳ дар Тошканд факултети алоҳидаи варзиши адаптивӣ таъсис дода мешавад.

Илова бар ин, 39 мактаби варзишӣ дар минтақаҳо барои намудҳои паралимпии варзиш ихтисосонида мешаванд. Барои ҷавонон, хусусан духтарони имконияти саломатиашон маҳдуд шароит барои машғул шудан бо варзиш дар бахшҳои варзишии маъмулӣ фароҳам оварда мешавад. Низоми додани сертификатҳои тахассусӣ ба мураббиён ва бозомӯзии онҳо осонтар карда мешавад.

Ҳамчунин, тартиби ташаккули дастаҳои миллӣ оид ба намудҳои варзиши паралимпӣ тағйир дода мешавад: интихоби варзишгарон на танҳо дар асоси натиҷаҳои мусобиқаҳо, балки бо дарназардошти иҷрои меъёрҳои варзишӣ сурат мегирад. Барои назорат кардани нишондиҳандаҳои варзишгарони имконияташон маҳдуд, таъсиси платформаи махсуси онлайнии мониторинг дар назар аст.

Дар рафти ташкили мусобиқаҳо ва чорабиниҳои варзишӣ низоми муттаҳидшудаи баргузории ҳам мусобиқаҳои олимпӣ ва ҳам паралимпӣ ҷорӣ карда мешавад: дар ҷойе, ки чемпионат баргузор мегардад, ҳамзамон мусобиқаҳои паралимпӣ низ сурат мегиранд. Ин низоми фарогири воқеӣ эҷод хоҳад кард, ки барои варзишгарони имконияташон маҳдуд манбаи эътимод ва дастгирӣ мегардад.

Ҳамчунин зикр гардид, ки дар соҳаи варзиш барои бахши хусусӣ имкониятҳои васеъ фароҳам меоянд. Дар оянда феҳристи ягонаи клубҳои хусусии варзишӣ роҳандозӣ шуда, меъёрҳои фаъолияти онҳо таҳия карда мешаванд. Ба клубҳо вобаста ба сатҳи фарогирӣ таҷҳизоти варзишии ройгон дода мешавад. Ба мураббиёни хусусӣ ҳуқуқи машғул шудан ба фаъолияти соҳибкорӣ (худшуғлӣ) дода мешавад.

Ҷавонони узви клубҳои хусусӣ метавонанд дар мусобиқаҳо бо номи худ иштирок намоянд, ки ин ба интихоби варзишгарон ба ҳайати дастаҳои миллӣ дар асоси натиҷаҳо мусоидат хоҳад кард.

Оид ба татбиқи васеи технологияҳои рақамӣ дар равандҳои ҷустуҷӯ, интихоб ва омодасозии варзишгарон бо мақсади таъмин намудани адолат ва ошкор намудани ҷавонони боистеъдод дастурҳо дода шуданд.

Ба рушди варзиши оммавӣ ва тарғиби тарзи ҳаёти солим диққати махсус дода шуд.

Соли гузашта фарогирии ҷавонон дар мусобиқаҳо ба 10 миллион нафар расид, аммо иштироки одамони синни калон дар чорабиниҳои варзишӣ то ҳол сатҳи паст дорад. Дар робита ба ин, дар маҳаллаҳо чорабиниҳои оммавии фаъолиятҳои ҷисмонӣ бо ҷорӣ намудани низоми рейтинг баргузор хоҳанд шуд. Дар поёни сол ба оилаҳои фаъолтарин таҷҳизоти варзишӣ дода, дар маҳаллаҳои беҳтарин майдончаҳои варзишӣ сохта мешаванд.

Барои ҷалби хонандагон ба варзиш, дар ҳар як мактаб маҳфилҳои намудҳои олимпии варзиш барои риштаҳои инфиродӣ ва даставӣ таъсис дода, мусобиқаҳои байнимактабӣ ташкил карда мешаванд. Хонандагони беҳтарин интихоб мешаванд ва мактабҳо бо таҷҳизоти варзишии зарурӣ таъмин карда мешаванд. Омӯзгорони тарбияи ҷисмонӣ, ки натиҷаҳои баланд нишон медиҳанд, ҳавасманд гардонида мешаванд.

Зикр гардид, ки дар кишвар беш аз 700 ҳазор донишҷӯён таҳсил мекунанд, ҷалби бештари онҳо ба варзиш ва васеъ кардани фарогирии онҳо муҳим мебошад.

Дар масъалаи ташаккули тарзи ҳаёти солими аҳолӣ қайд гардид, ки на танҳо варзиш, балки ғизои дуруст низ муҳим аст. Тибқи таҳқиқот, 44 фоизи аҳолӣ тарзи ҳаёти ғайрифаъол доранд ва 36 фоиз қоидаҳои ғизои солимро риоя намекунанд. Истеъмоли маҳсулоти ширӣ ва ғалладона, инчунин меваҷот ва сабзавот кам шуда истодааст, дар ҳоле ки истеъмоли ғизоҳои зудтайёр (фастфуд) афзоиш ёфта, боиси бемориҳои гуногун ва фавти пеш аз мӯҳлат мегардад.

Дар робита ба ин, ғояи «Инсони солим – миллати солим» бояд ба як ҳаракати умумимиллӣ табдил ёбад ва принсипҳои ғизои солим ва фаъолиятҳои ҷисмонӣ қисми ҷудонашавандаи ҳаёти ҳар як оила гарданд.

Дар ҷамъомад бо шахсони масъули соҳа, ҳокимон ва варзишгарон мулоқот ба амал омад.