Янги Ўзбекистоннинг сиёсий оҳанрабоси

    Фикр 1 октябр 2025 746

    Демократик, ҳуқуқий, ижтимоий, дунёвий давлат барпо этиш йўлидаги ишонч ва барқарорлик стратегияси

    Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг АҚШга бу галги ташрифи ҳам муҳим учрашувлар, ҳар томонлама фойдали келишувлар ва халқаро аҳамиятли ташаббусларга бой бўлди.

    Табиийки, мамлакатимиз етакчисининг тиғиз кун тартибига қарамай, кучли шижоати, доим олға интилиши ўзгача ҳаяжон, қувонч ва фахр билан кенг жамоатчилик томонидан эътироф этилди. “Қойил, бунча куч, шижоатнинг, халқ ва ватан ишларидан чарчамасликнинг сири нимада?” деган саволлар кўп айланди ижтимоий тармоқларда.

    Бу саволларга жавоб топиш ҳа­қидаги ўйлар мамлакат тараққиёти йўлидаги ислоҳотлар, хусусан, АҚШ сафарини бирма-бир таҳлил этишга ундайди кишини.

    Сафарнинг умумий таассуроти­дан кўриндики, АҚШ расмийлари, ишбилармон доира вакилларининг давлатимиз раҳбари билан яқин­роқ муносабат ўрнатишга иштиёқи сезилиб турди. Фикримизни имзо­ланган келишув ҳужжатлари, бў­либ ўтган учрашувлар кўлами ҳам исботлайди. Масалан, давлатимиз раҳбари бир куннинг ўзида АҚШ­нинг 20 дан ортиқ йирик компания ва банклари раҳбарлари билан учра­шув ва музокаралар ўтказди.

    Айниқса, икки давлат етакчиларининг уч­рашуви самимий ва ўзаро ишонч руҳида ўтди. Давлатимиз раҳбари мазкур учрашув ҳақида сўзлар экан: “Ўзбек халқи айтади ва қилади. Шунга биз ишонтирдик”, деди. Бу сўзларни эшитгач, Ўзбекистон Қаҳрамони, халқимиз­нинг севикли шоири Абдулла Ориповнинг қу­йидаги мисраларини эсладим:

    Америка — сеҳрли диёр,

    Ухлар эди Колумб ҳам ҳали,

    Денгиз ортин ёритди илк бор

    Берунийнинг ақл машъали.

    Ҳа, юртимиздаги Уйғониш даврининг да­ҳоларидан бири бўлган Беруний бобомиз ер­нинг нариги томонида қуруқлик борлигини биринчи бўлиб айтган эди. Шу орқали илм- фанда катта ўзгариш ясаганди.

    Бугун Учинчи Уйғониш даврига асос со­лаётган Ўзбекистон етакчиси ўзининг сиё­сий иродаси, сўз ва амал бирлиги билан дунё аҳли эътиборини мамлакатимизга қарата олди. Марказий Осиёда катта куч пайдо бўл­гани, яна бир Уйғониш даври бошланаётга­нига ишонтирди.

    Тан олиш керак, ҳозирги геосиёсий жа­раён ниҳоятда мураккаб тус олди. Эртанги кунни прогноз қилиш деярли имконсиз. Ана шундай мураккаб вазиятда АҚШ каби йи­рик давлат етакчилари, ишбилармон доира вакиллари мамлакатимизга қизиқиш билди­риши, келажагини биз билан уйғун кўриши жуда катта воқелик.

    Шу ўринда америкаликларнинг Президентимиз билан учрашишга иштиё­қи ҳақидаги битта воқеани эсласак. Йирик компаниялар етакчилари билан учрашув бў­лаётган бир пайтда музокаралар столидан яна бир киши учун жой ҳозирлаш тарад­дуди бошланди. Маълум бўлишича, АҚШ давлат котиби Марко Рубионинг рафиқаси Жанет Рубио шошилинч равишда Президент Шавкат Мирзиёев билан учрашиш учун атай етиб келибди.

    АҚШ Президентининг Жанубий ва Мар­казий Осиё бўйича махсус вакили Сержио Гор меҳмонни шундай таништирди: “Рухсат берсангиз, ҳозиргина келган жуда азиз ва махсус меҳмонимизни таништираман. У том маънода бизнинг маъмурият учун гўёки “махфий қурол”дир. Чунки унинг давлат ишларига таъсир кучи катта. Мен унга ҳозир қаерда эканимни айтганимда, у мен ҳам Ўзбекистон раҳбари билан муло­қотда қатнашишим шарт, дея дарҳол етиб келди. Шунинг учун Жанет Рубиони сами­мий олқишлар билан қарши олсак”.

    Дарҳақиқат, бундай ҳолатлар халқаро дип­ломатияда томонларнинг ўзаро самимияти, ҳамкорликни мустаҳкамлашга бўлган кучли истакни англатади. Табиийки, савол туғи­лади: бугун халқаро ҳамкорлар, америка­ликлардан тортиб, европаликларгача, Араб кенгликларидан Марказий осиёликларгача янги Ўзбекистонга интилмоқда. Бунга қайси жиҳатлар сабаб эришдик? Сиёсий оҳанрабо майдони қандай яратилди?

    Бунинг замирида катта меҳнат маҳсули бор. Ўтган саккиз йиллик ислоҳотлар сабаб янги Ўзбекистон дунёга очилди. Масалан, Марка­зий Осиё давлатлари ўртасида чегара муаммо­си, ўзаро борди-келдидаги ёпиқлик каби талай муаммолар сабаб ишончсизлик муҳити ҳукм­рон эди. Бугун эса давлатимиз раҳбари БМТ Бош Ассамблеясида қайд этганидек, ёпиқ че­гаралар, ҳал этилмаган баҳс ва низолар даври тарихда қолди.

    Президентимиз одамларнинг дардини эши­тиш учун халқ билан мулоқотни йўлга қўйди. Шу орқали уларни қийнаётган масалаларга тезкор ечим берила бошланди. Бу табиийки, инсон қадрини улуғлаш сиёсати шунчаки шиор эмас, амалий вазифа эканини исботлади.

    Худди шунингдек, халқаро сиёсатда ҳам­корларни тинглаш, уларга қулоқ тутиш орқали ватани ва халқининг манфаатларини илгари суришдек кучли сиёсий ирода кўрсатди. Яна­да соддароқ қилиб айтганда, тенг дипломатик алоқалар, дўстона муносабатлар ўрнатишда бошқаларга ибрат мактаби бўлди. Ана шу жараёндаги самимият, тенг имкониятларга ва дипломатик дўстликка интилиш янги Ўзбе­кистоннинг ташриф қоғозига, бошқача айт­ганда, сиёсий оҳанрабо майдонига айланди.

    Ҳа, ўтган қисқа вақт ичида мамлакатимиз ичкарисидан бошланган ўзгаришлар нафаси бутун минтақага таралиб, Марказий Осиё ру­ҳини яратди.

    Шу ўринда яна бир фактга эътиборингиз­ни қаратмоқчиман. Президентимизнинг БМТ Бош Ассамблеяси 80-сессиясидаги нутқи лингвистик таҳлил қилинди. Унга кўра, энг кўп “мақсад” сўзи (11 марта) ишлатилган. “Глобал” сўзи 8 ўринда келади. Шунга уй­ғун ҳолатда, Марказий Осиёнинг замонавий жараёнлардаги роли алоҳида таъкидланган. “Осиё” сўзи 7 марта, “Марказий” эса 6 марта қўлланилган.

    Энди буни шахсий фикрларимиз ила соддароқ шаклда таҳлил этсак. Бугун янги Ўзбекистон ўз олдига жуда катта мақсад­лар қўйган. Улардан энг асосийси — дунёда дипломатик алоқалар орқали тинчликка эри­шиш. Тинчлик ҳукм сурган заминда иқтисо­дий ўсиш кузатилади. Бу халқ фаровонлиги, ёшларнинг етарлича билим олиш имконияти дегани. Шу боис, катта минбарларда Президентимиз доим дунёдаги зиддиятли вазиятларга тўхталиб, дипломатик алоқалар­ни мустаҳкамлашга чақиради. Бу олдимизда турган глобал масалалардан бири.

    Ана шундай яна бир глобал масала эколо­гик муаммолардир. Президентимиз ташаб­буси бўлган “Яшил макон” дастури халқаро даражага чиққани бежиз эмас. Шу факторлар сабаб давлатимиз раҳбари “мақсад” ва “гло­бал” сўзларини кўп қўллади. Бу каби маса­лаларнинг ҳеч бирини Ўзбекистон етакчиси Марказий Осиё мамлакатларисиз тасаввур қила олмайди. Назаримда, буни ортиқча изоҳлаш шарт эмас. Чунки бугун янги Ўзбе­кистон ташқи сиёсатидаги катта натижаларга Марказий Осиёда бошлаган ўзгаришлари са­баб эришмоқда, деб ўйлаймиз.

    Юқорида ўзбекнинг айтиши ва бажари­ши ҳақидаги фикрни бежиз келтирмадик. Давлатимиз раҳбари ислоҳотларни бошла­ган илк кунлардаёқ халқни рози қилишни ўзининг бурчи, мақсади эканини айтган эди. Шу мақсад сабаб бошланган ўзгаришлар бугун океан ортида ҳам бўй кўрсатди. Шу боис, АҚШ осмонида “Welcome to USA, Prezident Shavkat Mirziyoyev” деган қут­лов ҳилпиради. Бу Ўзбекистон Лидерининг тинчликпарвар, халқпарвар сиёсатини ол­қишлаб, бутун дунёга тараннум этаётгандек тасаввур уйғотди бизда.

    Ҳа, бугун янги Ўзбекистон тинчлик, дўс­тона дипломатияни илгари сураётган, катта иқтисодий имкониятларга эга мамлакат си­фатида кўрилмоқда. Мамлакатимизнинг яна бир ташриф қоғози бу — билимдон, эртанги кун масъулиятини тўла ҳис этиб, олға инти­лаётган ёшларимиздир. Мамлакатимиз раҳ­бари АҚШда таълим олаётган ана шундай бир гуруҳ ёшлар, ватандошлар билан учра­шишга ҳам вақт ажратди. Юқорида айтга­нимиз — тиғиз кун тартибига қарамай, улар билан бафуржа, самимий мулоқот қилди. Ўша учрашувдаги иккита муҳим фикрга тўх­талмоқчимиз.

    Биринчиси, мамлакатимиз етакчиси биз денгиздан узоқ эканимиз, аммо ёшлар били­ми билан ана шу масофани қисқартира оли­шини таъкидлади. Билимдон, ватанпарвар ёшлар барча жамиятларнинг таянч нуқтаси бўлган. Мамлакатимизда таълим-тарбия, илм-фанга катта эътибор берилаётганининг сабаби ҳам ана шу ҳаётий ҳақиқатни теран англашимизни билдиради. Тан олайлик, ке­йинги йилларда ёшларимиз жуда катта на­тижаларга эришди. Мамлакатимиздаги олий ўқув юртлари ТОП-1000 таликдан ўрин олди. Ўқитувчилар обрўси ошиши билан бирга ма­лака ва ишга иштиёқи ҳам кучайиб бормоқда. Бундай ўзгариш ва натижаларни санаб, адо­ғига етиб бўлмайди.

    Иккинчи муҳим фикр эса инсон меҳнати орқали қадр топиши ҳақида эди.

    АҚШ сафари чоғида ана шу ҳаётий ҳик­мат ўз тасдиғини топди. Яъни Ўзбекистон етакчисининг қисқа муддатдаги катта меҳна­ти сабаб биз билан дипломатик алоқаларни кучайтиришга бўлган иштиёқ, ҳурмат сези­либ турди. Назаримизда, давлатимиз раҳба­рининг тиғиз кун тартибида шижоат билан ишлай олиш сири ҳам айнан шунда. Яъни халқ, ватан учун сидқидилдан хизмат қи­лиш, шу орқали ҳурматга эришиш инсон­га битмас-туганмас қувват беради. Яна бир жиҳатни эса давлатимиз раҳбарининг ўзи халқимиз билан учрашувларда бот-бот так­рорлайди: “Оддий одамлар билан учрашув, уларнинг юз-кўзидаги мамнуният мамла­кат етакчисига куч беради”.

    Салим ДОНИЁРОВ,

    Ўзбекистон Республикасида хизмат кўрсатган журналист